Hùng Lâm
Intern Writer
Nga vừa công bố việc hạ thủy chiếc tàu ngầm đầu tiên thuộc lớp Project 08951 mang tên Khabarovsk, tàu ngầm này dự kiến sẽ được trang bị ngư lôi Poseidon, một loại ngư lôi hạt nhân có khả năng hoạt động lâu dài dưới nước. Mặc dù hiện tại thông tin về chiếc tàu ngầm này còn rất hạn chế, nhưng việc hoàn thành nó, mặc dù bị trì hoãn lâu, cho thấy Nga vẫn đang ưu tiên phát triển các hệ thống vũ khí chiến lược.
Khabarovsk được hạ thủy tại Severodvinsk, vùng Bắc cực của Nga, trong một sự kiện có sự tham gia của Bộ trưởng Quốc phòng Nga Andrei Belousov, Tư lệnh Hải quân Nga, Đô đốc Alexander Moiseev, cùng với các lãnh đạo của Tập đoàn Đóng tàu Quốc gia và xưởng đóng tàu Sevmash. Các hình ảnh từ sự kiện chủ yếu cho thấy phần thân sau của tàu ngầm, hiện vẫn đang ở trong nhà chế tạo.
Theo Bộ Quốc phòng Nga, Khabarovsk được mô tả là một "tuần dương hạm hạt nhân", một thuật ngữ rộng mà Nga thường áp dụng cho các tàu ngầm hạt nhân có tên lửa đạn đạo. Tuy nhiên, không có thông tin cho thấy tàu ngầm mới này sẽ mang theo tên lửa đạn đạo, mà thay vào đó, vũ khí chính của nó sẽ là ngư lôi Poseidon, có thể được bổ sung bằng các tên lửa hành trình tấn công mặt đất và chống hạm, cũng như các ngư lôi truyền thống. Quân đội Nga cũng cho biết tàu ngầm sẽ được trang bị các hệ thống robot không xác định.
Tàu ngầm này được thiết kế bởi Văn phòng Thiết kế Trung ương Rubin cho Kỹ thuật Hải quân và được cho là dựa trên thân tàu của lớp Borei SSBN. Điều này sẽ giúp giảm chi phí chương trình và làm cho nó trở nên khó bị phát hiện hơn nhiều so với các tàu ngầm Nga khác. Phần đuôi của Khabarovsk tương tự như lớp Borei, với hệ thống truyền động bơm-jet, nhưng đã được che phủ một phần để làm khó việc xác định chi tiết.
Khabarovsk có nỗi dung nổi khoảng 10.000 tấn, nhỏ hơn nhiều so với khoảng 15.000 tấn của lớp Borei. Dự kiến, Project 08951 dài khoảng 113 mét, trong khi lớp Borei dài gần 170 mét.
Điều đáng chú ý là lớp Project 08951 đã được thiết kế từ đầu để mang theo ngư lôi Poseidon. Tàu ngầm này được cho là có khả năng mang theo sáu chiếc ngư lôi này, mỗi chiếc dài khoảng 20 mét, đường kính khoảng 2 mét và nặng 110 tấn.
Tuần trước, Tổng thống Nga Vladimir Putin cho biết nước này lần đầu tiên đã thực hiện thử nghiệm tầm xa đầu tiên của ngư lôi Poseidon từ một tàu ngầm. Ông cho biết: "Lần đầu tiên, chúng tôi không chỉ phóng nó từ một tàu ngầm mang vũ khí mà còn phóng cả đơn vị năng lượng hạt nhân mà thiết bị này đã hoạt động trong một khoảng thời gian nhất định."
Khabarovsk là chiếc tàu ngầm thứ hai có khả năng mang Poseidon, sau chiếc Project 09852 Belgorod, chiếc này đã được đưa vào hoạt động trong Hải quân Nga vào năm 2022. Tuy nhiên, Belgorod là một sản phẩm chuyển đổi từ một tàu ngầm lớp Oscar II.
Nga mô tả Belgorod là một tàu "nghiên cứu" có khả năng thực hiện "các cuộc thám hiểm khoa học đa dạng và các hoạt động cứu hộ ở những vùng xa xôi nhất của đại dương". Trên thực tế, nó được coi là một "tàu mẹ" có thể triển khai nhiều loại robot dưới nước, tàu ngầm hạt nhân mini, và nhà máy điện hạt nhân dưới nước để phục vụ cho mạng lưới cảm biến dưới biển.
