ThanhDat
Intern Writer
Bạn đã bao giờ tưởng tượng rằng một ngày nào đó thế giới bỗng chìm trong im lặng tuyệt đối? Không thiên tai, không chiến tranh, nhưng điện và internet biến mất trong chớp mắt. Điện thoại trở thành cục sắt, thang máy ngừng hoạt động, ngân hàng sụp đổ, giao thông tê liệt. Các thành phố không còn sáng đèn, nền văn minh như bị xóa sổ.
Kịch bản này không phải phim khoa học viễn tưởng mà là lo ngại của một số truyền thông Mỹ về vũ khí xung điện từ (EMP) mà Trung Quốc đang nghiên cứu. Họ cho rằng loại vũ khí này có thể “đẩy lùi nền văn minh nhân loại 200 năm” và kêu gọi ngăn chặn sự phát triển của nó.
Giọng điệu khẩn cấp ấy mang đậm màu sắc “tiếp thị nỗi sợ”. Nhưng mỉa mai thay, Hoa Kỳ mới chính là nước đầu tiên mở “hộp Pandora” EMP.
Từ đó, EMP trở thành lĩnh vực được quân đội Mỹ nghiên cứu sâu. Năm 1991, trong Chiến tranh vùng Vịnh, Mỹ dùng bom sợi carbon gây chập lưới điện Iraq, làm hệ thống phòng không tê liệt. Đến năm 2003, trong Chiến tranh Iraq, Mỹ dùng bom điện tử đánh vào đài truyền hình và trung tâm chỉ huy ở Baghdad: tòa nhà còn nguyên, không có thương vong, nhưng toàn bộ thiết bị điện tử đều bị vô hiệu hóa.
Điều đáng chú ý là sau nhiều năm Mỹ ứng dụng EMP trong chiến đấu, khi quốc gia khác phát triển thì lại bị gắn mác “nguy hiểm” và “vô nhân đạo”.
EMP thực chất là năng lượng điện từ cực mạnh được phóng thích trong tích tắc. Nó tạo ra phổ sóng rộng, gây quá tải điện áp, phá hỏng chip và mạch điện. Nếu trước đây chỉ vụ nổ hạt nhân mới tạo ra EMP, thì nay đã có thiết bị phi hạt nhân như vi sóng công suất cao. Loại vũ khí này không giết người, không phá hủy tòa nhà, mà đánh thẳng vào hạ tầng sống còn: điện, thông tin, tài chính, giao thông. Một cú đánh đồng loạt có thể khiến xã hội hỗn loạn vượt xa tác động của vũ khí truyền thống.
Ngay cả hệ thống phòng thủ tên lửa hiện đại nhất cũng khó chặn loại vũ khí kết hợp tốc độ cao và “đòn tấn công mềm” này.
Điều khiến Mỹ lo ngại chính là điểm yếu chí mạng của hạ tầng: lưới điện Mỹ cũ kỹ, phân mảnh, chưa bao giờ được gia cố toàn diện để chống EMP. Nhiều mô phỏng cho thấy chỉ một cuộc tấn công thành công có thể khiến lưới điện Mỹ tê liệt nhiều tháng, kéo theo khủng hoảng nước, thông tin và xã hội. Dù từng ban hành sắc lệnh để nâng cao khả năng chống chịu, nhưng Mỹ gặp khó khăn về vốn, sự phối hợp liên bang và tiểu bang, cũng như mức độ hợp tác từ các công ty điện tư nhân.
Trong khi đó, Trung Quốc đã đầu tư nhiều năm vào bảo vệ hạ tầng trọng yếu, xây dựng hệ thống phòng thủ sâu và có khả năng chịu đựng tốt hơn. Cán cân chiến lược vì thế dần dịch chuyển.
EMP không phải không thể phòng thủ: lá chắn, thiết kế dự phòng và sao lưu hệ thống đang dần hoàn thiện. Mối đe dọa thật sự không nằm ở công nghệ, mà ở sự thiếu tin cậy và căng thẳng vô lý giữa các cường quốc. Khi thay vì hợp tác quản lý khủng hoảng, các nước lại phóng đại nỗi sợ, thì sự ổn định toàn cầu mới thực sự bị đe dọa. (SOhu)
Kịch bản này không phải phim khoa học viễn tưởng mà là lo ngại của một số truyền thông Mỹ về vũ khí xung điện từ (EMP) mà Trung Quốc đang nghiên cứu. Họ cho rằng loại vũ khí này có thể “đẩy lùi nền văn minh nhân loại 200 năm” và kêu gọi ngăn chặn sự phát triển của nó.
