VNR Content
Pearl
Và chúng đã định hình nên thế giới như thế nào?
Khi nhắc đến “Tesla”, bạn hẳn sẽ nghĩ ngay đến những chiếc xe hơi điện cùng một vị tỷ phú nào đó. Tuy nhiên, nhà phát minh Nikola Tesla, người mà Elon Musk đã lấy tên để đặt cho công ty của mình, lại là một phần rất lớn trong lịch sử thế giới và đã góp phần thay đổi cuộc sống của vô số người. Vậy thì Nikola Tesla là ai, và những phát minh quan trọng nhất của ông là gì?
Nikola Tesla là ai?
Tesla sinh năm 1856 tại một vùng thuộc Đế chế Áo mà ngày nay là nước Croatia. Khi còn đi học, giáo sư vật lý của Tesla thường thực hiện những thí nghiệm khoa học cho thấy phương thức hoạt động của điện, khiến Tesla cực kỳ thích thú. Năm 1875, ông vào học tại Đại học Kỹ thuật Hoàng gia ở Graz, Áo.
Trong quãng thời gian đại học, Tesla đạt được điểm số cao không tưởng và chưa bao giờ bỏ lỡ một buổi học nào trong năm cuối. Tuy nhiên, sau khi cha mất, mọi thứ bắt đầu sụp đổ một cách nhanh chóng. Kết quả học tập của Tesla tại trường dần giảm sút, và ông nướng toàn bộ số tiền học của mình vào bài bạc. Cuối cùng, Tesla không thể vượt qua được kỳ thi và không bao giờ tốt nghiệp được đại học, mặc cho khởi đầu đầy hứa hẹn.
Năm 1882, Tesla bắt đầu làm việc tại công ty Continental Edison ở Paris (công ty của Thomas Edison). Kiến thức vượt trội về điện của Tesla đã thu hút được sự chú ý của các bậc đàn anh, và ông được đưa vào nhóm nghiên cứu nhằm chế tạo nên những mẫu máy nổ và mô-tơ tiên tiến.
Sau khi Tesla rời Continental Edison, ông đăng ký thành công bằng sáng chế máy phát điện một chiều (DC) bản cải tiến mà ông chế tạo khi còn ở công ty và bắt đầu nghiên cứu để có được bằng sáng chế hệ thống ánh sáng hồ quang cũng do ông phát minh tại công ty. Ông cũng tạo ra được những đột phá trong lĩnh vực điện và chế tạo được mô-tơ dòng điện xoay chiều (AC) đầu tiên.
Không may cho Tesla, các nhà đầu tư không quá hào hứng với phát minh của ông, và chính Thomas Edison cũng liên tục tìm cách thuyết phục dư luận về sự nguy hiểm của dòng điện xoay chiều (dù điều này không hề chính xác).
Dù cuộc đời của Tesla tràn ngập những khó khăn và thất vọng, ông vẫn phát minh được nhiều thiết bị thực sự đáng kinh ngạc, một vài trong số đó đã mở đường cho những công nghệ hiện đại sau này. Vậy Tesla đã phát minh ra thứ gì?
1. Mô-tơ dòng điện xoay chiều
Như đã nói ở trên, Nikola Tesla quả thực mới là người phát minh ra mô-tơ AC chứ không phải Edison. Tesla đạt được thành tựu công nghệ đáng nể này vào năm 1887 sau khi được tham gia vào phòng nghiên cứu của Alfred S. Brown, giám đốc Western Union thời bấy giờ.
Mô-tơ AC cho phép dòng điện đảo chiều sau những khoảng thời gian nhất định, trong khi DC chỉ cho phép nó đi theo một chiều mà thôi. Dù điều này có vẻ không phải là một khác biệt lớn, AC vẫn có một số ưu thế lớn so với DC.
Đầu tiên, chi phí sản sinh và vận hành dòng điện xoay chiều rẻ hơn so với dòng điện một chiều, biến nó thành một lợi thế đáng kể đối với các nhà cung cấp điện. Việc tạo ra dòng điện xoay chiều cũng dễ hơn dòng điện một chiều. Cuối cùng, và có lẽ là quan trọng nhất, dòng điện xoay chiều có thể truyền đi xa hơn nhiều so với dòng điện một chiều, nhờ đó mà cho phép hàng triệu người trên toàn thế giới đưa điện về nhà từ các nhà máy điện mà không cần phải sống gần đó.
