Bùi Minh Nhật
Intern Writer
Trong khi Mỹ đang tăng cường sức mạnh không quân tại Ấn Độ Dương – Thái Bình Dương, Trung Quốc có vẻ vừa đạt được một bước tiến chiến lược đáng chú ý. Hình ảnh vệ tinh chụp từ tháng 8 đến tháng 9 năm 2025 cho thấy GJ-11 Sharp Sword, hay còn gọi là “Thanh Kiếm Sắc”, đã xuất hiện tại căn cứ không quân Shigatse ở Tây Tạng.
Sự hiện diện của loại máy bay không người lái (UCAV) tàng hình này tại một vị trí nhạy cảm gần biên giới Ấn Độ cho thấy GJ-11 có thể đã đạt trạng thái bán hoạt động một dấu mốc lớn trong chương trình phát triển UCAV của Trung Quốc.
Nếu đúng như vậy, đây không chỉ là bước tiến trong năng lực quân sự, mà còn là lời cảnh báo mạnh mẽ đến các đối thủ của Bắc Kinh. Việc GJ-11 sẵn sàng chiến đấu giúp Trung Quốc có thêm lựa chọn trong các kịch bản xung đột tiềm tàng, đặc biệt là vấn đề Đài Loan trung tâm trong chiến lược quốc phòng của nước này. Đồng thời, nó cũng đặt ra áp lực mới đối với Ấn Độ, khi căn cứ Shigatse chỉ cách biên giới hai nước khoảng 150 km.
GJ-11 đã được Trung Quốc phát triển hơn một thập kỷ, và phiên bản mới nhất được cho là có khả năng trinh sát, giám sát và tấn công mặt đất. Các hình ảnh vệ tinh gần đây cho thấy những chiếc GJ-11 được sơn màu xám màu đặc trưng của dòng UCAV tàng hình.
Mô hình từng xuất hiện trong lễ duyệt binh quốc gia cho thấy GJ-11 sở hữu thiết kế cánh bay không đuôi, tương tự B-2 Spirit của Mỹ, giúp giảm phản xạ radar và tối ưu khả năng cơ động. Máy bay này có thể đạt tốc độ cận âm khoảng 1.100 km/h, mang theo nhiều loại bom dẫn đường chính xác trong khoang vũ khí trong thân đặc điểm quan trọng của máy bay tàng hình.
Giới truyền thông Trung Quốc khẳng định GJ-11 có mức độ tự động hóa cao, có thể tự cất cánh, hạ cánh và thực hiện nhiệm vụ độc lập. Trí tuệ nhân tạo được cho là sẽ giúp phi đội UCAV này tự phối hợp chiến đấu với các máy bay có người lái như J-16, J-20S hoặc mẫu máy bay thế hệ mới J-36.
Tuy nhiên, nhiều chuyên gia phương Tây vẫn tỏ ra hoài nghi. Theo tạp chí The War Zone, ký hiệu “GJ” trong tên máy bay có nghĩa là “tấn công” trong tiếng Trung xác nhận vai trò tấn công chủ lực, nhưng mức độ tự chủ thực tế của GJ-11 vẫn chưa được chứng minh rõ ràng.
Một số nguồn tin còn cho rằng Trung Quốc đang điều chỉnh thiết kế GJ-11 để triển khai trên tàu sân bay và tàu tấn công đổ bộ, như tàu Type 076 Tứ Xuyên, vốn được trang bị máy phóng điện từ và được mệnh danh là “tàu sân bay không người lái”. Nếu điều này trở thành hiện thực, Trung Quốc sẽ là quốc gia đầu tiên có UCAV tàng hình hoạt động trên biển, tạo ra lợi thế lớn trước cả Mỹ.
Trong khi đó, Mỹ chọn hướng đi khác. Thay vì phát triển UCAV hoàn toàn tự động, Không quân Mỹ tập trung vào Máy bay Chiến đấu Hợp tác (CCA) các máy bay không người lái hoạt động cùng F-35 hoặc F-22, nhưng vẫn do phi công con người điều khiển từ gần. Theo Tướng David Allvin, đây là hướng đi “an toàn và hiệu quả hơn” trong bối cảnh công nghệ tự động vẫn đang hoàn thiện.
