Thảo Nông
Writer
Ngày 20/5, dịch vụ xe công nghệ và giao đồ ăn tại Indonesia đã bị gián đoạn nghiêm trọng khi tài xế từ nhiều nền tảng lớn đồng loạt biểu tình, phản đối chính sách chiết khấu cao và lo ngại về thương vụ sáp nhập tiềm năng giữa Grab và GoTo có thể ảnh hưởng tiêu cực đến thu nhập của họ.
Làn sóng biểu tình của tài xế công nghệ làm rung chuyển Indonesia
Dịch vụ xe công nghệ và giao đồ ăn tại Indonesia đã phải đối mặt với sự gián đoạn lớn vào ngày 20 tháng 5 vừa qua, khi hàng chục nghìn tài xế từ các nền tảng lớn như Grab, Gojek và nhiều ứng dụng khác đồng loạt tổ chức biểu tình và tắt ứng dụng trong 24 giờ. Cuộc biểu tình này diễn ra trong bối cảnh Grab được cho là đang đẩy nhanh các cuộc đàm phán nhằm mua lại GoTo, công ty mẹ của Gojek.
Các tài xế bày tỏ sự "tột cùng thất vọng" và phản đối mạnh mẽ những chính sách mà họ gọi là "bóc lột" từ phía Grab và GoTo, đồng thời lo ngại về một "gã khổng lồ" mới có thể được hình thành sau sáp nhập sẽ càng làm suy yếu vị thế và thu nhập của họ.
Quy mô và diễn biến cuộc biểu tình
Hiệp hội Garda Indonesia, một trong những tổ chức đại diện cho tài xế công nghệ lớn nhất nước này, dự kiến có hơn 25.000 tài xế taxi và xe ôm công nghệ sẽ tham gia biểu tình bắt đầu từ 13h ngày 20 tháng 5. Nhiều tài xế đã di chuyển từ các thị trấn và thành phố khác nhau để tập trung tại nhiều địa điểm quan trọng ở thủ đô Jakarta.
Hình ảnh trên mạng xã hội cho thấy từng đoàn hơn 100 tài xế đã tập trung tại một số địa điểm vào chiều cùng ngày. Theo Garda, các điểm nóng của cuộc biểu tình bao gồm Dinh Tổng thống, trụ sở Bộ Giao thông Vận tải, tòa nhà quốc hội, cũng như văn phòng của Grab và GoTo. Bên cạnh Jakarta, các hoạt động phản đối còn diễn ra ở các thành phố lớn khác như Yogyakarta và Surabaya. Tại thủ đô Jakarta, cảnh sát đã phải triển khai hơn 2.500 sĩ quan để đảm bảo an ninh trật tự.
Những yêu sách và nỗi lo của tài xế
Giống như các tài xế xe công nghệ ở nhiều nơi trên thế giới, tài xế Grab và GoTo tại Indonesia từ lâu đã phải đối mặt với sự giám sát chặt chẽ từ các nhà chức trách và liên đoàn lao động về các điều khoản làm việc. Họ về cơ bản không được coi là nhân viên chính thức, không được trả lương cố định và không được hưởng các phúc lợi xã hội như những người lao động làm công ăn lương khác.
Trang tin địa phương Tempo đưa tin, vào tuần trước, một liên đoàn tài xế Indonesia đã lên tiếng phản đối kế hoạch sáp nhập giữa Grab và GoTo. Họ lo ngại rằng việc hai "ông lớn" này hợp nhất sẽ tạo ra một thế lực thị trường quá lớn, từ đó có thể ảnh hưởng tiêu cực đến mức thu nhập vốn đã eo hẹp của các tài xế.
Các yêu sách chính của tài xế bao gồm:
Chủ tịch Hiệp hội Garda, ông Raden Igun Wicaksono, tuyên bố các tài xế sẽ không dừng lại cho đến khi những yêu cầu của họ được đáp ứng và cảnh báo về khả năng các hành động phản đối sẽ còn tiếp tục leo thang. Đáng chú ý, không chỉ tài xế của Grab và GoTo, mà cả tài xế của các nền tảng khác như Maxim, InDrive, Lalamove và Shopee cũng đã tham gia vào cuộc biểu tình này.
