Bất chấp các lệnh cấm vận nghiêm ngặt từ chính phủ Mỹ, một ngành kinh doanh mới đang âm thầm phát triển mạnh mẽ tại Trung Quốc: dịch vụ sửa chữa các bộ vi xử lý đồ họa (GPU) AI cao cấp của Nvidia. Sự tồn tại của thị trường "ngầm" này không chỉ cho thấy nhu cầu dai dẳng của Trung Quốc đối với công nghệ Mỹ, mà còn phơi bày những thách thức trong việc thực thi các lệnh trừng phạt công nghệ.
Tại trung tâm công nghệ Thâm Quyến, hiện có khoảng một chục công ty chuyên sửa chữa các con chip AI của Nvidia. Theo các báo cáo, họ chủ yếu xử lý các GPU dòng H100 – loại chip bị Mỹ cấm bán sang Trung Quốc từ tháng 9 năm 2022. "Nhu cầu sửa chữa thực sự rất lớn," một đồng sáng lập của một công ty sửa chữa cho biết.
Do lượng khách hàng tăng nhanh, một số công ty thậm chí đã phải lập ra một bộ phận chuyên biệt chỉ để phục vụ các đơn hàng sửa chip AI, với số lượng có thể lên tới 500 GPU mỗi tháng. Để đảm bảo chất lượng, các cơ sở này còn đầu tư xây dựng các phòng thí nghiệm với hàng trăm máy chủ để mô phỏng môi trường trung tâm dữ liệu nhằm kiểm tra các con chip sau khi sửa.
Sự phát triển chóng mặt của ngành dịch vụ này làm dấy lên một nghi vấn lớn: một lượng lớn các GPU Nvidia bị cấm vận đã và đang được "tuồn hàng" lậu vào Trung Quốc.
Mối lo ngại về việc buôn lậu GPU Nvidia đã khiến các nhà lập pháp Mỹ phải đề xuất các dự luật yêu cầu theo dõi chip sau khi bán ra để xác minh vị trí sử dụng cuối cùng.
Trong khi đó, do lệnh cấm, Nvidia không thể cung cấp dịch vụ bảo hành hay thay thế linh kiện cho các sản phẩm bị hạn chế tại Trung Quốc. Điều này đã tạo ra một "mảnh đất màu mỡ" cho các công ty sửa chữa của bên thứ ba. "Chỉ có công ty và các đối tác được ủy quyền mới có thể cung cấp dịch vụ kỹ thuật đúng tiêu chuẩn," một đại diện của Nvidia khẳng định, cảnh báo về những rủi ro khi sử dụng các dịch vụ không chính hãng.
Mặc dù gần đây Nvidia đã được cấp phép để bán trở lại dòng chip H20 (một phiên bản "hạ cấp" được thiết kế riêng cho thị trường Trung Quốc), nhưng đây không phải là một giải pháp tối ưu. Chip H100 vẫn được ưa chuộng hơn rất nhiều cho các tác vụ huấn luyện mô hình ngôn ngữ lớn (LLM).
Theo các chuyên gia, nhiều chip H100 và A100 tại Trung Quốc đã phải hoạt động liên tục với cường độ cao trong nhiều năm, khiến tỷ lệ hỏng hóc tăng cao.
Các công ty tại Thâm Quyến tiết lộ họ thu phí sửa chữa từ 10.000 đến 20.000 nhân dân tệ (khoảng 1.400 – 2.800 USD) cho mỗi con chip. Một công ty khác cho biết chi phí sửa chữa tương đương khoảng 10% giá trị gốc của con chip.
Trong khi các nhà chức trách Mỹ đang tìm cách siết chặt các kẽ hở, các nguồn thạo tin cho biết nhu cầu buôn lậu GPU Nvidia vẫn tiếp diễn, và giờ đây đang có xu hướng chuyển sang dòng chip cao cấp và mạnh mẽ nhất là B200, sản phẩm chỉ mới được Nvidia bắt đầu xuất khẩu với số lượng lớn trong năm nay.
Nhu cầu sửa chữa "khổng lồ" cho các con chip bị cấm
Tại trung tâm công nghệ Thâm Quyến, hiện có khoảng một chục công ty chuyên sửa chữa các con chip AI của Nvidia. Theo các báo cáo, họ chủ yếu xử lý các GPU dòng H100 – loại chip bị Mỹ cấm bán sang Trung Quốc từ tháng 9 năm 2022. "Nhu cầu sửa chữa thực sự rất lớn," một đồng sáng lập của một công ty sửa chữa cho biết.
Do lượng khách hàng tăng nhanh, một số công ty thậm chí đã phải lập ra một bộ phận chuyên biệt chỉ để phục vụ các đơn hàng sửa chip AI, với số lượng có thể lên tới 500 GPU mỗi tháng. Để đảm bảo chất lượng, các cơ sở này còn đầu tư xây dựng các phòng thí nghiệm với hàng trăm máy chủ để mô phỏng môi trường trung tâm dữ liệu nhằm kiểm tra các con chip sau khi sửa.
Sự phát triển chóng mặt của ngành dịch vụ này làm dấy lên một nghi vấn lớn: một lượng lớn các GPU Nvidia bị cấm vận đã và đang được "tuồn hàng" lậu vào Trung Quốc.
Hệ quả không mong muốn của lệnh cấm vận
Mối lo ngại về việc buôn lậu GPU Nvidia đã khiến các nhà lập pháp Mỹ phải đề xuất các dự luật yêu cầu theo dõi chip sau khi bán ra để xác minh vị trí sử dụng cuối cùng.
Trong khi đó, do lệnh cấm, Nvidia không thể cung cấp dịch vụ bảo hành hay thay thế linh kiện cho các sản phẩm bị hạn chế tại Trung Quốc. Điều này đã tạo ra một "mảnh đất màu mỡ" cho các công ty sửa chữa của bên thứ ba. "Chỉ có công ty và các đối tác được ủy quyền mới có thể cung cấp dịch vụ kỹ thuật đúng tiêu chuẩn," một đại diện của Nvidia khẳng định, cảnh báo về những rủi ro khi sử dụng các dịch vụ không chính hãng.
Mặc dù gần đây Nvidia đã được cấp phép để bán trở lại dòng chip H20 (một phiên bản "hạ cấp" được thiết kế riêng cho thị trường Trung Quốc), nhưng đây không phải là một giải pháp tối ưu. Chip H100 vẫn được ưa chuộng hơn rất nhiều cho các tác vụ huấn luyện mô hình ngôn ngữ lớn (LLM).
Chi phí sửa chữa và xu hướng mới
Theo các chuyên gia, nhiều chip H100 và A100 tại Trung Quốc đã phải hoạt động liên tục với cường độ cao trong nhiều năm, khiến tỷ lệ hỏng hóc tăng cao.
Các công ty tại Thâm Quyến tiết lộ họ thu phí sửa chữa từ 10.000 đến 20.000 nhân dân tệ (khoảng 1.400 – 2.800 USD) cho mỗi con chip. Một công ty khác cho biết chi phí sửa chữa tương đương khoảng 10% giá trị gốc của con chip.
Trong khi các nhà chức trách Mỹ đang tìm cách siết chặt các kẽ hở, các nguồn thạo tin cho biết nhu cầu buôn lậu GPU Nvidia vẫn tiếp diễn, và giờ đây đang có xu hướng chuyển sang dòng chip cao cấp và mạnh mẽ nhất là B200, sản phẩm chỉ mới được Nvidia bắt đầu xuất khẩu với số lượng lớn trong năm nay.
