VNR Content
Pearl
Trong nhiều năm, ngành công nghiệp ô tô luôn ở trong trạng thái hưng phấn về xe điện. Các nhà sản xuất ô tô đưa ra những dự báo lạc quan về doanh số bán hàng, công bố nhiều mục tiêu đầy tham vọng về tăng trưởng xe điện. Start-up mọc lên như nấm, quay cuồng trong cơn say về tương lai xe điện.
Giờ đây, sự phấn khích đó đã bốc hơi ít nhiều. Các hãng Ford Motor, General Motors, Mercedes-Benz, Volkswagen, Jaguar Land Rover và Aston Martin đang thu hẹp quy mô hoặc trì hoãn kế hoạch sản xuất xe điện của họ. Ngay cả nguồn cảm hứng toàn ngành là Tesla cũng đang dự báo tốc độ tăng trưởng “có thể chậm hơn nhiều trước đây,” theo lời Elon Musk. Tesla chiếm tới 1 nửa doanh số xe điện ở Mỹ trong năm 2023 mà còn bi quan như vậy, liệu các nhà sản xuất khác còn tệ ra sao?
Mọi người dần chấp nhận thực tế rằng tương lai xe điện hoàn toàn vẫn tồn tại, nhưng nó sẽ xa hơn nhiều so với dự đoán trước đây. Tất cả bắt đầu tăng sản xuất xe hybrid để bù lại quãng thời gian đó, thay vì trông chờ và đặt cược tất cả vào xe điện.
Tăng trưởng của xe điện chậm hơn nhiều so với dự đoán, buộc các hãng phải điều chỉnh chiến lược
Marin Gjaja, COO bộ phận xe điện của Ford, cho biết trong một cuộc phỏng vấn gần đây với CNBC: “Những gì chúng tôi thấy trong năm 21 và 22 là nhu cầu thị trường về xe điện tăng đột biến tạm thời. Nhưng đến năm 2023 thì nó lại ‘xì hơi’ và không đạt được mức tương đương.” Nói cách khác, bong bóng xe điện đã xì.
Ford đang tăng cường sản xuất và bán các mẫu xe hybrid. Kì vọng có thể giúp chuyển đổi sang xe điện cho những người chưa sẵn sàng sử dụng loại chạy hoàn toàn bằng điện 1 cách trơn tru hơn. Trong khi vẫn đáp ứng các tiêu chuẩn về khí thải carbon đề ra.
GM, nhà sản xuất ô tô truyền thống đầu tiên chỉ tập trung vào xe điện, có kế hoạch “quay xe” khi tung ra nhiều mẫu plug-in hybrid cho người tiêu dùng, bên cạnh thuần điện và chạy xăng. Những hãng khác như Hyundai Motor, Kia, Volkswagen đều có kế hoạch cung cấp các cấp độ điện khí hóa khác nhau cho dòng sản phẩm. Không còn ai đủ tự tin chỉ sản xuất xe điện nữa.
Doanh số hybrid đang vượt so với xe thuần điện
Trong khi đó, các hãng xe Nhật vốn luôn cảnh báo về bong bóng xe điện và niềm tin thái quá lại hưởng lợi. Doanh số xe hybrid của họ đã tăng trong những tháng qua. “Tôi nghĩ cách tiếp cận cân bằng là tốt nhất,” CEO VW của Mỹ, Pablo Di Si nói với CNBC vào tháng trước. Volkswagen đang cân nhắc bán xe hybrid ở đây sau khi chứng kiến thành công của Toyota.
“Việc bán chúng [xe hybrid] chỉ còn là vấn đề thời gian” - người này nói.
Các hãng đều đã lùi lại lịch trình chuyển đổi sang xe điện. Ví dụ, Jaguar Land Rover và Volvo sẽ điện khí hóa 100% vào năm 2030. GM cho biết sẽ chỉ cung cấp xe chạy điện hoàn toàn vào năm 2035. Honda đặt mục tiêu bán xe điện hoàn toàn ở Bắc Mỹ vào năm 2040. Tất cả đều dời mục tiêu vào khoảng 2030 đến 2040, đồng thời cho biết theo dõi chặt chẽ nhu cầu khách hàng thay vì loại bỏ hoàn toàn xe xăng.
Ford chưa bao giờ ấn định rõ ràng nhưng đã đặt mục tiêu tại châu Âu vào năm 2030, bán hoàn toàn xe điện. Thậm chí ngay năm 2026 đã đạt được tỷ suất sinh lời 8% từ việc bán xe điện. Tuy nhiên, giờ họ phải điều chỉnh và hướng sang hybrid song song.
Giám đốc Ford biểu thị sự tự tin vào xe điện khi hợp tác với hãng pin ATL
CEO Oliver Blume của Porsche cho biết vẫn duy trì mục tiêu 80% doanh số toàn cầu vào năm 2030 từ xe điện. Ông nói: “Chúng tôi phải theo dõi… Mặc dù tốc độ tăng trưởng chậm hơn so với kế hoạch năm ngoái, nhưng chúng tôi luôn sẵn sàng phản ứng linh hoạt với thị trường.”