Dù Tesla là người tạo ra mô-tơ AC, nhiều người vẫn tin đó là phát minh của Edison, bởi ông ta thực sự là một doanh nhân xảo quyệt luôn tìm cách đảm bảo mô-tơ DC của mình được ưu ái hơn so với sản phẩm của đối thủ. Tesla không giỏi trong việc kinh doanh, do đó không thể quảng bá cho mô-tơ AC của mình như cách Edison làm được. Chính vì điều này, nhiều người không biết sản phẩm tuyệt vời này thuộc về Tesla, mặc cho dòng điện xoay chiều ngày nay đã được sử dụng trên toàn cầu.
2. Cuộn dây Tesla
Bạn có lẽ đã biết đến cuộn dây nổi tiếng bắn ra tia sét màu tìm và xanh dương. Thiết bị thú vị này chính là đứa con của Nikola Tesla.
Tesla đã phát minh ra cuộn dây, còn được gọi là “mạch biến áp cộng hưởng điện”, vào năm 1891, chỉ vài năm sau khi phát minh ra mô-tơ AC. Tesla muốn mang điện đến cho cả thế giới mà không cần đến những mạng lưới điện hay hàng ngàn những sợi dây điện phức tạp. Ông đã tiến hành nhiều thí nghiệm với điện, một số thậm chí không thực sự an toàn cho tính mạng của bản thân. Cuộn dây Tesla là một trong số đó.
Để vận hành cuộn dây Tesla, bạn cần một dòng điện với điện áp cực cao, và chạm vào nó trong khi đang hoạt động có thể rất nguy hiểm. Tuy nhiên, cơ chế này quả thực có thể sản sinh và truyền tải điện mà không cần đây. Tuy nhiên, ngày nay, công nghệ này lại không được sử dụng thương mại. Tại sao vậy?
Đầu tiên, một lượng lớn điện sản xuất ra bởi cuộn dây Tesla sẽ phát xạ vào không gian, gây lãng phí rất lớn. Thứ hai, không thể theo dõi lượng điện mà một khách hàng nhận được, do đó tính tiền điện sẽ là một vấn đề khá rắc rối. Cùng với nhiều lý do khác nữa, việc sử dụng điện không dây rõ ràng hơi quá phức tạp!
3. Điều khiển từ xa
Tesla đã phát minh ra chiếc điều khiển từ xa đầu tiên trong lịch sử. Trước khi nó được gọi là “điều khiển từ xa” (remote control), Tesla gọi phát minh của ông là “thiết bị tự động từ xa” (teleautomaton) và đã công bố nó tại Madison Square Garden ở New York vào năm 1898.
Thay vì sử dụng tia hồng ngoại như điều khiển TV truyền thống, teleautomaton của Tesla sử dụng sóng radio. Ông từng dùng nó để điều khiển một chiếc thuyền đồ chơi nhỏ trong buổi ra mắt công chúng năm 1898. Chiếc thuyền này được tích hợp một bộ ăng-ten để nhận sóng radio phát ra từ điều khiển.
Tesla tìm cách thương mại hoá cả bộ điều khiển và chiếc tàu đồ chơi này, nhưng công chúng đơn giản là không hứng thú. Tuy nhiên, ý tưởng này lại dần được đón nhận qua nhiều năm, và điều khiển từ xa ngày nay có thể được tìm thấy ở mọi hộ gia đình!
4. Đèn neon
Dù Tesla không trực tiếp phát minh ra đèn neon, ông đóng vai trò quan trọng trong việc cải tiến phát minh này.
5 năm trước buổi ra mắt teleautomaton nói trên, Tesla đã giới thiệu một phiên bản đèn neon cải tiến tại Triển lãm Thế giới Chicago. Trong sự kiện này, Tesla cho người xem thấy loại đèn này có thể được uốn cong và đúc thành nhiều hình dáng và chữ cái khác nhau.
Tính năng đặc sắc này của đèn neon, mà bạn có thể thấy trong nhiều quán bar và câu lạc bộ ngày nay, đã được phát triển bởi Tesla. Và thành thật mà nói, một trong những điểm tuyệt vời nhất của đèn neon chính là khả năng đúc khuôn của nó! Hãy cảm ơn Tesla đi nào.
5. Radio
Dù nhiều người tin nhà phát minh người Ý, Guglielmo Marconi, là người đầu tiên phát minh ra radio, thông tin này không hề chính xác. Bạn có nhớ Tesla từng sử dụng sóng radio để vận hành chiếc teleautomaton của mình không? Tesla đã quyết định dựng nên tháp Wardenclyffe, một tháp phát sóng radio khổng lồ ở Long Island, ngay khi ông nhận ra tiềm năng của radio.
