Atlas - trình duyệt mới của OpenAI có gì hơn mà thách thức sự thống trị của Google ?

[Linh Pham]

OpenAI vừa khiến cả giới công nghệ dậy sóng khi chính thức ra mắt ChatGPT Atlas, trình duyệt web đầu tiên trên thế giới được “điều khiển” hoàn toàn bằng trí tuệ nhân tạo. Atlas không chỉ đơn thuần là một công cụ để lướt web, mà còn có khả năng trò chuyện, tóm tắt, tìm kiếm, và thực hiện các hành động theo yêu cầu của người dùng. Tuy nhiên, trong bối cảnh Google Chrome đang nắm giữ vị thế thống trị tuyệt đối, câu hỏi đặt ra là: liệu “tân binh” Atlas có đủ sức tạo nên một cuộc cách mạng, hay chỉ là một cơn gió lạ thoáng qua?

Atlas là gì?​

Ngày 21 tháng 10 năm 2025, OpenAI – “cha đẻ” của ChatGPT – đã chính thức trình làng Atlas, được giới thiệu như “một trình duyệt web với ChatGPT ở trung tâm”. Đây là lần đầu tiên OpenAI bước chân vào lĩnh vực vốn được xem là lãnh địa của các ông lớn như Google, Microsoft và Apple. Nếu Chrome, Edge hay Safari chỉ là công cụ để người dùng truy cập Internet, thì Atlas được thiết kế để AI có thể đồng hành cùng bạn trong quá trình duyệt web, hiểu nội dung bạn đang xem, và hỗ trợ bạn xử lý thông tin ngay tại chỗ.

Phiên bản đầu tiên của Atlas ra mắt trên macOS, cho phép người dùng đăng nhập bằng tài khoản ChatGPT, nhập dữ liệu từ trình duyệt cũ và bắt đầu trải nghiệm một cách tiếp cận hoàn toàn mới. Thay vì phải mở tab, sao chép nội dung và đặt câu hỏi trong cửa sổ ChatGPT riêng biệt, người dùng có thể trò chuyện trực tiếp với AI ngay trong thanh bên (Sidebar) của Atlas. Bạn chỉ cần bôi chọn một đoạn văn, yêu cầu tóm tắt, so sánh hay phân tích — mọi thao tác đều được thực hiện tức thì mà không cần rời khỏi trang web đang mở.

OpenAI mô tả Atlas là “bước tiếp theo để đưa ChatGPT vào trải nghiệm duyệt web hằng ngày”, và thực tế, Atlas giống như một cây cầu nối giữa công cụ tìm kiếm truyền thống và trợ lý ảo toàn năng.

3 khả năng cố lõi của Atlas​

Atlas nổi bật nhờ ba khả năng cốt lõi. Thứ nhất, khung hội thoại ChatGPT được tích hợp sẵn trong trình duyệt giúp AI có thể đọc trang web bạn đang xem và phản hồi theo ngữ cảnh. Chẳng hạn, khi bạn đang đọc một bài phân tích thị trường, chỉ cần yêu cầu “Tóm tắt 5 ý chính và đưa ra nhận định tổng quan”, Atlas sẽ thực hiện ngay. Thứ hai, tính năng Browser Memories cho phép AI ghi nhớ các trang bạn từng truy cập và những chủ đề bạn quan tâm. Khi bật tính năng này, bạn có thể yêu cầu “Tìm lại những bài tuyển dụng tôi xem tuần trước và so sánh mức lương ngành marketing”, và Atlas sẽ tự động lọc, hiểu, rồi trình bày lại kết quả. Dữ liệu này không được sử dụng để huấn luyện mô hình theo mặc định và có thể tắt bất cứ lúc nào. Thứ ba, Agent Mode – tính năng dành cho người dùng ChatGPT Plus, Pro và Business – cho phép AI thực hiện chuỗi hành động phức tạp như tìm sản phẩm, mở trang, thêm vào giỏ hàng, đặt vé máy bay hoặc lập kế hoạch du lịch, tất cả trong cùng một phiên duyệt web.