Giọng điệu khẩn cấp ấy mang đậm màu sắc “tiếp thị nỗi sợ”. Nhưng mỉa mai thay, Hoa Kỳ mới chính là nước đầu tiên mở “hộp Pandora” EMP.
Ai mở đầu kỷ nguyên vũ khí EMP?
Năm 1962, Mỹ tiến hành thử nghiệm hạt nhân Starfish Prime trên Thái Bình Dương. Cách Hawaii hơn 1.300 km, đèn đường tắt hàng loạt, tín hiệu vô tuyến gián đoạn, thiết bị điện tử trục trặc. Các nhà khoa học khi đó mới nhận ra: vụ nổ hạt nhân không chỉ tạo ra nhiệt và sóng xung kích, mà còn phát sinh xung điện từ vô hình có thể làm tê liệt thiết bị điện tử.
Từ đó, EMP trở thành lĩnh vực được quân đội Mỹ nghiên cứu sâu. Năm 1991, trong Chiến tranh vùng Vịnh, Mỹ dùng bom sợi carbon gây chập lưới điện Iraq, làm hệ thống phòng không tê liệt. Đến năm 2003, trong Chiến tranh Iraq, Mỹ dùng bom điện tử đánh vào đài truyền hình và trung tâm chỉ huy ở Baghdad: tòa nhà còn nguyên, không có thương vong, nhưng toàn bộ thiết bị điện tử đều bị vô hiệu hóa.
Điều đáng chú ý là sau nhiều năm Mỹ ứng dụng EMP trong chiến đấu, khi quốc gia khác phát triển thì lại bị gắn mác “nguy hiểm” và “vô nhân đạo”.
EMP thực chất là năng lượng điện từ cực mạnh được phóng thích trong tích tắc. Nó tạo ra phổ sóng rộng, gây quá tải điện áp, phá hỏng chip và mạch điện. Nếu trước đây chỉ vụ nổ hạt nhân mới tạo ra EMP, thì nay đã có thiết bị phi hạt nhân như vi sóng công suất cao. Loại vũ khí này không giết người, không phá hủy tòa nhà, mà đánh thẳng vào hạ tầng sống còn: điện, thông tin, tài chính, giao thông. Một cú đánh đồng loạt có thể khiến xã hội hỗn loạn vượt xa tác động của vũ khí truyền thống.
Nỗi lo chiến lược từ công nghệ EMP của Trung Quốc
Các nghiên cứu học thuật cho thấy Trung Quốc đã đạt bước tiến trong thiết bị vi sóng công suất cao, với khả năng truyền ổn định và hiệu suất chuyển đổi cao. Đặc biệt, họ còn thử nghiệm kết hợp bệ phóng EMP với phương tiện bay siêu thanh. Hãy hình dung một tên lửa như Dongfeng-17 lao với tốc độ trên Mach 10, quỹ đạo khó đoán, phóng EMP khi tới gần mục tiêu: không khói lửa, không tiếng nổ, chỉ có sự “chết lặng” của toàn bộ thiết bị điện tử trong vùng.
Ngay cả hệ thống phòng thủ tên lửa hiện đại nhất cũng khó chặn loại vũ khí kết hợp tốc độ cao và “đòn tấn công mềm” này.
Điều khiến Mỹ lo ngại chính là điểm yếu chí mạng của hạ tầng: lưới điện Mỹ cũ kỹ, phân mảnh, chưa bao giờ được gia cố toàn diện để chống EMP. Nhiều mô phỏng cho thấy chỉ một cuộc tấn công thành công có thể khiến lưới điện Mỹ tê liệt nhiều tháng, kéo theo khủng hoảng nước, thông tin và xã hội. Dù từng ban hành sắc lệnh để nâng cao khả năng chống chịu, nhưng Mỹ gặp khó khăn về vốn, sự phối hợp liên bang và tiểu bang, cũng như mức độ hợp tác từ các công ty điện tư nhân.
Trong khi đó, Trung Quốc đã đầu tư nhiều năm vào bảo vệ hạ tầng trọng yếu, xây dựng hệ thống phòng thủ sâu và có khả năng chịu đựng tốt hơn. Cán cân chiến lược vì thế dần dịch chuyển.
EMP không phải không thể phòng thủ: lá chắn, thiết kế dự phòng và sao lưu hệ thống đang dần hoàn thiện. Mối đe dọa thật sự không nằm ở công nghệ, mà ở sự thiếu tin cậy và căng thẳng vô lý giữa các cường quốc. Khi thay vì hợp tác quản lý khủng hoảng, các nước lại phóng đại nỗi sợ, thì sự ổn định toàn cầu mới thực sự bị đe dọa. (SOhu)