Bộ Quốc phòng Nga cho biết Khabarovsk "có khả năng bảo vệ hiệu quả các biên giới biển của Nga và đảm bảo an ninh lợi ích của nước này trên các đại dương".
Mặc dù vậy, có vẻ như việc mang theo ngư lôi Poseidon mới là mục đích chính của tàu ngầm này. Poseidon được coi là một vũ khí độc đáo với nhiệm vụ chính là tấn công các cơ sở ven biển mà không báo trước. Có nhiều báo cáo cho biết Poseidon mang theo đầu đạn đặc biệt có khả năng làm ô nhiễm phóng xạ diện rộng, bên cạnh đó còn có những tài liệu cho rằng nó có thể được cho nổ xa ngoài khơi để tạo ra một "sóng thần phóng xạ" gây thêm thiệt hại và ô nhiễm cho khu vực ven biển.
Với hệ thống động cơ hạt nhân của mình, Poseidon có khả năng lượn quanh các đại dương trong thời gian dài trước khi thực hiện cuộc tấn công bất ngờ. Điều này đặc biệt đáng lo ngại vì sẽ rất khó để phòng thủ. Tương tự như tên lửa hành trình Burevestnik, một khi được hoàn thiện, Poseidon sẽ cung cấp cho Nga một lựa chọn hạt nhân chiến lược mà có thể né tránh các hệ thống phòng thủ tên lửa hiện có.
Có vẻ như Nga đang tìm cách triển khai Poseidon như một loại khả năng tấn công thứ hai, tức là ngay cả khi một cuộc tấn công hạt nhân bất ngờ có thể làm suy yếu khả năng hạt nhân của Nga, họ vẫn có khả năng đáp trả mạnh mẽ. Khả năng tấn công thứ hai được coi là đỉnh cao của chiến lược răn đe hạt nhân và, trong bối cảnh của Nga, thường dựa nhiều vào các tàu ngầm SSBN.
Phản ứng lại các cuộc thử nghiệm mới của Nga đối với hệ thống Burevestnik và Poseidon, Tổng thống Mỹ Donald Trump đã lên tiếng về những phát biểu của Putin, nhấn mạnh rằng ưu tiên là phải chấm dứt cuộc chiến ở Ukraine. Ông còn thông báo rằng Bộ Quốc phòng Mỹ sẽ bắt đầu thử nghiệm các vũ khí hạt nhân "ngay lập tức".
Dù Poseidon sẽ được sử dụng trong tình huống như thế nào, việc bổ sung một loại tàu ngầm mới vào hạm đội Nga sẽ mang đến nhiều khó khăn cho các đối thủ tiềm tàng. Hiện tại, nhiều nỗ lực của NATO trong việc chống tàu ngầm chủ yếu tập trung vào việc theo dõi và có thể tiêu diệt các tàu ngầm SSBN và SSGN của Nga.
Lớp Project 08951 có thể trở thành một phần của răn đe hạt nhân trên biển của Nga, có khả năng thực hiện các cuộc tấn công từ những phương thức bất ngờ và ở khoảng cách lớn từ mục tiêu. Các nhà phân tích trước đây đã gợi ý rằng Poseidon có thể có tầm hoạt động lên tới 10.000 km. Một khi được phóng, nó cũng có thể khó bị chặn lại.
Dựa trên tốc độ dự đoán mà Poseidon có thể đạt được, mặc dù có thể là đã được phóng đại, nhưng rất khó để đối phó và có thể cần đến những công nghệ và phương pháp mới để ngăn chặn.
Tuy nhiên, chương trình này đã gặp nhiều khó khăn. Công việc xây dựng Khabarovsk bắt đầu từ năm 2014, trước khi Poseidon được công bố công khai vào năm 2018. Khabarovsk đã được dự kiến hoàn thành vào giữa năm 2020. Những vấn đề cụ thể mà chương trình gặp phải vẫn chưa rõ ràng, nhưng cuộc chiến ở Ukraine và các lệnh trừng phạt đã ảnh hưởng đến khả năng sản xuất các hệ thống vũ khí công nghệ cao của Nga.
