Khôi Nguyên
Writer
Hai mươi năm trước, việc tìm đường đến một địa điểm xa lạ đòi hỏi sự chuẩn bị kỹ lưỡng với bản đồ giấy, la bàn, sách hướng dẫn du lịch, và thậm chí cả lịch trình xe buýt. Giờ đây, tất cả những thứ đó đã được thay thế bằng một ứng dụng duy nhất trên điện thoại: Google Maps. Ít ai biết rằng, ứng dụng đã thay đổi hoàn toàn cách con người khám phá thế giới này lại bắt nguồn từ một dự án nhỏ của bốn người ở Australia.
Khởi Nguồn Từ Một Phòng Ngủ Ở Australia
Câu chuyện bắt đầu tại thị trấn Cooma, New South Wales, nơi Stephen Ma, một trong bốn "cha đẻ" của Google Maps, lớn lên. Ngoài thời gian học và phụ giúp gia đình, Ma dành phần lớn thời gian cho niềm đam mê công nghệ, đặc biệt là lập trình trên máy tính Apple II.
Năm 1998, khi cơn sốt dotcom lên đến đỉnh điểm, Ma tốt nghiệp đại học, tìm việc tại Sydney và sau đó thử sức tại Thung lũng Silicon (Mỹ). Tuy nhiên, đầu những năm 2000, bong bóng dotcom "vỡ", khiến nhiều kỹ sư như Ma cảm thấy thất vọng.
Trở về Sydney, Ma được Noel Gordon, một đồng nghiệp cũ, liên hệ. Cùng với hai anh em người Đan Mạch, Lars và Jens Rasmussen, họ thành lập công ty khởi nghiệp Where 2 Technologies, với mục tiêu tạo ra một nền tảng bản đồ số đột phá.
Thách Thức Các 'Ông Lớn' Và Sự Ra Đời Của Expedition
Vào thời điểm đó, thị trường đã có một số dịch vụ bản đồ trực tuyến, như MapQuest (được AOL mua lại với giá 1,1 tỷ USD). Tuy nhiên, MapQuest bị đánh giá là cồng kềnh, chưa thực sự kết nối thế giới số và thế giới thực. Người dùng vẫn phải in bản đồ ra giấy để sử dụng.
Nhóm Where 2 Technologies, làm việc trong một phòng ngủ tại căn hộ của Gordon ở ngoại ô Hunters Hill, Sydney, đã phát triển một ứng dụng Windows có tên Expedition. Ứng dụng này có giao diện tương tự như Google Maps ngày nay: thanh địa chỉ ở trên, bản đồ ở giữa, và hai điểm đánh dấu vị trí đi và đến.
Cuộc Gặp Gỡ Định Mệnh Với Google
Nhóm đã trình bày bản demo của Expedition với Sequoia Capital, một công ty đầu tư mạo hiểm nổi tiếng. Tuy nhiên, sau khi Yahoo Maps ra mắt tính năng SmartView (cho phép tìm kiếm nhà hàng và địa điểm giải trí), Sequoia Capital đã rút lại đề nghị đầu tư.
May mắn thay, nhóm được giới thiệu đến Google, một trong những khách hàng lớn của Sequoia. Họ đã trình bày ý tưởng của mình với Larry Page, nhà đồng sáng lập Google.
Page không quan tâm đến phiên bản Expedition dành cho máy tính để bàn, nhưng lại bị ấn tượng bởi các tính năng bản đồ hoạt động trên trình duyệt web. Nhóm đã chỉnh sửa phiên bản web bằng bộ công cụ Ajax (khi đó còn khá mới mẻ), giúp bản đồ có thể tự động tải dữ liệu mới mà không cần tải lại toàn bộ trang. Thay vì tải toàn bộ hình ảnh bản đồ lớn, website sẽ tải các ô bản đồ nhỏ hơn và hiển thị khi cần, mang lại trải nghiệm mượt mà và ổn định hơn cho người dùng.
