Tòa án gửi trát triệu tập, có lẽ nào Elon Musk sắp phải ra hầu tòa?

[Homelander The Seven]

Tỷ phú đứng đầu Tesla và SpaceX Elon Musk đã nhận được trát triệu tập từ tòa án tại trụ sở SpaceX ở Brownsville, Texas, liên quan đến vụ kiện của Ủy ban Chứng khoán và Giao dịch Mỹ (SEC). Vụ kiện này xuất phát từ cáo buộc Musk không công khai kịp thời việc mua cổ phần Twitter (nay là X) vào năm 2022 trước khi ông thâu tóm công ty với giá 44 tỷ USD.

Theo hồ sơ tòa án nộp ngày 20 tháng 3, một nhân viên giao trát đã đến trụ sở SpaceX để trao giấy triệu tập dân sự cho Musk. Tuy nhiên, ba nhân viên bảo vệ tại đây từ chối nhận tài liệu, thậm chí một người còn cảnh báo nhân viên giao trát rằng anh ta đang xâm phạm trái phép. Cuối cùng, nhân viên này đặt tài liệu xuống đất và rời đi, trong khi các bảo vệ chụp ảnh anh ta và xe của anh ta. Trát yêu cầu Musk hoặc luật sư của ông phải trả lời trước ngày 4 tháng 4 năm 2025.

Vụ kiện này bắt nguồn từ đơn khiếu nại dân sự mà SEC đệ trình vào tháng 1 năm 2025 tại Tòa án Quận Liên bang ở Washington, D.C. SEC cáo buộc Musk vi phạm luật chứng khoán liên bang khi chậm trễ hơn 10 ngày trong việc báo cáo việc sở hữu hơn 5% cổ phần Twitter – ngưỡng yêu cầu công khai trong vòng 10 ngày theo quy định. Cụ thể, Musk đáng lẽ phải nộp báo cáo trước ngày 24 tháng 3 năm 2022, nhưng mãi đến ngày 4 tháng 4 ông mới công bố, lúc đó đã sở hữu 9,2% cổ phần. SEC cho rằng sự chậm trễ này giúp Musk mua thêm cổ phiếu với giá thấp “nhân tạo”, tiết kiệm ít nhất 150 triệu USD so với giá thị trường nếu thông tin được công khai đúng hạn.

Trước khi mua Twitter vào tháng 10 năm 2022, Musk bắt đầu tích lũy cổ phần từ đầu năm đó. Đến giữa tháng 3, ông vượt ngưỡng 5% nhưng thay vì thông báo ngay, ông tiếp tục mua thêm hơn 500 triệu USD cổ phiếu với giá ưu đãi trước khi công khai vào ngày 4 tháng 4. Ngày công bố, giá cổ phiếu Twitter tăng vọt hơn 27%, cho thấy tác động lớn của thông tin này đến thị trường. SEC lập luận rằng sự chậm trễ đã gây thiệt hại cho các nhà đầu tư bán cổ phiếu trong giai đoạn này với giá thấp hơn thực tế.

Sau khi nắm quyền kiểm soát Twitter (nay là X), Musk sử dụng nền tảng này để quảng bá cho Donald Trump – khi đó là ứng viên tổng thống – cùng các ứng viên và mục tiêu của Đảng Cộng hòa. Ông chi khoảng 290 triệu USD hỗ trợ chiến dịch đưa Trump trở lại Nhà Trắng, và hiện tại giữ vai trò cố vấn hàng đầu cho Tổng thống Trump trong chính quyền mới.

Đây không phải lần đầu Musk đối đầu với SEC. Trước đây, ông từng giải quyết một vụ kiện gian lận chứng khoán liên quan đến Tesla năm 2018, khi ông và Tesla mỗi bên nộp phạt 20 triệu USD, đồng thời Musk phải từ bỏ vai trò Chủ tịch Hội đồng Quản trị Tesla trong thời gian ngắn. Lần này, luật sư của ông, Alex Spiro từ Quinn Emanuel, gọi vụ kiện là “sự quấy rối kéo dài nhiều năm” của SEC, khẳng định Musk “không làm gì sai” và vụ việc chỉ là “một cáo buộc hành chính nhỏ nhặt” (theo email gửi báo chí ngày 14/1/2025).

Trong bối cảnh chính trị thay đổi, chính quyền Trump đã cắt giảm mạnh ngân sách và nhân sự của các cơ quan quản lý độc lập, bao gồm SEC. Ngày 21 tháng 3 năm 2025, SEC đưa ra gói trợ cấp 50.000 USD khuyến khích nhân viên nghỉ việc hoặc nghỉ hưu. Đồng thời, chính quyền đảo ngược chính sách 15 năm cho phép Giám đốc Thi hành SEC tự ban hành lệnh điều tra chính thức. Từ nay, mọi lệnh điều tra phải được các ủy viên SEC bỏ phiếu thông qua, điều này có thể làm chậm các cuộc điều tra như vụ kiện Musk.