Tuy nhiên, Tesla nhanh chóng…hết tiền cho dự án, và ông không thể truyền sóng radio đi những quãng đường xa. Marconi về cơ bản đã đánh bại được Tesla khi là người đầu tiên truyền tải sóng radio đi xa. Nhưng đừng quên rằng, dù Tesla không thành công trong việc vận hành tháp phát sóng (còn gọi là Tháp Tesla), thành quả của ông trong lĩnh vực truyền tải radio vẫn góp phần một phần quan trọng đưa radio đến với thế giới.
Nikola Tesla là một nhà phát minh hàng loạt
Dù cuối đời, Tesla ra đi trong cô độc và túng thiếu, những phát minh ông tạo ra trong suốt cuộc đời mình đã dọn đường cho công nghệ mà chúng ta không thể sống thiếu ở thời hiện đại ngày nay. Có thể nói rằng, Tesla là một trong những nhà phát minh vĩ đại nhất của mọi thời đại, và hãy hi vọng chúng ta sẽ được thấy thêm nhiều thiên tài như ông trong tương lai!
Tham khảo: MakeUseOf
Khi nhắc đến “Tesla”, bạn hẳn sẽ nghĩ ngay đến những chiếc xe hơi điện cùng một vị tỷ phú nào đó. Tuy nhiên, nhà phát minh Nikola Tesla, người mà Elon Musk đã lấy tên để đặt cho công ty của mình, lại là một phần rất lớn trong lịch sử thế giới và đã góp phần thay đổi cuộc sống của vô số người. Vậy thì Nikola Tesla là ai, và những phát minh quan trọng nhất của ông là gì?
Nikola Tesla là ai?
Trong quãng thời gian đại học, Tesla đạt được điểm số cao không tưởng và chưa bao giờ bỏ lỡ một buổi học nào trong năm cuối. Tuy nhiên, sau khi cha mất, mọi thứ bắt đầu sụp đổ một cách nhanh chóng. Kết quả học tập của Tesla tại trường dần giảm sút, và ông nướng toàn bộ số tiền học của mình vào bài bạc. Cuối cùng, Tesla không thể vượt qua được kỳ thi và không bao giờ tốt nghiệp được đại học, mặc cho khởi đầu đầy hứa hẹn.
Năm 1882, Tesla bắt đầu làm việc tại công ty Continental Edison ở Paris (công ty của Thomas Edison). Kiến thức vượt trội về điện của Tesla đã thu hút được sự chú ý của các bậc đàn anh, và ông được đưa vào nhóm nghiên cứu nhằm chế tạo nên những mẫu máy nổ và mô-tơ tiên tiến.
Không may cho Tesla, các nhà đầu tư không quá hào hứng với phát minh của ông, và chính Thomas Edison cũng liên tục tìm cách thuyết phục dư luận về sự nguy hiểm của dòng điện xoay chiều (dù điều này không hề chính xác).
Dù cuộc đời của Tesla tràn ngập những khó khăn và thất vọng, ông vẫn phát minh được nhiều thiết bị thực sự đáng kinh ngạc, một vài trong số đó đã mở đường cho những công nghệ hiện đại sau này. Vậy Tesla đã phát minh ra thứ gì?
1. Mô-tơ dòng điện xoay chiều
Mô-tơ AC cho phép dòng điện đảo chiều sau những khoảng thời gian nhất định, trong khi DC chỉ cho phép nó đi theo một chiều mà thôi. Dù điều này có vẻ không phải là một khác biệt lớn, AC vẫn có một số ưu thế lớn so với DC.
Đầu tiên, chi phí sản sinh và vận hành dòng điện xoay chiều rẻ hơn so với dòng điện một chiều, biến nó thành một lợi thế đáng kể đối với các nhà cung cấp điện. Việc tạo ra dòng điện xoay chiều cũng dễ hơn dòng điện một chiều. Cuối cùng, và có lẽ là quan trọng nhất, dòng điện xoay chiều có thể truyền đi xa hơn nhiều so với dòng điện một chiều, nhờ đó mà cho phép hàng triệu người trên toàn thế giới đưa điện về nhà từ các nhà máy điện mà không cần phải sống gần đó.
