Nguyễn Quốc Hòa
Writer
Xét nghiệm định lượng kháng thể là việc việc phân tích mẫu máu để tìm sự hiện diện của số lượng kháng thể hiện diện.
Kháng thể là một phần của hệ thống miễn dịch của cơ thể. KT là protein globulin miễn dịch, giúp bảo vệ con người chống lại những phần tủ ngoại lai xâm nhập như virus, vi khuẩn, hóa chất, hoặc chất độc. Mỗi kháng thể được sản xuất là duy nhất. Nó được tạo ra để nhận diện một cấu trúc đặc hiệu trên một tế bào hoặc hạt ngoại lai xâm nhập. Cấu trúc đặc hiệu được chấp nhận được gọi là kháng nguyên. Kháng thể gắn vào các kháng nguyên, tạo ra phức kháng nguyên-kháng thể (phức hợp miễn dịch) đáp ứng như là tín hiệu cho phần còn lại của hệ thống miễn dịch để tiêu diệt các tế bào hoặc hạt ngoại lai.
Có năm loại globulin miễn dịch khác nhau (kháng thể IgM, IgG, IgE, IgA, và IgD). Ba loại thường xuyên nhất đo được IgM, IgG và IgE. IgM và IgG kháng thể làm việc cùng nhau để bảo vệ ,sản xuất ngắn hạn và lâu dài chống lại nhiễm trùng. Kháng thể IgE chủ yếu liên quan đến dị ứng.
Một người nào đó lần đầu tiên được tiếp xúc với một chất ngoài lai, như một virus hoặc vi khuẩn, hệ thống miễn dịch có thể mất đến hai tuần để thực hiện một kế hoạch chi tiết để sản xuất đủ một kháng thể đặc hiệu chống lại nhiễm trùng. Phản ứng ban đầu này chủ yếu là các kháng thể IgM. Vài tuần sau đó, thường là sau khi mối đe dọa trực tiếp đã qua và nhiễm trùng đã được giải quyết, cơ thể tạo ra kháng thể IgG. KT IgG nhớ lại kế hoạch chi tiết để chống vi sinh vật này và duy trì cung cấp một nguồn nhỏ các kháng thể (một hỗn hợp của cả IgM và IgG). Thời gian tới, nếu cơ thể tiếp xúc với các chất lạ này, nó sẽ phản ứng mạnh mẽ và nhanh chóng hơn nhiều, để cung cấp chủ yếu kháng thể IgG để bảo vệ.
Ảnh minh họa
Vắc-xin được thiết kế để kích hoạt sản xuất kháng thể trước khi tiếp xúc với vi sinh vật có khả năng lây nhiễm. Vắc-xin sử dụng hoặc là một phiên bản suy yếu của vi sinh vật (một trong đó không thể gây nhiễm trùng) hoặc một protein cô lập bắt chước cấu trúc kháng nguyên trên bề mặt của vi sinh vật. Do đó, vắc-xin cung cấp một tiếp xúc ban đầu tương đối an toàn để tạo ra các kế hoạch chi tiết để bảo vệ trong tương lai. Vắc xin tạo ra một phản ứng miễn dịch ban đầu để tạo ra các kháng thể IgM và một phản ứng thứ cấp cung cấp một nguồn kháng thể IgG. Các kháng thể được tạo ra bởi vắc-xin cung cấp bảo vệ dài hạn, phản ứng nhanh (gọi là miễn dịch). Tiêm tăng cường thêm đôi khi được đưa ra sau khi tiêm chủng đầu tiên để nâng cao nồng độ của kháng thể trong máu đến một mức độ được coi là đầy đủ để bảo vệ (cung cấp miễn dịch đầy đủ).