Sự thay đổi này đưa nhiều nhà sản xuất về gần với định hướng của Toyota. Cựu CEO kiêm Chủ tịch Akio Toyoda từng tuyên bố chắc nịch rằng chiến lược đa dạng mới là cách đúng đắn, vừa cân bằng giảm khí thải carbon vừa đáp ứng nhu cầu khách hàng. Nhà sản xuất ô tô Nhật Bản hiện được kỳ vọng thu lợi ích to lớn từ chiến lược đa dạng bao gồm xe hybrid, plug-in hybrid, xe điện và pin nhiên liệu hydro.
"Toyota gần như hoàn toàn vắng bóng trên thị trường xe điện, nhưng sẽ giành được nhiều thị phần tại Mỹ hơn bất kỳ hãng xe hơi nào khác trong năm nay. Xe điện có thể là ‘tương lai’ nhưng đang gặp khó khăn ở hiện tại. Doanh số xe hybrid đang tăng nhanh gấp 5 lần so với xe điện ở Mỹ” - nhà phân tích Adam Jonas của Morgan Stanley đã viết trong một ghi chú gửi cho nhà đầu tư vào tuần trước.
Thị phần của xe hybrid vẫn luôn áp đảo xe điện
Mọi người phải thừa nhận rằng, chi phí sản xuất xe điện đang gây áp lực trong việc tạo ra lợi nhuận, chi phí nguyên liệu tăng cao cản trở giảm giá thành. Ngành công nghiệp ô tô đã phải hạ 1 nửa mục tiêu doanh số trong năm 2030 tại Mỹ, "cay đắng" thừa nhận người Nhật đã nói đúng về sự lạc quan thái quá trước cơn sốt xe điện.
Bây giờ, người tiêu dùng Mỹ lại ưa chuộng xe hybrid hơn. Và Toyota là kẻ chiến thắng! Theo Cox, lượng xe điện tồn kho hiện có ở các đại lý phân phối Mỹ tính theo số ngày lưu kho, đã tăng lên 136 ngày. Dữ liệu không bao gồm Tesla vì họ bán xe trực tiếp tới người dùng thay vì thông qua đại lý.
Việc phổ cập xe điện chậm hơn đã dẫn đến giảm giá đối với một số mẫu xe như Ford Mustang Mach-E, Tesla Model Y, Nissan Ariya. Michelle Krebs, nhà phân tích điều hành tại Cox, cho biết: “Một vài năm trước, có đầy những suy nghĩ cực kỳ tham vọng về doanh số xe điện sẽ bùng nổ như thế nào. Dường như không ai nghĩ đến những ngày khó khăn khi đuổi theo tương lai xe điện. Giờ, hiện thực phũ phàng đang phơi bày trước mắt".
>>> Toyota vẫn là hãng xe bán chạy nhất toàn cầu
Giờ đây, sự phấn khích đó đã bốc hơi ít nhiều. Các hãng Ford Motor, General Motors, Mercedes-Benz, Volkswagen, Jaguar Land Rover và Aston Martin đang thu hẹp quy mô hoặc trì hoãn kế hoạch sản xuất xe điện của họ. Ngay cả nguồn cảm hứng toàn ngành là Tesla cũng đang dự báo tốc độ tăng trưởng “có thể chậm hơn nhiều trước đây,” theo lời Elon Musk. Tesla chiếm tới 1 nửa doanh số xe điện ở Mỹ trong năm 2023 mà còn bi quan như vậy, liệu các nhà sản xuất khác còn tệ ra sao?
Mọi người dần chấp nhận thực tế rằng tương lai xe điện hoàn toàn vẫn tồn tại, nhưng nó sẽ xa hơn nhiều so với dự đoán trước đây. Tất cả bắt đầu tăng sản xuất xe hybrid để bù lại quãng thời gian đó, thay vì trông chờ và đặt cược tất cả vào xe điện.
Marin Gjaja, COO bộ phận xe điện của Ford, cho biết trong một cuộc phỏng vấn gần đây với CNBC: “Những gì chúng tôi thấy trong năm 21 và 22 là nhu cầu thị trường về xe điện tăng đột biến tạm thời. Nhưng đến năm 2023 thì nó lại ‘xì hơi’ và không đạt được mức tương đương.” Nói cách khác, bong bóng xe điện đã xì.
Ford đang tăng cường sản xuất và bán các mẫu xe hybrid. Kì vọng có thể giúp chuyển đổi sang xe điện cho những người chưa sẵn sàng sử dụng loại chạy hoàn toàn bằng điện 1 cách trơn tru hơn. Trong khi vẫn đáp ứng các tiêu chuẩn về khí thải carbon đề ra.
