Tìm ra 14 gene gây béo phì

[VNR Content]

Mới đây, một nghiên cứu mới của Đại học Virginia, Mỹ đã mở ra một cuộc cách mạng trong việc phát triển các phương pháp điều trị mới cho những bệnh phổ biến ở người như thừa cân, béo phì.
Hiện nay, chứng thừa cân, béo phì là một trong những bệnh khá phổ biến ở tất cả các quốc gia, đó là tình trạng cơ thể tích lũy quá nhiều chất béo, điều này gây ảnh hưởng xấu tới sức khỏe. Theo thống kê cho thấy chứng thừa cân, béo phì xuất hiện ở hơn 40% người Mỹ trưởng thành và đang có dấu hiệu gia tăng trên toàn thế giới, bao gồm cả những nước kém phát triển. Điều này gây ra gánh nặng cho hệ thống y tế đồng thời trở thành một mối đe dọa tiềm ẩn trong tương lai.

Phó giáo sư Eyleen O'Rourke - Khoa Sinh học Tế bào của Đại học Virginia, Mỹ cho biết: "Có hàng trăm biến thể gene “có khả năng” xuất hiện ở người béo phì, nhưng “có khả năng xuất hiện” không đồng nghĩa với việc chúng là nguyên nhân gây ra bệnh. Điều này vô tình tạo ra một rào cản lớn trong việc khai thác tiềm năng của hệ gene trong quần thể nhằm mục đích xác định mục tiêu điều trị và khả năng chữa khỏi bệnh cho những người thừa cân, béo phì”. Để vượt qua rào cản này, các nhà nghiên cứu đã phát triển một mô hình tự động, nó có thể kiểm tra đồng thời hàng trăm gene và xác định chính xác vai trò của chúng. Trong vòng thử nghiệm đầu tiên, các nhà khoa học đã phát hiện ra 14 gene trực tiếp gây ra bệnh thừa cân, béo phì và 3 gene khác có tác dụng ngăn ngừa tăng cân.

O'Rourke cùng các cộng sự của mình đã tiến hành làm sáng tỏ mối liên hệ giữa béo phì, chế độ ăn uống và ADN của người. Hầu hết, thừa cân, béo phì là do chế độ ăn giàu calo, nhiều đường và hàm lượng fructose cao. Thêm vào đó, cuộc sống bận rộn khiến nhiều người ít vận động hơn cũng làm tỉ kệ thừa cân, béo phì gia tăng nhanh chóng. Nghiên cứu cũng cho thấy, gene của chúng ta có chức năng điều chỉnh việc lưu trữ chất béo và mức độ hấp thụ chất dinh dưỡng của cơ thể. Vì vậy, khi các nhà khoa học xác định được các gene chuyển đổi thức ăn thừa thành chất béo, chúng ta có thể tìm cách làm giảm/ngưng hoạt động của chúng bằng thuốc.
Để có thể xác định được các gene gây béo phì, nhóm nghiên cứu đã tiến hành các thí nghiệm trên một loài giun tròn có tên khoa học là Caenorhabditis elegans. Loài giun này thích sống trong các thảm thực vật thối rữa và ăn các loại vi khuẩn. Gene của chúng tương đồng đến 70% so với con người và chúng vẫn có thể trở nên béo phì nếu hấp thụ quá nhiều calo, đường. Trong nghiên cứu này, O'Rourke cùng các cộng sự đã sàng lọc trong số 193 gene liên quan đến bệnh béo phì ở người với mục tiêu xác định gene nào gây ra béo phì và gen nào có khả năng ngăn ngừa chúng.
Mô hình này đã cho phép nhóm nghiên cứu xác định được 14 gene gây béo phì và 3 gene giúp ngăn ngừa chúng. Tuy nhiên, để có thể xác định một cách rõ ràng hơn, các nhà nghiên cứu cần có thêm nhiều nghiên cứu liên quan khác. O'Rourke nhấn mạnh: "Các liệu pháp chống béo phì rất cần thiết để làm giảm gánh nặng cho bệnh nhân cũng như hệ thống chăm sóc sức khỏe. Vì thế, các thử nghiệm trên động vật hứa hẹn mang đến những phương pháp điều trị béo phì hiệu quả hơn”.
Mai Trần - Theo Science Daily