Bùi Minh Nhật
Intern Writer
Trong một cuộc tấn công chưa từng có vào đêm 13/4/2024, Iran đã phóng hơn 300 máy bay không người lái và tên lửa vào Israel. Hezbollah cũng góp mặt, bắn hàng chục quả tên lửa Grad về phía lực lượng Israel ở Cao nguyên Golan. Nhưng bất chấp đòn đánh phối hợp quy mô lớn, phần lớn số vũ khí đã bị đánh chặn ngay trên không nhờ hệ thống phòng thủ nhiều lớp của Israel và sự hỗ trợ từ Mỹ.
Kết quả là gần như toàn bộ cuộc tấn công bị hóa giải, dù một số tên lửa vẫn đánh trúng căn cứ không quân Nevatim và Ramon. Một người bị thương do mảnh vỡ, cho thấy không có hệ thống nào là hoàn hảo. Điều đáng lo ngại là cuộc tấn công được thiết kế để “làm quá tải” hệ thống phòng thủ buộc Israel phải dùng số lượng lớn tên lửa đánh chặn vốn rất đắt đỏ.
“Chúng ta đang đốt tên lửa nhanh hơn tốc độ mà ngành công nghiệp có thể sản xuất ra”, James Black từ RAND Europe nhận định. Đó là lý do Israel và Mỹ đang đặt cược lớn vào một giải pháp mới: hệ thống laser phòng thủ Iron Beam.
Điểm vượt trội của Iron Beam nằm ở “băng đạn gần như vô hạn”. Miễn là còn điện, nó có thể bắn liên tục, không cần tái nạp tên lửa. Mỗi lần bắn chỉ tốn khoảng… 2 đô la Mỹ trong khi tên lửa Tamir của Iron Dome có giá tới 50.000 đô. Với các mục tiêu rẻ tiền như máy bay không người lái Shahed-136 của Iran (giá dưới 30.000 đô) hay rocket tự chế Qassam của Hamas (chỉ vài trăm đô), Iron Beam là giải pháp lý tưởng về mặt chi phí.
Không chỉ rẻ, hệ thống laser còn có độ chính xác cao và loại bỏ nguy cơ “trúng nhầm” do tên lửa rơi xuống đất. Laser không để lại mảnh vỡ nguy hiểm và có thể nhắm thẳng vào mục tiêu trong tích tắc.
Iron Beam đã được thử nghiệm thành công vào năm 2022, và đang được đẩy nhanh triển khai nhờ gói viện trợ quốc phòng 15 tỷ USD mà Mỹ cấp cho Israel vào tháng 4/2024 trong đó 1,2 tỷ USD dành riêng cho hệ thống laser này.
Dù công nghệ vũ khí laser từng nhiều lần bị đánh giá là “quá hứa hẹn”, lần này có vẻ khác. Những tiến bộ về nguồn điện, thu nhỏ thiết bị và nhắm mục tiêu đã giúp hệ thống trở nên thực tế hơn. Iron Beam không thay thế Iron Dome, mà là một lớp bổ sung để xử lý các mối đe dọa giá rẻ và số lượng lớn giúp tiết kiệm tên lửa đắt tiền cho các mục tiêu quan trọng hơn.
Nếu Iron Beam thành công, đây sẽ là lần đầu tiên một hệ thống laser phòng thủ được triển khai trên chiến trường thực tế, mở đường cho hàng loạt ứng dụng tại Mỹ và các đồng minh. Vũ khí laser từng là biểu tượng của khoa học viễn tưởng đang bước dần vào thực tế chiến tranh hiện đại. (popularmechanics)
Khi Iron Dome, David's Sling và Arrow 3 chưa đủ
Cuộc tấn công hôm đó là một trong những bài thử khắc nghiệt nhất đối với hệ thống phòng không Israel. Các lớp phòng thủ được kích hoạt đồng loạt: tên lửa Arrow 3 đánh chặn các đầu đạn đạn đạo khi còn ngoài không gian, David's Sling (giống hệ thống Patriot) xử lý các mục tiêu tầm trung, và Iron Dome chặn rocket tầm ngắn ở lớp phòng thủ cuối cùng. Tàu chiến và máy bay của Mỹ cũng tham gia đánh chặn.Kết quả là gần như toàn bộ cuộc tấn công bị hóa giải, dù một số tên lửa vẫn đánh trúng căn cứ không quân Nevatim và Ramon. Một người bị thương do mảnh vỡ, cho thấy không có hệ thống nào là hoàn hảo. Điều đáng lo ngại là cuộc tấn công được thiết kế để “làm quá tải” hệ thống phòng thủ buộc Israel phải dùng số lượng lớn tên lửa đánh chặn vốn rất đắt đỏ.
“Chúng ta đang đốt tên lửa nhanh hơn tốc độ mà ngành công nghiệp có thể sản xuất ra”, James Black từ RAND Europe nhận định. Đó là lý do Israel và Mỹ đang đặt cược lớn vào một giải pháp mới: hệ thống laser phòng thủ Iron Beam.
Iron Beam Phòng thủ bằng tốc độ ánh sáng, chỉ với vài đô một phát bắn
Iron Beam, hay còn gọi là “Lá chắn ánh sáng”, là hệ thống laser năng lượng cao do công ty Rafael phát triển cũng chính là đơn vị chế tạo Iron Dome. Sử dụng chùm tia laser công suất 100 kilowatt, Iron Beam được thiết kế để bắn hạ máy bay không người lái, rocket và đạn pháo ở cự ly ngắn (khoảng 7 km).Điểm vượt trội của Iron Beam nằm ở “băng đạn gần như vô hạn”. Miễn là còn điện, nó có thể bắn liên tục, không cần tái nạp tên lửa. Mỗi lần bắn chỉ tốn khoảng… 2 đô la Mỹ trong khi tên lửa Tamir của Iron Dome có giá tới 50.000 đô. Với các mục tiêu rẻ tiền như máy bay không người lái Shahed-136 của Iran (giá dưới 30.000 đô) hay rocket tự chế Qassam của Hamas (chỉ vài trăm đô), Iron Beam là giải pháp lý tưởng về mặt chi phí.
Không chỉ rẻ, hệ thống laser còn có độ chính xác cao và loại bỏ nguy cơ “trúng nhầm” do tên lửa rơi xuống đất. Laser không để lại mảnh vỡ nguy hiểm và có thể nhắm thẳng vào mục tiêu trong tích tắc.
Iron Beam đã được thử nghiệm thành công vào năm 2022, và đang được đẩy nhanh triển khai nhờ gói viện trợ quốc phòng 15 tỷ USD mà Mỹ cấp cho Israel vào tháng 4/2024 trong đó 1,2 tỷ USD dành riêng cho hệ thống laser này.
Dù công nghệ vũ khí laser từng nhiều lần bị đánh giá là “quá hứa hẹn”, lần này có vẻ khác. Những tiến bộ về nguồn điện, thu nhỏ thiết bị và nhắm mục tiêu đã giúp hệ thống trở nên thực tế hơn. Iron Beam không thay thế Iron Dome, mà là một lớp bổ sung để xử lý các mối đe dọa giá rẻ và số lượng lớn giúp tiết kiệm tên lửa đắt tiền cho các mục tiêu quan trọng hơn.
Nếu Iron Beam thành công, đây sẽ là lần đầu tiên một hệ thống laser phòng thủ được triển khai trên chiến trường thực tế, mở đường cho hàng loạt ứng dụng tại Mỹ và các đồng minh. Vũ khí laser từng là biểu tượng của khoa học viễn tưởng đang bước dần vào thực tế chiến tranh hiện đại. (popularmechanics)