GM, nhà sản xuất ô tô truyền thống đầu tiên chỉ tập trung vào xe điện, có kế hoạch “quay xe” khi tung ra nhiều mẫu plug-in hybrid cho người tiêu dùng, bên cạnh thuần điện và chạy xăng. Những hãng khác như Hyundai Motor, Kia, Volkswagen đều có kế hoạch cung cấp các cấp độ điện khí hóa khác nhau cho dòng sản phẩm. Không còn ai đủ tự tin chỉ sản xuất xe điện nữa.
Trong khi đó, các hãng xe Nhật vốn luôn cảnh báo về bong bóng xe điện và niềm tin thái quá lại hưởng lợi. Doanh số xe hybrid của họ đã tăng trong những tháng qua. “Tôi nghĩ cách tiếp cận cân bằng là tốt nhất,” CEO VW của Mỹ, Pablo Di Si nói với CNBC vào tháng trước. Volkswagen đang cân nhắc bán xe hybrid ở đây sau khi chứng kiến thành công của Toyota.
“Việc bán chúng [xe hybrid] chỉ còn là vấn đề thời gian” - người này nói.
Các hãng đều đã lùi lại lịch trình chuyển đổi sang xe điện. Ví dụ, Jaguar Land Rover và Volvo sẽ điện khí hóa 100% vào năm 2030. GM cho biết sẽ chỉ cung cấp xe chạy điện hoàn toàn vào năm 2035. Honda đặt mục tiêu bán xe điện hoàn toàn ở Bắc Mỹ vào năm 2040. Tất cả đều dời mục tiêu vào khoảng 2030 đến 2040, đồng thời cho biết theo dõi chặt chẽ nhu cầu khách hàng thay vì loại bỏ hoàn toàn xe xăng.
Ford chưa bao giờ ấn định rõ ràng nhưng đã đặt mục tiêu tại châu Âu vào năm 2030, bán hoàn toàn xe điện. Thậm chí ngay năm 2026 đã đạt được tỷ suất sinh lời 8% từ việc bán xe điện. Tuy nhiên, giờ họ phải điều chỉnh và hướng sang hybrid song song.
CEO Oliver Blume của Porsche cho biết vẫn duy trì mục tiêu 80% doanh số toàn cầu vào năm 2030 từ xe điện. Ông nói: “Chúng tôi phải theo dõi… Mặc dù tốc độ tăng trưởng chậm hơn so với kế hoạch năm ngoái, nhưng chúng tôi luôn sẵn sàng phản ứng linh hoạt với thị trường.”
Sự thay đổi này đưa nhiều nhà sản xuất về gần với định hướng của Toyota. Cựu CEO kiêm Chủ tịch Akio Toyoda từng tuyên bố chắc nịch rằng chiến lược đa dạng mới là cách đúng đắn, vừa cân bằng giảm khí thải carbon vừa đáp ứng nhu cầu khách hàng. Nhà sản xuất ô tô Nhật Bản hiện được kỳ vọng thu lợi ích to lớn từ chiến lược đa dạng bao gồm xe hybrid, plug-in hybrid, xe điện và pin nhiên liệu hydro.
"Toyota gần như hoàn toàn vắng bóng trên thị trường xe điện, nhưng sẽ giành được nhiều thị phần tại Mỹ hơn bất kỳ hãng xe hơi nào khác trong năm nay. Xe điện có thể là ‘tương lai’ nhưng đang gặp khó khăn ở hiện tại. Doanh số xe hybrid đang tăng nhanh gấp 5 lần so với xe điện ở Mỹ” - nhà phân tích Adam Jonas của Morgan Stanley đã viết trong một ghi chú gửi cho nhà đầu tư vào tuần trước.
Mọi người phải thừa nhận rằng, chi phí sản xuất xe điện đang gây áp lực trong việc tạo ra lợi nhuận, chi phí nguyên liệu tăng cao cản trở giảm giá thành. Ngành công nghiệp ô tô đã phải hạ 1 nửa mục tiêu doanh số trong năm 2030 tại Mỹ, "cay đắng" thừa nhận người Nhật đã nói đúng về sự lạc quan thái quá trước cơn sốt xe điện.
Bây giờ, người tiêu dùng Mỹ lại ưa chuộng xe hybrid hơn. Và Toyota là kẻ chiến thắng! Theo Cox, lượng xe điện tồn kho hiện có ở các đại lý phân phối Mỹ tính theo số ngày lưu kho, đã tăng lên 136 ngày. Dữ liệu không bao gồm Tesla vì họ bán xe trực tiếp tới người dùng thay vì thông qua đại lý.
Việc phổ cập xe điện chậm hơn đã dẫn đến giảm giá đối với một số mẫu xe như Ford Mustang Mach-E, Tesla Model Y, Nissan Ariya. Michelle Krebs, nhà phân tích điều hành tại Cox, cho biết: “Một vài năm trước, có đầy những suy nghĩ cực kỳ tham vọng về doanh số xe điện sẽ bùng nổ như thế nào. Dường như không ai nghĩ đến những ngày khó khăn khi đuổi theo tương lai xe điện. Giờ, hiện thực phũ phàng đang phơi bày trước mắt".
>>> Toyota vẫn là hãng xe bán chạy nhất toàn cầu