Bối cảnh thị trường và thương vụ Grab - GoTo
Theo Bloomberg, Grab đang đẩy nhanh nỗ lực thâu tóm GoTo, với việc định giá các tài khoản, hợp đồng và hoạt động của ứng dụng gọi xe Indonesia. Các công ty được cho là đang muốn đạt được một thỏa thuận ngay trong Quý 2 năm nay. Hãng nghiên cứu Euromonitor ước tính, nếu hai bên sáp nhập thành công, một "gã khổng lồ" chiếm tới 85% thị phần dịch vụ kỹ thuật số tại Đông Nam Á sẽ xuất hiện. (Bản thân GoTo cũng là kết quả của một vụ sáp nhập lớn vào năm 2021 giữa Gojek và sàn thương mại điện tử Tokopedia).
Hiện tại, cả GoTo và Grab đều đang đối mặt với những khó khăn nhất định trong hoạt động kinh doanh. Cạnh tranh khốc liệt đã buộc GoTo phải thu hẹp quy mô, rút khỏi thị trường Việt Nam vào tháng 9 năm 2024 và bán cổ phần trong Tokopedia cho TikTok với giá 1,5 tỷ USD. Trong khi đó, vốn hóa thị trường của Grab đã giảm tới 2/3 so với thời điểm chào sàn Nasdaq vào năm 2021. Dù vậy, trong Quý 1 năm nay, Grab đã ghi nhận lợi nhuận ròng 24 triệu USD – một sự cải thiện mạnh mẽ so với khoản lỗ 104 triệu USD cùng kỳ năm 2024 – chủ yếu nhờ các biện pháp cắt giảm chi phí.
Trước đây, Grab đã có nhiều cuộc đàm phán sáp nhập với GoTo nhưng chưa thành công, một phần do những lo ngại về chống độc quyền khi hai hãng công nghệ lớn nhất Đông Nam Á hợp nhất. Trước đó, Uber đã rời khỏi thị trường khu vực vào năm 2018 để đổi lấy cổ phần trong Grab, và các đối thủ nhỏ hơn hiện vẫn chưa thể phá vỡ thế "lưỡng long" này.
Cuộc đình công của các tài xế tại Indonesia, thị trường gọi xe lớn nhất Đông Nam Á, có khả năng gây ra những gián đoạn nghiêm trọng đến nhu cầu đi lại, đặt đồ ăn và giao hàng của hàng triệu người dân, đồng thời tạo thêm áp lực lên cả Grab và GoTo trong quá trình đàm phán và định hình lại thị trường.
#tàixếGrabđìnhcông
Làn sóng biểu tình của tài xế công nghệ làm rung chuyển Indonesia
Dịch vụ xe công nghệ và giao đồ ăn tại Indonesia đã phải đối mặt với sự gián đoạn lớn vào ngày 20 tháng 5 vừa qua, khi hàng chục nghìn tài xế từ các nền tảng lớn như Grab, Gojek và nhiều ứng dụng khác đồng loạt tổ chức biểu tình và tắt ứng dụng trong 24 giờ. Cuộc biểu tình này diễn ra trong bối cảnh Grab được cho là đang đẩy nhanh các cuộc đàm phán nhằm mua lại GoTo, công ty mẹ của Gojek.
Các tài xế bày tỏ sự "tột cùng thất vọng" và phản đối mạnh mẽ những chính sách mà họ gọi là "bóc lột" từ phía Grab và GoTo, đồng thời lo ngại về một "gã khổng lồ" mới có thể được hình thành sau sáp nhập sẽ càng làm suy yếu vị thế và thu nhập của họ.
Quy mô và diễn biến cuộc biểu tình
Hiệp hội Garda Indonesia, một trong những tổ chức đại diện cho tài xế công nghệ lớn nhất nước này, dự kiến có hơn 25.000 tài xế taxi và xe ôm công nghệ sẽ tham gia biểu tình bắt đầu từ 13h ngày 20 tháng 5. Nhiều tài xế đã di chuyển từ các thị trấn và thành phố khác nhau để tập trung tại nhiều địa điểm quan trọng ở thủ đô Jakarta.
Hình ảnh trên mạng xã hội cho thấy từng đoàn hơn 100 tài xế đã tập trung tại một số địa điểm vào chiều cùng ngày. Theo Garda, các điểm nóng của cuộc biểu tình bao gồm Dinh Tổng thống, trụ sở Bộ Giao thông Vận tải, tòa nhà quốc hội, cũng như văn phòng của Grab và GoTo. Bên cạnh Jakarta, các hoạt động phản đối còn diễn ra ở các thành phố lớn khác như Yogyakarta và Surabaya. Tại thủ đô Jakarta, cảnh sát đã phải triển khai hơn 2.500 sĩ quan để đảm bảo an ninh trật tự.