Google Maps Ra Đời và Cuộc Cách Mạng Bắt Đầu
Buổi trình diễn đã thành công. Google đã thuê cả nhóm và mua lại quyền sở hữu trí tuệ của Where 2 Technologies (với mức giá không được tiết lộ, nhưng theo báo cáo thường niên năm 2004 của Google, công ty đã chi 66 triệu USD cho các vụ mua lại, bao gồm cả Where 2).
Tháng 2/2005, Google Maps chính thức ra mắt, ngay lập tức thu hút sự chú ý của cộng đồng toàn cầu. Tính năng "kéo thả" bản đồ trực tiếp trên trình duyệt và khả năng phóng to, thu nhỏ khi tương tác đã nhận được vô số lời khen ngợi vì sự tiện lợi và trực quan.
Smartphone và Sự Bùng Nổ Của Google Maps
Sự ra đời của iPhone vào năm 2007 và các thiết bị Android sau đó đã đưa Google Maps lên một tầm cao mới. Phiên bản di động của Google Maps nhanh chóng xuất hiện trên điện thoại và liên tục được cập nhật, bổ sung hàng loạt tính năng hữu ích như tìm kiếm địa điểm, dẫn đường, thiết lập lộ trình, chia sẻ vị trí thời gian thực, và thậm chí cả thông tin về tình trạng giao thông.
Với Google Maps trên smartphone, việc khám phá một thành phố xa lạ trở nên dễ dàng hơn bao giờ hết. Bản đồ giấy và các công cụ định hướng truyền thống dần trở nên lỗi thời.
Street View và API Mở: Mở Rộng Hệ Sinh Thái
Năm 2007, Google Maps bổ sung tính năng Street View, cho phép người dùng xem ảnh chụp 360 độ của các địa điểm cụ thể. Google đã sử dụng xe hơi trang bị camera 360 độ để ghi lại hình ảnh của hàng triệu địa điểm trên khắp thế giới.
Việc mở giao diện lập trình ứng dụng (API) cho các nhà phát triển bên thứ ba cũng là một bước ngoặt quan trọng, giúp Google Maps len lỏi vào mọi ngóc ngách của cuộc sống. Hàng triệu ứng dụng di động, website, doanh nghiệp vận chuyển... đều tích hợp API của Google Maps. Tính năng Google My Business cũng giúp người dùng đánh giá doanh nghiệp và cung cấp thông tin hữu ích.
Google Maps: Không Chỉ Là Bản Đồ
Với khả năng tích hợp dữ liệu vệ tinh, Google Maps còn đóng vai trò quan trọng trong việc cung cấp thông tin hỗ trợ cứu trợ thiên tai, bảo vệ môi trường, quy hoạch đô thị...
Sau 20 năm, Google Maps không chỉ là một công cụ tra cứu địa điểm hay chỉ đường đơn thuần, mà đã trở thành một nền tảng kết nối cộng đồng, thúc đẩy phát triển kinh tế và hỗ trợ nhiều lĩnh vực khác.
Những Trăn Trở Của 'Cha Đẻ' Google Maps
Giáo sư Scott McQuire, chuyên về phương tiện truyền thông tại Đại học Melbourne, nhận xét Google Maps là một sản phẩm tuyệt vời, "nhưng hoạt động trên cơ sở trích xuất dữ liệu, lấy thông tin vị trí, và đó là dữ liệu rất có giá trị đối với những ai đang muốn thu thập thông tin về bạn".
Stephen Ma, một trong bốn "cha đẻ" của Google Maps, thừa nhận những lo ngại về quyền riêng tư. Ông cho biết việc thương mại hóa và khai thác dữ liệu không nằm trong kế hoạch ban đầu của nhóm, nhưng đã xuất hiện sau khi ông chuyển sang các dự án khác vào năm 2006.