Dù Tesla là người tạo ra mô-tơ AC, nhiều người vẫn tin đó là phát minh của Edison, bởi ông ta thực sự là một doanh nhân xảo quyệt luôn tìm cách đảm bảo mô-tơ DC của mình được ưu ái hơn so với sản phẩm của đối thủ. Tesla không giỏi trong việc kinh doanh, do đó không thể quảng bá cho mô-tơ AC của mình như cách Edison làm được. Chính vì điều này, nhiều người không biết sản phẩm tuyệt vời này thuộc về Tesla, mặc cho dòng điện xoay chiều ngày nay đã được sử dụng trên toàn cầu.
2. Cuộn dây Tesla
Tesla đã phát minh ra cuộn dây, còn được gọi là “mạch biến áp cộng hưởng điện”, vào năm 1891, chỉ vài năm sau khi phát minh ra mô-tơ AC. Tesla muốn mang điện đến cho cả thế giới mà không cần đến những mạng lưới điện hay hàng ngàn những sợi dây điện phức tạp. Ông đã tiến hành nhiều thí nghiệm với điện, một số thậm chí không thực sự an toàn cho tính mạng của bản thân. Cuộn dây Tesla là một trong số đó.
Để vận hành cuộn dây Tesla, bạn cần một dòng điện với điện áp cực cao, và chạm vào nó trong khi đang hoạt động có thể rất nguy hiểm. Tuy nhiên, cơ chế này quả thực có thể sản sinh và truyền tải điện mà không cần đây. Tuy nhiên, ngày nay, công nghệ này lại không được sử dụng thương mại. Tại sao vậy?
Đầu tiên, một lượng lớn điện sản xuất ra bởi cuộn dây Tesla sẽ phát xạ vào không gian, gây lãng phí rất lớn. Thứ hai, không thể theo dõi lượng điện mà một khách hàng nhận được, do đó tính tiền điện sẽ là một vấn đề khá rắc rối. Cùng với nhiều lý do khác nữa, việc sử dụng điện không dây rõ ràng hơi quá phức tạp!
3. Điều khiển từ xa
Thay vì sử dụng tia hồng ngoại như điều khiển TV truyền thống, teleautomaton của Tesla sử dụng sóng radio. Ông từng dùng nó để điều khiển một chiếc thuyền đồ chơi nhỏ trong buổi ra mắt công chúng năm 1898. Chiếc thuyền này được tích hợp một bộ ăng-ten để nhận sóng radio phát ra từ điều khiển.
Tesla tìm cách thương mại hoá cả bộ điều khiển và chiếc tàu đồ chơi này, nhưng công chúng đơn giản là không hứng thú. Tuy nhiên, ý tưởng này lại dần được đón nhận qua nhiều năm, và điều khiển từ xa ngày nay có thể được tìm thấy ở mọi hộ gia đình!
4. Đèn neon
5 năm trước buổi ra mắt teleautomaton nói trên, Tesla đã giới thiệu một phiên bản đèn neon cải tiến tại Triển lãm Thế giới Chicago. Trong sự kiện này, Tesla cho người xem thấy loại đèn này có thể được uốn cong và đúc thành nhiều hình dáng và chữ cái khác nhau.
Tính năng đặc sắc này của đèn neon, mà bạn có thể thấy trong nhiều quán bar và câu lạc bộ ngày nay, đã được phát triển bởi Tesla. Và thành thật mà nói, một trong những điểm tuyệt vời nhất của đèn neon chính là khả năng đúc khuôn của nó! Hãy cảm ơn Tesla đi nào.
5. Radio
Tuy nhiên, Tesla nhanh chóng…hết tiền cho dự án, và ông không thể truyền sóng radio đi những quãng đường xa. Marconi về cơ bản đã đánh bại được Tesla khi là người đầu tiên truyền tải sóng radio đi xa. Nhưng đừng quên rằng, dù Tesla không thành công trong việc vận hành tháp phát sóng (còn gọi là Tháp Tesla), thành quả của ông trong lĩnh vực truyền tải radio vẫn góp phần một phần quan trọng đưa radio đến với thế giới.
Nikola Tesla là một nhà phát minh hàng loạt
Dù cuối đời, Tesla ra đi trong cô độc và túng thiếu, những phát minh ông tạo ra trong suốt cuộc đời mình đã dọn đường cho công nghệ mà chúng ta không thể sống thiếu ở thời hiện đại ngày nay. Có thể nói rằng, Tesla là một trong những nhà phát minh vĩ đại nhất của mọi thời đại, và hãy hi vọng chúng ta sẽ được thấy thêm nhiều thiên tài như ông trong tương lai!
Tham khảo: MakeUseOf