Những yêu sách và nỗi lo của tài xế
Giống như các tài xế xe công nghệ ở nhiều nơi trên thế giới, tài xế Grab và GoTo tại Indonesia từ lâu đã phải đối mặt với sự giám sát chặt chẽ từ các nhà chức trách và liên đoàn lao động về các điều khoản làm việc. Họ về cơ bản không được coi là nhân viên chính thức, không được trả lương cố định và không được hưởng các phúc lợi xã hội như những người lao động làm công ăn lương khác.
Trang tin địa phương Tempo đưa tin, vào tuần trước, một liên đoàn tài xế Indonesia đã lên tiếng phản đối kế hoạch sáp nhập giữa Grab và GoTo. Họ lo ngại rằng việc hai "ông lớn" này hợp nhất sẽ tạo ra một thế lực thị trường quá lớn, từ đó có thể ảnh hưởng tiêu cực đến mức thu nhập vốn đã eo hẹp của các tài xế.
Các yêu sách chính của tài xế bao gồm:
- Giới hạn mức chiết khấu mà các hãng xe được hưởng xuống còn 10% (hiện tại lên tới 30%).
- Loại bỏ các chuyến xe giảm giá mà họ cho là làm giảm thu nhập của tài xế.
- Điều chỉnh lại giá cước dịch vụ giao hàng cho hợp lý hơn.
Chủ tịch Hiệp hội Garda, ông Raden Igun Wicaksono, tuyên bố các tài xế sẽ không dừng lại cho đến khi những yêu cầu của họ được đáp ứng và cảnh báo về khả năng các hành động phản đối sẽ còn tiếp tục leo thang. Đáng chú ý, không chỉ tài xế của Grab và GoTo, mà cả tài xế của các nền tảng khác như Maxim, InDrive, Lalamove và Shopee cũng đã tham gia vào cuộc biểu tình này.
Bối cảnh thị trường và thương vụ Grab - GoTo
Theo Bloomberg, Grab đang đẩy nhanh nỗ lực thâu tóm GoTo, với việc định giá các tài khoản, hợp đồng và hoạt động của ứng dụng gọi xe Indonesia. Các công ty được cho là đang muốn đạt được một thỏa thuận ngay trong Quý 2 năm nay. Hãng nghiên cứu Euromonitor ước tính, nếu hai bên sáp nhập thành công, một "gã khổng lồ" chiếm tới 85% thị phần dịch vụ kỹ thuật số tại Đông Nam Á sẽ xuất hiện. (Bản thân GoTo cũng là kết quả của một vụ sáp nhập lớn vào năm 2021 giữa Gojek và sàn thương mại điện tử Tokopedia).
Hiện tại, cả GoTo và Grab đều đang đối mặt với những khó khăn nhất định trong hoạt động kinh doanh. Cạnh tranh khốc liệt đã buộc GoTo phải thu hẹp quy mô, rút khỏi thị trường Việt Nam vào tháng 9 năm 2024 và bán cổ phần trong Tokopedia cho TikTok với giá 1,5 tỷ USD. Trong khi đó, vốn hóa thị trường của Grab đã giảm tới 2/3 so với thời điểm chào sàn Nasdaq vào năm 2021. Dù vậy, trong Quý 1 năm nay, Grab đã ghi nhận lợi nhuận ròng 24 triệu USD – một sự cải thiện mạnh mẽ so với khoản lỗ 104 triệu USD cùng kỳ năm 2024 – chủ yếu nhờ các biện pháp cắt giảm chi phí.
Trước đây, Grab đã có nhiều cuộc đàm phán sáp nhập với GoTo nhưng chưa thành công, một phần do những lo ngại về chống độc quyền khi hai hãng công nghệ lớn nhất Đông Nam Á hợp nhất. Trước đó, Uber đã rời khỏi thị trường khu vực vào năm 2018 để đổi lấy cổ phần trong Grab, và các đối thủ nhỏ hơn hiện vẫn chưa thể phá vỡ thế "lưỡng long" này.
Cuộc đình công của các tài xế tại Indonesia, thị trường gọi xe lớn nhất Đông Nam Á, có khả năng gây ra những gián đoạn nghiêm trọng đến nhu cầu đi lại, đặt đồ ăn và giao hàng của hàng triệu người dân, đồng thời tạo thêm áp lực lên cả Grab và GoTo trong quá trình đàm phán và định hình lại thị trường.
#tàixếGrabđìnhcông