"Nhiệm vụ giữ cho các công ty trung thực và minh bạch một phần nằm trong tay người dùng và một phần là trách nhiệm của chính phủ", Ma nói. "Vấn đề lớn nhất là, thực tế, bối cảnh công nghệ thay đổi rất nhanh. Rất khó cho các cơ chế quản lý theo kịp".
Hiện nay, Google Maps có hơn 2 tỷ người dùng mỗi tháng, và con số này vẫn tiếp tục tăng lên.
Khởi Nguồn Từ Một Phòng Ngủ Ở Australia
Câu chuyện bắt đầu tại thị trấn Cooma, New South Wales, nơi Stephen Ma, một trong bốn "cha đẻ" của Google Maps, lớn lên. Ngoài thời gian học và phụ giúp gia đình, Ma dành phần lớn thời gian cho niềm đam mê công nghệ, đặc biệt là lập trình trên máy tính Apple II.
Năm 1998, khi cơn sốt dotcom lên đến đỉnh điểm, Ma tốt nghiệp đại học, tìm việc tại Sydney và sau đó thử sức tại Thung lũng Silicon (Mỹ). Tuy nhiên, đầu những năm 2000, bong bóng dotcom "vỡ", khiến nhiều kỹ sư như Ma cảm thấy thất vọng.
Trở về Sydney, Ma được Noel Gordon, một đồng nghiệp cũ, liên hệ. Cùng với hai anh em người Đan Mạch, Lars và Jens Rasmussen, họ thành lập công ty khởi nghiệp Where 2 Technologies, với mục tiêu tạo ra một nền tảng bản đồ số đột phá.
Thách Thức Các 'Ông Lớn' Và Sự Ra Đời Của Expedition
Vào thời điểm đó, thị trường đã có một số dịch vụ bản đồ trực tuyến, như MapQuest (được AOL mua lại với giá 1,1 tỷ USD). Tuy nhiên, MapQuest bị đánh giá là cồng kềnh, chưa thực sự kết nối thế giới số và thế giới thực. Người dùng vẫn phải in bản đồ ra giấy để sử dụng.
Nhóm Where 2 Technologies, làm việc trong một phòng ngủ tại căn hộ của Gordon ở ngoại ô Hunters Hill, Sydney, đã phát triển một ứng dụng Windows có tên Expedition. Ứng dụng này có giao diện tương tự như Google Maps ngày nay: thanh địa chỉ ở trên, bản đồ ở giữa, và hai điểm đánh dấu vị trí đi và đến.
Cuộc Gặp Gỡ Định Mệnh Với Google
Nhóm đã trình bày bản demo của Expedition với Sequoia Capital, một công ty đầu tư mạo hiểm nổi tiếng. Tuy nhiên, sau khi Yahoo Maps ra mắt tính năng SmartView (cho phép tìm kiếm nhà hàng và địa điểm giải trí), Sequoia Capital đã rút lại đề nghị đầu tư.
May mắn thay, nhóm được giới thiệu đến Google, một trong những khách hàng lớn của Sequoia. Họ đã trình bày ý tưởng của mình với Larry Page, nhà đồng sáng lập Google.
Page không quan tâm đến phiên bản Expedition dành cho máy tính để bàn, nhưng lại bị ấn tượng bởi các tính năng bản đồ hoạt động trên trình duyệt web. Nhóm đã chỉnh sửa phiên bản web bằng bộ công cụ Ajax (khi đó còn khá mới mẻ), giúp bản đồ có thể tự động tải dữ liệu mới mà không cần tải lại toàn bộ trang. Thay vì tải toàn bộ hình ảnh bản đồ lớn, website sẽ tải các ô bản đồ nhỏ hơn và hiển thị khi cần, mang lại trải nghiệm mượt mà và ổn định hơn cho người dùng.
Google Maps Ra Đời và Cuộc Cách Mạng Bắt Đầu
Buổi trình diễn đã thành công. Google đã thuê cả nhóm và mua lại quyền sở hữu trí tuệ của Where 2 Technologies (với mức giá không được tiết lộ, nhưng theo báo cáo thường niên năm 2004 của Google, công ty đã chi 66 triệu USD cho các vụ mua lại, bao gồm cả Where 2).
