Oppo, Samsung và Apple nhìn thấy tiềm năng tăng trưởng ở Indonesia nhưng cái giá phải đánh đổi là phải tăng cường sản xuất tại quốc gia này.
Một công nhân tại nhà máy của Oppo ở Tangerang, Indonesia vào ngày 19/11/2024.
Tại 50 trạm chuyên dụng, các kỹ thuật viên trong bộ đồ phòng sạch tỉ mỉ lắp ráp các bảng mạch điện thoại thông minh, loa, camera, màn hình và pin vào vỏ máy trong một quy trình liền mạch có khả năng hoàn thành một chiếc điện thoại chỉ trong 8 phút.
Phòng sạch ở Tangerang, cách Jakarta một giờ lái xe, bắt đầu cách đây một thập kỷ được xem như một nhà máy nhỏ thuộc sở hữu của nhà sản xuất điện thoại thông minh Trung Quốc Oppo.
"Vào thời điểm đó, không có nhà máy điện thoại thông minh nào ở Indonesia ... và không có cái gọi là ngành công nghiệp điện thoại thông minh ở đây", giám đốc phát triển sản phẩm của Oppo Dwiputera nói với Nikkei Asia, nhớ lại công việc đầu tiên của mình tại đây khi mới tốt nghiệp gần một thập kỷ trước. "Nhưng ngành công nghiệp này đã trở thành một trong những ngành nghề phổ biến nhất đối với sự nghiệp của các kỹ sư trẻ tại đây".
Với hơn 1.000 nhân viên, cơ sở này hiện là một trong những trung tâm sản xuất điện thoại thông minh lớn nhất ở nước ngoài của Oppo, chỉ đứng sau Ấn Độ. Đặt cược lớn vào sản xuất tại địa phương đã giúp nhà sản xuất điện thoại thông minh này củng cố vị thế là thương hiệu hàng đầu tại quốc gia đông dân nhất Đông Nam Á.
Các đối thủ cạnh tranh cũng đã tham gia, với các nhà sản xuất Trung Quốc như Vivo và Xiaomi, Samsung của Hàn Quốc và Apple đều đang tìm kiếm động lực tăng trưởng mới khi các thị trường trưởng thành như Trung Quốc và Châu Âu vẫn chậm chạp.
Sự quan tâm dồn dập đến thị trường Indonesia là cơ hội hoàn hảo để chính phủ thúc đẩy ngành công nghiệp địa phương bằng cách yêu cầu các thương hiệu lớn muốn bán tại đây cũng phải sản xuất ít nhất một số sản phẩm của họ tại đây. Sự sẵn sàng tuân thủ các yêu cầu đó của các công ty như Oppo cho thấy tầm quan trọng của quốc gia này đối với các nhà sản xuất điện thoại thông minh và các thiết bị điện tử khác mặc dù cuộc giằng co gần đây của Apple cho thấy, phép tính đầu tư không phải lúc nào cũng đơn giản.
Công nhân tại nhà máy của Oppo ở Tangerang, Indonesia.
Theo dữ liệu từ Canalys, Oppo đã chiếm thị phần hàng đầu tại Indonesia với hơn 20% trong ba quý đầu năm 2024, theo sau là Xiaomi, Vivo, Samsung và Transsion. Apple chiếm khoảng 1% thị phần.
Để bán điện thoại thông minh tại Indonesia, chính phủ yêu cầu ít nhất 35% “nội dung” của họ phải có nguồn gốc tại địa phương. Oppo cho biết điện thoại của hãng có khoảng 36% đến 37% linh kiện nội địa, bao gồm pin, bộ chuyển đổi và phần mềm.
Vivo, giống như Oppo, vận hành các nhà máy lắp ráp điện thoại thông minh tại Tangerang, trong khi Xiaomi và Transsion có các đối tác sản xuất nội địa, chẳng hạn như Sat Nusapersada, Yifang C.M.E. và Adi Reka Mandir, theo nhà phân tích Vanessa Aurelia của IDC. Samsung vận hành một nhà máy tại Cikarang, một thành phố công nghiệp khác ở phía đông Jakarta.
