Trung Quốc đang đứng đầu 1 công nghệ mà Châu Âu thèm muốn

[Linh Pham]

Sáu năm trước, một công ty khởi nghiệp châu Âu đã giới thiệu công nghệ cho phép chuyển đổi quặng bauxite chất lượng thấp – vốn bị coi là chất thải – thành nguyên liệu thô đạt chuẩn dùng trong sản xuất nhôm. Phát minh này được cho là có thể hồi sinh các mỏ đã suy kiệt và mở ra khả năng khai thác những khoáng sản quan trọng, bao gồm cả các nguyên tố đất hiếm cho ngành bán dẫn, xe điện và quốc phòng.

Công nghệ lần đầu được công bố tại một hội nghị ngành ở Miami (Mỹ), trong bối cảnh châu Âu và Mỹ thường xuyên kêu gọi giảm phụ thuộc vào Trung Quốc và tái thiết các chuỗi cung ứng chiến lược. Nhiều người kỳ vọng công nghệ này sẽ được triển khai tại phương Tây trước tiên, nhưng suốt sáu năm, không có dự án thực tế nào được bắt đầu.

Trung Quốc trở thành quốc gia đầu tiên ứng dụng công nghệ mới​

Mặc dù được kỳ vọng sẽ giúp phương Tây thoát khỏi phụ thuộc vào nguồn cung Trung Quốc, công nghệ này cuối cùng lại được triển khai tại Trung Quốc với tốc độ vượt trội. Theo South China Morning Post, tại huyện Lưu Lâm ở tỉnh Sơn Tây, dự án hợp tác giữa liên doanh Pháp – Thụy Sĩ IB2 và Tập đoàn Năng lượng Sơn Tây Senze đã hoàn tất thiết kế, cấp phép, xây dựng, vận hành thử và đi vào sản xuất chỉ trong 10 tháng. Đây là ứng dụng quy mô lớn đầu tiên trên thế giới của công nghệ khử silic trong bauxite.

Dự án được kỳ vọng giúp Trung Quốc tận dụng nguồn bauxite cấp thấp dồi dào trong nước, giảm phụ thuộc vào nhập khẩu từ Guinea và Australia, đồng thời mở ra khả năng thu hồi các nguyên tố như gali, vanadi, niobi, liti và một số đất hiếm – những nguyên liệu cốt lõi trong ngành năng lượng sạch và công nghệ cao.

Đánh giá của chuyên gia và phía doanh nghiệp châu Âu​

Tại buổi lễ ra mắt sản phẩm, CEO IB2 Romain Girbal bày tỏ ấn tượng mạnh trước tốc độ triển khai tại Trung Quốc. Trong một cuộc phỏng vấn, ông cho rằng Trung Quốc chiếm phần lớn sản lượng nhôm toàn cầu, do đó hợp tác với nước này là tất yếu đối với ngành. Ông đồng thời nhấn mạnh hiệu quả làm việc của các doanh nghiệp Trung Quốc vượt xa nhiều khu vực khác.

Girbal cũng cho rằng công nghệ này có thể giúp Trung Quốc tái định hình chiến lược tài nguyên, giảm phụ thuộc quá lớn vào hai nguồn cung chính là Guinea và Australia.

Vì sao Trung Quốc là nơi triển khai đầu tiên?​

IB2 từng đàm phán với Mỹ, Brazil, Saudi Arabia, Azerbaijan, Kazakhstan và Ấn Độ, nhưng Trung Quốc là nước đầu tiên đưa công nghệ vào thực tế. Lý do chủ yếu nằm ở quy mô thị trường, nhu cầu tự chủ tài nguyên và tính hiệu quả trong triển khai dự án.

Girbal cho rằng mục tiêu của Trung Quốc không phải loại bỏ hoàn toàn nhập khẩu mà là đạt sự cân bằng hợp lý hơn giữa nguồn trong nước và nước ngoài. Ông cho biết dự án tại Sơn Tây nhận được hỗ trợ mạnh mẽ từ chính quyền địa phương, giúp đẩy nhanh quá trình phê duyệt và xây dựng.

Sự khác biệt trong văn hóa làm việc và tốc độ triển khai​

Cả phía Trung Quốc và châu Âu đều thừa nhận sự khác biệt trong phong cách làm việc. Doanh nghiệp châu Âu ưu tiên quy trình chuẩn hóa và giao tiếp qua email, trong khi các công ty Trung Quốc chú trọng tốc độ triển khai. Theo bà Lưu, một khi nguồn vốn được đảm bảo, các dự án do doanh nghiệp Trung Quốc điều hành thường hoàn thành trong vài tháng mà không kéo dài sang năm sau.

Girbal đánh giá hiệu quả này là yếu tố then chốt tạo nên tốc độ triển khai vượt trội của dự án.

IB2 đang thử nghiệm quặng bauxite từ nhiều tỉnh khác nhằm mở rộng khả năng ứng dụng công nghệ. Công ty đặt mục tiêu hợp tác với thêm nhiều doanh nghiệp trong vòng năm năm, tăng sản lượng xử lý bauxite cấp thấp tại khu vực Lưu Lâm lên 3 triệu tấn mỗi năm trong vòng hai năm tới.

Girbal cho biết IB2 kỳ vọng công nghệ này sẽ thúc đẩy nhiều doanh nghiệp Trung Quốc khai thác các mỏ bauxite cấp thấp trong nước, qua đó giảm phụ thuộc vào nguồn nhập khẩu và củng cố chủ quyền khoáng sản.