Sản xuất kháng thể thích hợp và nhắm đúng mục tiêu phụ thuộc vào khả năng của cơ thể phân biệt được giữa tự thân và các chất ngoại lai và xác định một cách chính xác chất ngoại lai là mối đe dọa. Thông thường, hệ thống miễn dịch của người nhận biết được để xác định và bỏ qua các kháng nguyên có mặt trên của các cơ quan, các mô và các tế bào của người. Tuy nhiên đôi khi, , nó sẽ xác định nhầm là một phần của cơ thể là ngoại lai và sản xuất kháng thể. Các tự kháng thể gây ra phản ứng viêm để cố gắng tiêu diệt các mô của cơ thể trong cùng một cách như nó sẽ cố gắng để tiêu diệt phần tử ngoại lai. Một phản ứng tự miễn dịch có thể ảnh hưởng đến một cơ quan duy nhất (như tuyến giáp) hoặc có hệ thống, ảnh hưởng đến nhiều mô hoặc cơ quan. Những phản ứng tự kháng thể gây ra kết quả trong các tình cảnh được gọi là rối loạn tự miễn dịch hoặc bệnh tự miễn.
Các kháng thể cũng có thể gây ra phản ứng miễn dịch do truyền máu hoặc cấy ghép nội tạng. Mặc dù người cho máu hoặc các bộ phận phù hợp chặt chẽ hầu hếtvới máu hoặc các bộ phận của người nhân để giảm thiểu nguy cơ của một phản ứng miễn dịch, sự cho và nhận không phải luôn luôn hoàn hảo. Kháng nguyên trong máu được hiến tặng được sinh ra trong quá trình truyền máu có thể kích thích một phản ứng miễn dịch gọi là một phản ứng truyền máu. Tất cả bệnh nhân nhận máu hiến tặng phải được theo dõi cẩn thận các triệu chứng của phản ứng truyền máu. Kháng nguyên trên bộ phận cơ thể được cấy ghép có thể kích thích một phản ứng miễn dịch có thể dẫn đến thải ghép. Bệnh nhân cấy ghép được điều trị bằng thuốc nhằm ức chế hệ thống miễn dịch của họ để tránh bị từ chối của cơ quan cấy ghép.
Đôi khi hệ miễn dịch của một người có thể phản ứng với các chất ngoại lai không có mối đe dọa và thường không tạo ra phản ứng miễn dịch ở hầu hết mọi người. Phản ứng như vậy được gọi là dị ứng (hoặc quá mẫn) và liên quan đến các kháng thể IgE. Các chất ngoại lai gây ra phản ứng dị ứng bao gồm các loại thực phẩm, phấn hoa, nấm mốc và lông động vật. Có rất nhiều loại khác nhau của bệnh dị ứng, và phản ứng dị ứng có thể khác nhau từ kích thích nhẹ đến phản ứng đe dọa tính mạng nghiêm trọng.
Xét nghiệm định lượng kháng thể Covid để đánh giá cơ thể có kháng thể hay không; nếu có sẽ đạt được nồng độ kháng thể bao nhiêu sau khi tiêm vắc xin. Đây là giải pháp tốt nhất nhằm đánh giá khả năng đáp ứng của cơ thể đối với tiêm vắc xin.
Thời điểm thích hợp để làm xét nghiệm định lượng kháng thể sau tiêm vắc xin COVID-19 khoảng 28 ngày sau tiêm mũi 1 và từ 14 đến 28 ngày đối với người sau tiêm mũi 2. Thời gian thực hiện xét nghiệm đến khi người bệnh nhận được kết quả khoảng 60 phút.
Hiện nay, phương pháp xét nghiệm định lượng để tìm ra kháng thể kết hợp kháng COVID-19 chưa được phổ biến rộng rãi và Bệnh viện Chợ Rẫy là một trong những đơn vị đi đầu trong việc áp dụng xét nghiệm này. Tuy nhiên, hiện Bộ Y tế chưa có quy định cụ thể về chi phí xét nghiệm định lượng hay định tính kháng thể COVID-19.