Có còn nhiều điều để theo dõi trong hành trình phát triển của Khabarovsk trong những năm tới, và các đối thủ của Hải quân Nga sẽ theo dõi rất sát sao sự tiến triển của loại vũ khí này khi nó tiến tới khả năng hoạt động.
Nguồn: TWZ
Khabarovsk được hạ thủy tại Severodvinsk, vùng Bắc cực của Nga, trong một sự kiện có sự tham gia của Bộ trưởng Quốc phòng Nga Andrei Belousov, Tư lệnh Hải quân Nga, Đô đốc Alexander Moiseev, cùng với các lãnh đạo của Tập đoàn Đóng tàu Quốc gia và xưởng đóng tàu Sevmash. Các hình ảnh từ sự kiện chủ yếu cho thấy phần thân sau của tàu ngầm, hiện vẫn đang ở trong nhà chế tạo.
Theo Bộ Quốc phòng Nga, Khabarovsk được mô tả là một "tuần dương hạm hạt nhân", một thuật ngữ rộng mà Nga thường áp dụng cho các tàu ngầm hạt nhân có tên lửa đạn đạo. Tuy nhiên, không có thông tin cho thấy tàu ngầm mới này sẽ mang theo tên lửa đạn đạo, mà thay vào đó, vũ khí chính của nó sẽ là ngư lôi Poseidon, có thể được bổ sung bằng các tên lửa hành trình tấn công mặt đất và chống hạm, cũng như các ngư lôi truyền thống. Quân đội Nga cũng cho biết tàu ngầm sẽ được trang bị các hệ thống robot không xác định.
Tàu ngầm này được thiết kế bởi Văn phòng Thiết kế Trung ương Rubin cho Kỹ thuật Hải quân và được cho là dựa trên thân tàu của lớp Borei SSBN. Điều này sẽ giúp giảm chi phí chương trình và làm cho nó trở nên khó bị phát hiện hơn nhiều so với các tàu ngầm Nga khác. Phần đuôi của Khabarovsk tương tự như lớp Borei, với hệ thống truyền động bơm-jet, nhưng đã được che phủ một phần để làm khó việc xác định chi tiết.
Khabarovsk có nỗi dung nổi khoảng 10.000 tấn, nhỏ hơn nhiều so với khoảng 15.000 tấn của lớp Borei. Dự kiến, Project 08951 dài khoảng 113 mét, trong khi lớp Borei dài gần 170 mét.
Điều đáng chú ý là lớp Project 08951 đã được thiết kế từ đầu để mang theo ngư lôi Poseidon. Tàu ngầm này được cho là có khả năng mang theo sáu chiếc ngư lôi này, mỗi chiếc dài khoảng 20 mét, đường kính khoảng 2 mét và nặng 110 tấn.
Tuần trước, Tổng thống Nga Vladimir Putin cho biết nước này lần đầu tiên đã thực hiện thử nghiệm tầm xa đầu tiên của ngư lôi Poseidon từ một tàu ngầm. Ông cho biết: "Lần đầu tiên, chúng tôi không chỉ phóng nó từ một tàu ngầm mang vũ khí mà còn phóng cả đơn vị năng lượng hạt nhân mà thiết bị này đã hoạt động trong một khoảng thời gian nhất định."
Khabarovsk là chiếc tàu ngầm thứ hai có khả năng mang Poseidon, sau chiếc Project 09852 Belgorod, chiếc này đã được đưa vào hoạt động trong Hải quân Nga vào năm 2022. Tuy nhiên, Belgorod là một sản phẩm chuyển đổi từ một tàu ngầm lớp Oscar II.
Nga mô tả Belgorod là một tàu "nghiên cứu" có khả năng thực hiện "các cuộc thám hiểm khoa học đa dạng và các hoạt động cứu hộ ở những vùng xa xôi nhất của đại dương". Trên thực tế, nó được coi là một "tàu mẹ" có thể triển khai nhiều loại robot dưới nước, tàu ngầm hạt nhân mini, và nhà máy điện hạt nhân dưới nước để phục vụ cho mạng lưới cảm biến dưới biển.
Bộ Quốc phòng Nga cho biết Khabarovsk "có khả năng bảo vệ hiệu quả các biên giới biển của Nga và đảm bảo an ninh lợi ích của nước này trên các đại dương".