Dù vậy, cuộc đua AI trong lĩnh vực không quân vẫn đang tăng tốc. Câu hỏi còn lại là: liệu GJ-11 Sharp Sword có thể trở thành “vũ khí thay đổi cuộc chơi” như Trung Quốc kỳ vọng hay chỉ là một bước thử nghiệm táo bạo trong kỷ nguyên chiến tranh không người lái sắp tới.
www.popularmechanics.com
Sự hiện diện của loại máy bay không người lái (UCAV) tàng hình này tại một vị trí nhạy cảm gần biên giới Ấn Độ cho thấy GJ-11 có thể đã đạt trạng thái bán hoạt động một dấu mốc lớn trong chương trình phát triển UCAV của Trung Quốc.
Nếu đúng như vậy, đây không chỉ là bước tiến trong năng lực quân sự, mà còn là lời cảnh báo mạnh mẽ đến các đối thủ của Bắc Kinh. Việc GJ-11 sẵn sàng chiến đấu giúp Trung Quốc có thêm lựa chọn trong các kịch bản xung đột tiềm tàng, đặc biệt là vấn đề Đài Loan trung tâm trong chiến lược quốc phòng của nước này. Đồng thời, nó cũng đặt ra áp lực mới đối với Ấn Độ, khi căn cứ Shigatse chỉ cách biên giới hai nước khoảng 150 km.
GJ-11 – máy bay không người lái tàng hình mang tham vọng bá chủ bầu trời
GJ-11 đã được Trung Quốc phát triển hơn một thập kỷ, và phiên bản mới nhất được cho là có khả năng trinh sát, giám sát và tấn công mặt đất. Các hình ảnh vệ tinh gần đây cho thấy những chiếc GJ-11 được sơn màu xám màu đặc trưng của dòng UCAV tàng hình.
Mô hình từng xuất hiện trong lễ duyệt binh quốc gia cho thấy GJ-11 sở hữu thiết kế cánh bay không đuôi, tương tự B-2 Spirit của Mỹ, giúp giảm phản xạ radar và tối ưu khả năng cơ động. Máy bay này có thể đạt tốc độ cận âm khoảng 1.100 km/h, mang theo nhiều loại bom dẫn đường chính xác trong khoang vũ khí trong thân đặc điểm quan trọng của máy bay tàng hình.
Giới truyền thông Trung Quốc khẳng định GJ-11 có mức độ tự động hóa cao, có thể tự cất cánh, hạ cánh và thực hiện nhiệm vụ độc lập. Trí tuệ nhân tạo được cho là sẽ giúp phi đội UCAV này tự phối hợp chiến đấu với các máy bay có người lái như J-16, J-20S hoặc mẫu máy bay thế hệ mới J-36.
Tuy nhiên, nhiều chuyên gia phương Tây vẫn tỏ ra hoài nghi. Theo tạp chí The War Zone, ký hiệu “GJ” trong tên máy bay có nghĩa là “tấn công” trong tiếng Trung xác nhận vai trò tấn công chủ lực, nhưng mức độ tự chủ thực tế của GJ-11 vẫn chưa được chứng minh rõ ràng.
Một số nguồn tin còn cho rằng Trung Quốc đang điều chỉnh thiết kế GJ-11 để triển khai trên tàu sân bay và tàu tấn công đổ bộ, như tàu Type 076 Tứ Xuyên, vốn được trang bị máy phóng điện từ và được mệnh danh là “tàu sân bay không người lái”. Nếu điều này trở thành hiện thực, Trung Quốc sẽ là quốc gia đầu tiên có UCAV tàng hình hoạt động trên biển, tạo ra lợi thế lớn trước cả Mỹ.
Trong khi đó, Mỹ chọn hướng đi khác. Thay vì phát triển UCAV hoàn toàn tự động, Không quân Mỹ tập trung vào Máy bay Chiến đấu Hợp tác (CCA) các máy bay không người lái hoạt động cùng F-35 hoặc F-22, nhưng vẫn do phi công con người điều khiển từ gần. Theo Tướng David Allvin, đây là hướng đi “an toàn và hiệu quả hơn” trong bối cảnh công nghệ tự động vẫn đang hoàn thiện.
Dù vậy, cuộc đua AI trong lĩnh vực không quân vẫn đang tăng tốc. Câu hỏi còn lại là: liệu GJ-11 Sharp Sword có thể trở thành “vũ khí thay đổi cuộc chơi” như Trung Quốc kỳ vọng hay chỉ là một bước thử nghiệm táo bạo trong kỷ nguyên chiến tranh không người lái sắp tới.
China’s New Autonomous Stealth Drone May Already Be Operational. Why Isn’t America Building One?
The new GJ-11 Sharp Sword can coordinate with other drones to form an unmanned strike unit, according to some sources. This could change warfare forever.
www.popularmechanics.com