Vì vậy, Bệnh viên đang xin ý kiến Bộ Y tế về giá xét nghiệm các loại cụ thể để áp dụng rộng rãi cho người dân trong thời gian tới.
Kháng thể là một phần của hệ thống miễn dịch của cơ thể. KT là protein globulin miễn dịch, giúp bảo vệ con người chống lại những phần tủ ngoại lai xâm nhập như virus, vi khuẩn, hóa chất, hoặc chất độc. Mỗi kháng thể được sản xuất là duy nhất. Nó được tạo ra để nhận diện một cấu trúc đặc hiệu trên một tế bào hoặc hạt ngoại lai xâm nhập. Cấu trúc đặc hiệu được chấp nhận được gọi là kháng nguyên. Kháng thể gắn vào các kháng nguyên, tạo ra phức kháng nguyên-kháng thể (phức hợp miễn dịch) đáp ứng như là tín hiệu cho phần còn lại của hệ thống miễn dịch để tiêu diệt các tế bào hoặc hạt ngoại lai.
Có năm loại globulin miễn dịch khác nhau (kháng thể IgM, IgG, IgE, IgA, và IgD). Ba loại thường xuyên nhất đo được IgM, IgG và IgE. IgM và IgG kháng thể làm việc cùng nhau để bảo vệ ,sản xuất ngắn hạn và lâu dài chống lại nhiễm trùng. Kháng thể IgE chủ yếu liên quan đến dị ứng.
Một người nào đó lần đầu tiên được tiếp xúc với một chất ngoài lai, như một virus hoặc vi khuẩn, hệ thống miễn dịch có thể mất đến hai tuần để thực hiện một kế hoạch chi tiết để sản xuất đủ một kháng thể đặc hiệu chống lại nhiễm trùng. Phản ứng ban đầu này chủ yếu là các kháng thể IgM. Vài tuần sau đó, thường là sau khi mối đe dọa trực tiếp đã qua và nhiễm trùng đã được giải quyết, cơ thể tạo ra kháng thể IgG. KT IgG nhớ lại kế hoạch chi tiết để chống vi sinh vật này và duy trì cung cấp một nguồn nhỏ các kháng thể (một hỗn hợp của cả IgM và IgG). Thời gian tới, nếu cơ thể tiếp xúc với các chất lạ này, nó sẽ phản ứng mạnh mẽ và nhanh chóng hơn nhiều, để cung cấp chủ yếu kháng thể IgG để bảo vệ.
Vắc-xin được thiết kế để kích hoạt sản xuất kháng thể trước khi tiếp xúc với vi sinh vật có khả năng lây nhiễm. Vắc-xin sử dụng hoặc là một phiên bản suy yếu của vi sinh vật (một trong đó không thể gây nhiễm trùng) hoặc một protein cô lập bắt chước cấu trúc kháng nguyên trên bề mặt của vi sinh vật. Do đó, vắc-xin cung cấp một tiếp xúc ban đầu tương đối an toàn để tạo ra các kế hoạch chi tiết để bảo vệ trong tương lai. Vắc xin tạo ra một phản ứng miễn dịch ban đầu để tạo ra các kháng thể IgM và một phản ứng thứ cấp cung cấp một nguồn kháng thể IgG. Các kháng thể được tạo ra bởi vắc-xin cung cấp bảo vệ dài hạn, phản ứng nhanh (gọi là miễn dịch). Tiêm tăng cường thêm đôi khi được đưa ra sau khi tiêm chủng đầu tiên để nâng cao nồng độ của kháng thể trong máu đến một mức độ được coi là đầy đủ để bảo vệ (cung cấp miễn dịch đầy đủ).
