Đây là quốc gia có mức nợ cao nhất thế giới, vượt 250% GDP, tăng trưởng âm

Linh Pham
Linh Pham
Phản hồi: 0

Linh Pham

Intern Writer
Theo cơ sở dữ liệu World Economic Outlook (WEO) tháng 4/2025 của IMF, nợ công gộp của Sudan đã chạm mức xấp xỉ 252% GDP – con số cao nhất trong số các quốc gia có số liệu thống kê. Tỷ lệ này vượt qua cả Nhật Bản, vốn nổi tiếng là “người khổng lồ nợ công” với khoảng 235% GDP, cũng như Singapore ở mức 175%. Các bảng tổng hợp từ các hãng dữ liệu và biểu đồ dựa trên WEO 2025 đều thống nhất xếp Sudan ở vị trí số một toàn cầu về tỷ lệ nợ/GDP.

1756295586875.jpeg


Nợ cao từ lâu và vòng xoáy quá hạn​

Tình trạng nợ công phình to của Sudan không phải mới. Báo cáo Phân tích bền vững nợ (DSA) của IMF – World Bank đã từng ghi nhận vào cuối năm 2019, Sudan có mức nợ công tới 201,6% GDP, chủ yếu là nợ nước ngoài. Điểm đáng chú ý là phần lớn khoản vay đã rơi vào trạng thái quá hạn, đồng nghĩa với việc lãi phạt và phí chậm trả tích tụ qua nhiều năm, đẩy nghĩa vụ nợ ngày càng nặng nề.

Năm 2021, quốc gia Đông Phi này từng đạt “điểm quyết định” trong sáng kiến HIPC – bước quan trọng để tiến tới được xóa nợ. Tuy nhiên, những biến động chính trị và các cuộc xung đột bùng phát từ năm 2023 đã khiến tiến trình cải cách và xử lý nợ bị đình trệ.

Cấu trúc chủ nợ và sự suy yếu GDP​

Cơ cấu chủ nợ của Sudan hiện thiên về song phương, chiếm tới khoảng 78% tổng dư nợ, trong khi nợ đa phương chỉ chiếm khoảng 11%, theo số liệu IMF. Trong bối cảnh kinh tế suy kiệt, GDP danh nghĩa sụt giảm mạnh, đồng nội tệ mất giá và lạm phát phi mã, “mẫu số” GDP ngày càng co lại, khiến tỷ lệ nợ/GDP bùng nổ lên mức kỷ lục.

IMF dự báo năm 2025, kinh tế Sudan sẽ tiếp tục suy giảm với mức tăng trưởng -0,4%, trong khi lạm phát được ước tính quanh 100%. Ngân hàng Thế giới cho biết GDP danh nghĩa của Sudan năm 2024 chỉ đạt khoảng 49,9 tỷ USD. Với quy mô nhỏ bé và bất ổn như vậy, khả năng trả nợ của chính phủ gần như bị bào mòn. Thu ngân sách yếu, chi thường xuyên phình to, trong khi dự trữ ngoại hối mỏng manh khiến việc nhập khẩu năng lượng và lương thực thiết yếu ngày càng khó khăn.

Vì sao Sudan rơi vào “vòng xoáy nợ”?​

Nguyên nhân đầu tiên bắt nguồn từ cú sốc cấu trúc sau khi Nam Sudan tách ra năm 2011, làm Sudan mất phần lớn nguồn thu từ dầu mỏ – trụ cột ngoại tệ và ngân sách. Tiếp đó, tình trạng nợ quá hạn chồng chất qua nhiều năm khiến lãi phạt tích lũy khổng lồ. Cộng hưởng với đó là chiến sự bùng phát từ năm 2023, làm tê liệt sản xuất, cắt đứt logistics và đánh sụp nguồn thu thuế. Trong khi nợ danh nghĩa gần như không giảm, thì GDP lao dốc, đẩy tỷ lệ nợ/GDP lên mức “vô địch” thế giới.

Hệ lụy vĩ mô và tương lai bất định​

Tỷ lệ nợ công ngất ngưởng này diễn ra trong bối cảnh toàn cầu cũng chứng kiến kỷ lục mới, với tổng nợ công thế giới vượt 100 nghìn tỷ USD năm 2024. Tuy nhiên, khác với các nước giàu có khả năng vay rẻ, Sudan và nhiều nền kinh tế nghèo phải đối mặt với chi phí vay cao, dịch vụ nợ tăng nhanh và rủi ro vĩ mô phình to.

Với Sudan, hệ lụy trước mắt là không gian tài khóa gần như cạn kiệt. Ngân sách khó lòng dành cho các ưu tiên phát triển cơ bản như hạ tầng, y tế hay giáo dục. Thêm vào đó, niềm tin của nhà đầu tư bị bào mòn bởi rủi ro tái cấu trúc nợ thường trực, đẩy chi phí vốn tư nhân tăng vọt, khiến doanh nghiệp khó tiếp cận tín dụng dài hạn. Quan trọng hơn, quốc gia này khó có thể tiếp cận các nguồn vốn ưu đãi từ quốc tế nếu chưa giải quyết được tình trạng nợ quá hạn và nối lại tiến trình HIPC.

Ngay cả khi một thỏa thuận ngừng bắn bền vững có thể đạt được, con đường phục hồi kinh tế vẫn đầy chông gai. Sudan sẽ cần một gói hỗ trợ tài chính kéo dài nhiều năm, cùng sự phối hợp chặt chẽ giữa các chủ nợ, các định chế tài chính quốc tế và nhà tài trợ song phương để khôi phục lại nền tảng tài khóa và tăng trưởng.

Nguồn: CafeF
 


Đăng nhập một lần thảo luận tẹt ga
Thành viên mới đăng
http://textlink.linktop.vn/?adslk=aHR0cHM6Ly92bnJldmlldy52bi90aHJlYWRzL2RheS1sYS1xdW9jLWdpYS1jby1tdWMtbm8tY2FvLW5oYXQtdGhlLWdpb2ktdnVvdC0yNTAtZ2RwLXRhbmctdHJ1b25nLWFtLjY4MDE2Lw==
Top