Tháng 2/2005, Google Maps chính thức ra mắt, ngay lập tức thu hút sự chú ý của cộng đồng toàn cầu. Tính năng "kéo thả" bản đồ trực tiếp trên trình duyệt và khả năng phóng to, thu nhỏ khi tương tác đã nhận được vô số lời khen ngợi vì sự tiện lợi và trực quan.
Smartphone và Sự Bùng Nổ Của Google Maps
Sự ra đời của iPhone vào năm 2007 và các thiết bị Android sau đó đã đưa Google Maps lên một tầm cao mới. Phiên bản di động của Google Maps nhanh chóng xuất hiện trên điện thoại và liên tục được cập nhật, bổ sung hàng loạt tính năng hữu ích như tìm kiếm địa điểm, dẫn đường, thiết lập lộ trình, chia sẻ vị trí thời gian thực, và thậm chí cả thông tin về tình trạng giao thông.
Với Google Maps trên smartphone, việc khám phá một thành phố xa lạ trở nên dễ dàng hơn bao giờ hết. Bản đồ giấy và các công cụ định hướng truyền thống dần trở nên lỗi thời.
Street View và API Mở: Mở Rộng Hệ Sinh Thái
Năm 2007, Google Maps bổ sung tính năng Street View, cho phép người dùng xem ảnh chụp 360 độ của các địa điểm cụ thể. Google đã sử dụng xe hơi trang bị camera 360 độ để ghi lại hình ảnh của hàng triệu địa điểm trên khắp thế giới.
Việc mở giao diện lập trình ứng dụng (API) cho các nhà phát triển bên thứ ba cũng là một bước ngoặt quan trọng, giúp Google Maps len lỏi vào mọi ngóc ngách của cuộc sống. Hàng triệu ứng dụng di động, website, doanh nghiệp vận chuyển... đều tích hợp API của Google Maps. Tính năng Google My Business cũng giúp người dùng đánh giá doanh nghiệp và cung cấp thông tin hữu ích.
Google Maps: Không Chỉ Là Bản Đồ
Với khả năng tích hợp dữ liệu vệ tinh, Google Maps còn đóng vai trò quan trọng trong việc cung cấp thông tin hỗ trợ cứu trợ thiên tai, bảo vệ môi trường, quy hoạch đô thị...
Sau 20 năm, Google Maps không chỉ là một công cụ tra cứu địa điểm hay chỉ đường đơn thuần, mà đã trở thành một nền tảng kết nối cộng đồng, thúc đẩy phát triển kinh tế và hỗ trợ nhiều lĩnh vực khác.
Những Trăn Trở Của 'Cha Đẻ' Google Maps
Giáo sư Scott McQuire, chuyên về phương tiện truyền thông tại Đại học Melbourne, nhận xét Google Maps là một sản phẩm tuyệt vời, "nhưng hoạt động trên cơ sở trích xuất dữ liệu, lấy thông tin vị trí, và đó là dữ liệu rất có giá trị đối với những ai đang muốn thu thập thông tin về bạn".
Stephen Ma, một trong bốn "cha đẻ" của Google Maps, thừa nhận những lo ngại về quyền riêng tư. Ông cho biết việc thương mại hóa và khai thác dữ liệu không nằm trong kế hoạch ban đầu của nhóm, nhưng đã xuất hiện sau khi ông chuyển sang các dự án khác vào năm 2006.
"Nhiệm vụ giữ cho các công ty trung thực và minh bạch một phần nằm trong tay người dùng và một phần là trách nhiệm của chính phủ", Ma nói. "Vấn đề lớn nhất là, thực tế, bối cảnh công nghệ thay đổi rất nhanh. Rất khó cho các cơ chế quản lý theo kịp".
Hiện nay, Google Maps có hơn 2 tỷ người dùng mỗi tháng, và con số này vẫn tiếp tục tăng lên.