Sản xuất kháng thể thích hợp và nhắm đúng mục tiêu phụ thuộc vào khả năng của cơ thể phân biệt được giữa tự thân và các chất ngoại lai và xác định một cách chính xác chất ngoại lai là mối đe dọa. Thông thường, hệ thống miễn dịch của người nhận biết được để xác định và bỏ qua các kháng nguyên có mặt trên của các cơ quan, các mô và các tế bào của người. Tuy nhiên đôi khi, , nó sẽ xác định nhầm là một phần của cơ thể là ngoại lai và sản xuất kháng thể. Các tự kháng thể gây ra phản ứng viêm để cố gắng tiêu diệt các mô của cơ thể trong cùng một cách như nó sẽ cố gắng để tiêu diệt phần tử ngoại lai. Một phản ứng tự miễn dịch có thể ảnh hưởng đến một cơ quan duy nhất (như tuyến giáp) hoặc có hệ thống, ảnh hưởng đến nhiều mô hoặc cơ quan. Những phản ứng tự kháng thể gây ra kết quả trong các tình cảnh được gọi là rối loạn tự miễn dịch hoặc bệnh tự miễn.
Các kháng thể cũng có thể gây ra phản ứng miễn dịch do truyền máu hoặc cấy ghép nội tạng. Mặc dù người cho máu hoặc các bộ phận phù hợp chặt chẽ hầu hếtvới máu hoặc các bộ phận của người nhân để giảm thiểu nguy cơ của một phản ứng miễn dịch, sự cho và nhận không phải luôn luôn hoàn hảo. Kháng nguyên trong máu được hiến tặng được sinh ra trong quá trình truyền máu có thể kích thích một phản ứng miễn dịch gọi là một phản ứng truyền máu. Tất cả bệnh nhân nhận máu hiến tặng phải được theo dõi cẩn thận các triệu chứng của phản ứng truyền máu. Kháng nguyên trên bộ phận cơ thể được cấy ghép có thể kích thích một phản ứng miễn dịch có thể dẫn đến thải ghép. Bệnh nhân cấy ghép được điều trị bằng thuốc nhằm ức chế hệ thống miễn dịch của họ để tránh bị từ chối của cơ quan cấy ghép.
Đôi khi hệ miễn dịch của một người có thể phản ứng với các chất ngoại lai không có mối đe dọa và thường không tạo ra phản ứng miễn dịch ở hầu hết mọi người. Phản ứng như vậy được gọi là dị ứng (hoặc quá mẫn) và liên quan đến các kháng thể IgE. Các chất ngoại lai gây ra phản ứng dị ứng bao gồm các loại thực phẩm, phấn hoa, nấm mốc và lông động vật. Có rất nhiều loại khác nhau của bệnh dị ứng, và phản ứng dị ứng có thể khác nhau từ kích thích nhẹ đến phản ứng đe dọa tính mạng nghiêm trọng.
Xét nghiệm định lượng kháng thể Covid để đánh giá cơ thể có kháng thể hay không; nếu có sẽ đạt được nồng độ kháng thể bao nhiêu sau khi tiêm vắc xin. Đây là giải pháp tốt nhất nhằm đánh giá khả năng đáp ứng của cơ thể đối với tiêm vắc xin.
Thời điểm thích hợp để làm xét nghiệm định lượng kháng thể sau tiêm vắc xin COVID-19 khoảng 28 ngày sau tiêm mũi 1 và từ 14 đến 28 ngày đối với người sau tiêm mũi 2. Thời gian thực hiện xét nghiệm đến khi người bệnh nhận được kết quả khoảng 60 phút.
Hiện nay, phương pháp xét nghiệm định lượng để tìm ra kháng thể kết hợp kháng COVID-19 chưa được phổ biến rộng rãi và Bệnh viện Chợ Rẫy là một trong những đơn vị đi đầu trong việc áp dụng xét nghiệm này. Tuy nhiên, hiện Bộ Y tế chưa có quy định cụ thể về chi phí xét nghiệm định lượng hay định tính kháng thể COVID-19.
Vì vậy, Bệnh viên đang xin ý kiến Bộ Y tế về giá xét nghiệm các loại cụ thể để áp dụng rộng rãi cho người dân trong thời gian tới.