Mặc dù vậy, có vẻ như việc mang theo ngư lôi Poseidon mới là mục đích chính của tàu ngầm này. Poseidon được coi là một vũ khí độc đáo với nhiệm vụ chính là tấn công các cơ sở ven biển mà không báo trước. Có nhiều báo cáo cho biết Poseidon mang theo đầu đạn đặc biệt có khả năng làm ô nhiễm phóng xạ diện rộng, bên cạnh đó còn có những tài liệu cho rằng nó có thể được cho nổ xa ngoài khơi để tạo ra một "sóng thần phóng xạ" gây thêm thiệt hại và ô nhiễm cho khu vực ven biển.
Với hệ thống động cơ hạt nhân của mình, Poseidon có khả năng lượn quanh các đại dương trong thời gian dài trước khi thực hiện cuộc tấn công bất ngờ. Điều này đặc biệt đáng lo ngại vì sẽ rất khó để phòng thủ. Tương tự như tên lửa hành trình Burevestnik, một khi được hoàn thiện, Poseidon sẽ cung cấp cho Nga một lựa chọn hạt nhân chiến lược mà có thể né tránh các hệ thống phòng thủ tên lửa hiện có.
Có vẻ như Nga đang tìm cách triển khai Poseidon như một loại khả năng tấn công thứ hai, tức là ngay cả khi một cuộc tấn công hạt nhân bất ngờ có thể làm suy yếu khả năng hạt nhân của Nga, họ vẫn có khả năng đáp trả mạnh mẽ. Khả năng tấn công thứ hai được coi là đỉnh cao của chiến lược răn đe hạt nhân và, trong bối cảnh của Nga, thường dựa nhiều vào các tàu ngầm SSBN.
Phản ứng lại các cuộc thử nghiệm mới của Nga đối với hệ thống Burevestnik và Poseidon, Tổng thống Mỹ Donald Trump đã lên tiếng về những phát biểu của Putin, nhấn mạnh rằng ưu tiên là phải chấm dứt cuộc chiến ở Ukraine. Ông còn thông báo rằng Bộ Quốc phòng Mỹ sẽ bắt đầu thử nghiệm các vũ khí hạt nhân "ngay lập tức".
Dù Poseidon sẽ được sử dụng trong tình huống như thế nào, việc bổ sung một loại tàu ngầm mới vào hạm đội Nga sẽ mang đến nhiều khó khăn cho các đối thủ tiềm tàng. Hiện tại, nhiều nỗ lực của NATO trong việc chống tàu ngầm chủ yếu tập trung vào việc theo dõi và có thể tiêu diệt các tàu ngầm SSBN và SSGN của Nga.
Lớp Project 08951 có thể trở thành một phần của răn đe hạt nhân trên biển của Nga, có khả năng thực hiện các cuộc tấn công từ những phương thức bất ngờ và ở khoảng cách lớn từ mục tiêu. Các nhà phân tích trước đây đã gợi ý rằng Poseidon có thể có tầm hoạt động lên tới 10.000 km. Một khi được phóng, nó cũng có thể khó bị chặn lại.
Dựa trên tốc độ dự đoán mà Poseidon có thể đạt được, mặc dù có thể là đã được phóng đại, nhưng rất khó để đối phó và có thể cần đến những công nghệ và phương pháp mới để ngăn chặn.
Tuy nhiên, chương trình này đã gặp nhiều khó khăn. Công việc xây dựng Khabarovsk bắt đầu từ năm 2014, trước khi Poseidon được công bố công khai vào năm 2018. Khabarovsk đã được dự kiến hoàn thành vào giữa năm 2020. Những vấn đề cụ thể mà chương trình gặp phải vẫn chưa rõ ràng, nhưng cuộc chiến ở Ukraine và các lệnh trừng phạt đã ảnh hưởng đến khả năng sản xuất các hệ thống vũ khí công nghệ cao của Nga.
Có còn nhiều điều để theo dõi trong hành trình phát triển của Khabarovsk trong những năm tới, và các đối thủ của Hải quân Nga sẽ theo dõi rất sát sao sự tiến triển của loại vũ khí này khi nó tiến tới khả năng hoạt động.
Nguồn: TWZ
