Lizzie
Writer
GS Morten P. Meldal (Đại học Copenhagen, Đan Mạch) sẽ có bài giảng đại chúng tại Hà Nội và TPHCM về Hóa học Click – thành tựu đã mang lại giải Nobel Hóa học năm 2022 cho ông cùng hai nhà khoa học khác.
Giải thưởng Nobel Hóa học năm 2022 vinh danh GS Morten P. Meldal cùng với GS Karl Barry Sharpless (Viện nghiên cứu Scripps, Mỹ) và GS Carolyn Ruth Bertozzi (Đại học Stanford, Mỹ) bởi các đóng góp đặt nền tảng cho “sự phát triển của Hóa học Click và Hóa học sinh trực giao”.
“Hóa học Click” hay “phản ứng Click” là các quá trình hóa học kết nối những phân tử cấu trúc nhỏ thành phân tử lớn hơn thông qua các nhóm chức một cách nhanh chóng và hiệu quả. Phản ứng Click có độ chính xác, độ chọn lọc, hiệu suất phản ứng cao, và không hình thành sản phẩm phụ.
GS Morten P. Meldal trong phòng thí nghiệm. Ảnh: INT
Năm 2002, GS Morten P. Meldal và GS Karl B. Sharpless đã độc lập công bố các kết quả nghiên cứu về phản ứng cộng đóng vòng Azide-Alkyne sử dụng xúc tác đồng (CuAAC) và trở thành “trái tim” của Hóa học Click hiện nay.
Sự phát triển của Hóa học Click đã mở ra kỷ nguyên tổng hợp hóa học mới với cấu trúc sản phẩm được thiết kế theo mục đích, được chứng minh hiệu quả trong việc “chức năng hóa” các đối tượng sinh học, lập bản đồ ADN, phát triển dược phẩm, điện tử, vật liệu polymer chức năng… và trong rất nhiều ứng dụng khác.
“Tôi là hóa học, các bạn là hóa học, tất cả xung quanh chúng ta đều là hóa học. Chúng ta cần Hóa học để giải quyết rất nhiều thách thức toàn cầu trước mắt. Chúng ta cần các giải pháp hóa học và cần phải cho những thế hệ sau được học Hóa học,” GS Morten P. Meldal phát biểu tại lễ trao giải Nobel năm 2022.
Trong chuyến thăm và làm việc tại Việt Nam, GS Morten P. Meldal sẽ giảng bài về những tiến bộ và tầm quan trọng của “Hóa học Click” tại Trường Đại học Khoa học tự nhiên – Đại học Quốc gia TPHCM và Trường Đại học KH&CN Hà Nội (USTH) – Viện Hàn lâm KH&CN Việt Nam.
Trong đó, USTH mời GS Morten P. Meldal đến giảng bài cho giảng viên, nhà nghiên cứu và sinh viên trong cũng như ngoài trường vào hồi 15h00 – 17h30 ngày 20/4 tại Hội trường tầng 8 của trường ở 18 Hoàng Quốc Việt.
Tháng 7 năm ngoái, GS Duncan Haldane, giải Nobel Vật lý năm 2016, cũng đã đến USTH giảng bài về cách mạng lượng tử.
GS Morten Peter Meldal sinh năm 1954 tại Đan Mạch. Ông nhận bằng Tiến sĩ ngành Kỹ thuật hóa học tại Đại học Kỹ thuật Đan Mạch năm 1986 và thực hiện nghiên cứu sau tiến sĩ chuyên ngành Hóa học hữu cơ tại Phòng thí nghiệm Sinh học phân tử thuộc Đại học Cambridge, Vương quốc Anh, trước khi trở thành Giáo sư ngành Hóa học tại Đại học Copenhagen.
Giải thưởng Nobel Hóa học năm 2022 vinh danh GS Morten P. Meldal cùng với GS Karl Barry Sharpless (Viện nghiên cứu Scripps, Mỹ) và GS Carolyn Ruth Bertozzi (Đại học Stanford, Mỹ) bởi các đóng góp đặt nền tảng cho “sự phát triển của Hóa học Click và Hóa học sinh trực giao”.
“Hóa học Click” hay “phản ứng Click” là các quá trình hóa học kết nối những phân tử cấu trúc nhỏ thành phân tử lớn hơn thông qua các nhóm chức một cách nhanh chóng và hiệu quả. Phản ứng Click có độ chính xác, độ chọn lọc, hiệu suất phản ứng cao, và không hình thành sản phẩm phụ.
Năm 2002, GS Morten P. Meldal và GS Karl B. Sharpless đã độc lập công bố các kết quả nghiên cứu về phản ứng cộng đóng vòng Azide-Alkyne sử dụng xúc tác đồng (CuAAC) và trở thành “trái tim” của Hóa học Click hiện nay.
Sự phát triển của Hóa học Click đã mở ra kỷ nguyên tổng hợp hóa học mới với cấu trúc sản phẩm được thiết kế theo mục đích, được chứng minh hiệu quả trong việc “chức năng hóa” các đối tượng sinh học, lập bản đồ ADN, phát triển dược phẩm, điện tử, vật liệu polymer chức năng… và trong rất nhiều ứng dụng khác.
“Tôi là hóa học, các bạn là hóa học, tất cả xung quanh chúng ta đều là hóa học. Chúng ta cần Hóa học để giải quyết rất nhiều thách thức toàn cầu trước mắt. Chúng ta cần các giải pháp hóa học và cần phải cho những thế hệ sau được học Hóa học,” GS Morten P. Meldal phát biểu tại lễ trao giải Nobel năm 2022.
Trong chuyến thăm và làm việc tại Việt Nam, GS Morten P. Meldal sẽ giảng bài về những tiến bộ và tầm quan trọng của “Hóa học Click” tại Trường Đại học Khoa học tự nhiên – Đại học Quốc gia TPHCM và Trường Đại học KH&CN Hà Nội (USTH) – Viện Hàn lâm KH&CN Việt Nam.
Trong đó, USTH mời GS Morten P. Meldal đến giảng bài cho giảng viên, nhà nghiên cứu và sinh viên trong cũng như ngoài trường vào hồi 15h00 – 17h30 ngày 20/4 tại Hội trường tầng 8 của trường ở 18 Hoàng Quốc Việt.
Tháng 7 năm ngoái, GS Duncan Haldane, giải Nobel Vật lý năm 2016, cũng đã đến USTH giảng bài về cách mạng lượng tử.
GS Morten Peter Meldal sinh năm 1954 tại Đan Mạch. Ông nhận bằng Tiến sĩ ngành Kỹ thuật hóa học tại Đại học Kỹ thuật Đan Mạch năm 1986 và thực hiện nghiên cứu sau tiến sĩ chuyên ngành Hóa học hữu cơ tại Phòng thí nghiệm Sinh học phân tử thuộc Đại học Cambridge, Vương quốc Anh, trước khi trở thành Giáo sư ngành Hóa học tại Đại học Copenhagen.