Về nền tảng, Atlas được xây dựng trên nhân Chromium, cùng công nghệ lõi với Chrome, Edge và Brave, nên tốc độ và khả năng tương thích tương đương. Tuy nhiên, điều khiến Atlas khác biệt nằm ở trải nghiệm người dùng. Nếu Chrome là công cụ để bạn chủ động tìm kiếm thông tin, thì Atlas là một trợ lý thông minh mà bạn có thể trò chuyện cùng trong quá trình duyệt web. Trong Chrome, người dùng phải nhập truy vấn, nhấn liên kết, rồi đọc và tổng hợp thông tin thủ công; còn với Atlas, bạn chỉ cần nói: “Tìm giúp tôi các bài phân tích về cổ phiếu Tesla tuần này và tóm tắt.” AI sẽ tự duyệt, tổng hợp và hiển thị câu trả lời ngay trong trình duyệt.

Dĩ nhiên, Chrome vẫn đang chiếm ưu thế tuyệt đối với hơn 60% thị phần, hệ sinh thái tiện ích mở rộng phong phú, khả năng đồng bộ hóa mạnh mẽ và niềm tin được xây dựng trong hơn một thập kỷ. Trong khi đó, Atlas mới ở giai đoạn khởi đầu, hiện chỉ có bản dành cho macOS, chưa có phiên bản Android hay iOS, và chưa sở hữu kho tiện ích mở rộng tương đương.

Tuy nhiên, về mặt dài hạn, Atlas lại nắm giữ lợi thế mà Chrome không có: AI được tích hợp sâu vào trải nghiệm duyệt web. Khi ChatGPT hiểu thói quen, sở thích và mục tiêu của người dùng, nó có thể đưa ra các gợi ý thông minh hơn, rút ngắn thời gian tìm kiếm, và đưa Internet lên một cấp độ tương tác hoàn toàn mới.

Thách thức​

Tất nhiên, OpenAI cũng phải đối mặt với không ít thách thức. Việc AI can thiệp sâu vào hành vi duyệt web khiến quyền riêng tư và bảo mật trở thành mối quan tâm hàng đầu. Ngoài ra, khi AI tóm tắt nội dung mà người dùng không cần truy cập vào trang gốc, điều này có thể ảnh hưởng trực tiếp đến doanh thu quảng cáo và lượng truy cập của các nhà xuất bản, một vấn đề từng khiến Google chịu áp lực lớn khi ra mắt tính năng “AI Overview”.

Thách thức khác là việc thuyết phục người dùng rời bỏ Chrome, một trình duyệt quen thuộc, ổn định, và được tích hợp sâu vào hệ sinh thái Google. Atlas có thể thông minh và tiện lợi, nhưng nếu không có lý do đủ mạnh để người dùng thay đổi thói quen, phần lớn họ vẫn sẽ trung thành với Chrome.

Dù vậy, không thể phủ nhận rằng Atlas là một bước đi chiến lược táo bạo của OpenAI. Từ một chatbot, công ty này đang dần xây dựng nên cái gọi là “AI OS”, hệ điều hành trí tuệ nhân tạo, nơi mọi thao tác của người dùng từ viết, tìm kiếm, đến duyệt web đều được AI hỗ trợ và ghi nhớ. Nếu thành công, Atlas có thể mở ra một kỷ nguyên mới, nơi trình duyệt không chỉ là cánh cửa dẫn vào Internet, mà còn là người bạn đồng hành am hiểu bạn cần gì ngay cả trước khi bạn nói ra.

Liệu Atlas có thể thách thức Google Chrome? Có lẽ chưa phải hôm nay. Nhưng giống như cách ChatGPT từng làm thay đổi cách con người tìm kiếm thông tin, Atlas đang mở ra một hướng đi hoàn toàn mới, nơi AI không chỉ trả lời câu hỏi, mà còn hành động thay người dùng. Và rất có thể, đó chính là tương lai của việc duyệt web.