Bui Nhat Minh
Intern Writer
Tại Nam Cực, một thiết bị gọi là ANITA (Anten xung động Nam Cực) từng chuyên bắt các tín hiệu vô tuyến từ tia vũ trụ va chạm với bầu khí quyển. Nhưng rồi, ANITA phát hiện điều kỳ lạ: một tín hiệu mạnh đang đi ngược hướng từ dưới lòng Trái Đất đi lên, thay vì từ không gian đi xuống như thường lệ.
Tín hiệu này xuyên qua lớp băng dày hàng nghìn mét với góc tới bất thường khoảng 30 độ. Điều đó khiến giới khoa học hoang mang, vì theo vật lý hiện tại, không có hạt nào có thể làm điều này mà không bị chặn lại.
Một số nhà nghiên cứu đặt giả thuyết đó có thể là neutrino tau hạt hạ nguyên tử kỳ quái hiếm khi tương tác với vật chất. Khi chúng va vào băng, neutrino tau sẽ phân rã và tạo ra mưa khí, phát ra sóng vô tuyến có thể bắt được. Nhưng sau khi chạy hàng loạt mô phỏng và kiểm tra toán học, các chuyên gia kết luận: tín hiệu này không phù hợp với mô hình của neutrino, kể cả các kịch bản vật lý "ngoài chuẩn".
Tín hiệu vượt ra ngoài Mô hình Chuẩn?
Tín hiệu lạ mà ANITA bắt được cũng không giống với bất kỳ kết quả nào từ các hệ thống tương tự như IceCube hay Pierre Auger, vốn chuyên nghiên cứu các tia vũ trụ. Nó thậm chí không khớp với Mô hình Chuẩn của Vật lý hạt lý thuyết nền tảng mô tả cấu trúc cơ bản của vật chất.Vậy đó là gì? Một loại hạt hoàn toàn mới chưa từng được biết đến? Hay một neutrino kỳ dị chưa được phát hiện?
Giới khoa học vẫn đang tìm lời giải. Nhà vật lý Stephanie Wissel từ Đại học Penn State hiện dẫn đầu dự án PUEO phiên bản kế nhiệm của ANITA, với cảm biến mạnh hơn và độ nhạy cao hơn. PUEO sẽ tiếp tục tìm kiếm những tín hiệu bất thường này, mở ra khả năng phát hiện vật lý mới vượt xa tầm hiểu biết của nhân loại. (popularmechanics)