Ngược lại, Apple không có hoạt động sản xuất nội địa đối với các sản phẩm hoàn thiện. Thay vào đó, họ đã đáp ứng yêu cầu về “nội dung địa phương” thông qua một cơ chế thay thế, đầu tư vào phát triển nhân tài địa phương.
Tuy nhiên, vào cuối tháng 10, chính quyền Indonesi đã chặn việc bán dòng iPhone 16 mới nhất, với lý do Apple đã không thực hiện được khoản đầu tư đã hứa tại quốc gia này. Kể từ đó, hai bên đã đàm phán để giải quyết vấn đề, với việc chính phủ yêu cầu các cam kết lớn hơn cũng như đầu tư vào sản xuất nội địa, không chỉ phát triển nhân tài.
"Nếu bất kỳ thương hiệu nào muốn hiện diện ở Đông Nam Á, Indonesia có tầm quan trọng chiến lược rất lớn do dân số đông", Sheng Win Chow, một nhà phân tích công nghệ của Canalys cho biết. "Nước này cung cấp cho [các thương hiệu] một cơ sở để phát triển. Đổi lại, chính phủ Indonesia nhận thức được dân số là đòn bẩy của mình".
Các hãng công nghệ có cơ sở sản xuất tại Indonesia
Nhìn chung, Chow cho biết, việc đặt ra một số yêu cầu về “nội dung địa phương” làm điểm khởi đầu là một động thái thông minh. "Nếu không có nó, sẽ không có động lực thực sự nào để các nhà cung cấp điện thoại thông minh đầu tư. Chính phủ sẽ hy vọng xây dựng từ lắp ráp tại địa phương để phát triển chuỗi cung ứng điện thoại thông minh toàn diện hơn trong tương lai".
Nhưng chuỗi cung ứng trưởng thành không được xây dựng trong một sớm một chiều và nhiều thương hiệu chỉ thực hiện lắp ráp cuối cùng tại Indonesia, điều đó có nghĩa là phần lớn các thành phần và bộ phận vẫn được nhập khẩu từ Trung Quốc. Theo phân tích của Nikkei Asia về danh sách nhà cung cấp, chỉ có một nhà cung cấp được chứng nhận của Apple tại Indonesia sản xuất các thành phần thụ động cho công ty Mỹ.
Địa lý của Indonesia là một lý do khiến chuỗi cung ứng của nước này còn khá non trẻ.
Pegatron, một nhà sản xuất thiết bị điện tử của Đài Loan, đã xây dựng các cơ sở sản xuất tại Batam vào năm 2018 do chiến tranh thương mại Mỹ-Trung, và chủ tịch T.H. Tung cho biết Indonesia là điểm đến "Trung Quốc cộng một" quan trọng trong chiến lược đa dạng hóa chuỗi cung ứng của công ty.
"Nhưng với hàng nghìn hòn đảo trải dài khắp nơi, việc tạo ra và mở rộng một cụm chuỗi cung ứng có hiệu quả tốt là một thách thức", Tung nói với Nikkei Asia bên lề một sự kiện của ngành.
Các nguồn tin trong chuỗi cung ứng cho biết Apple không muốn giới thiệu hoạt động sản xuất tại địa phương do những lo ngại tương tự. Gã khổng lồ công nghệ của Hoa Kỳ đã yêu cầu các nhà cung cấp thành lập các cơ sở sản xuất mới tại Việt Nam, Thái Lan và Ấn Độ, và việc mở rộng sang một địa điểm khác có thể tốn kém và mất thời gian cho cả hai bên.
Hơn nữa, Indonesia không phải là quốc gia duy nhất chào đón đầu tư công nghệ.
Các hãng có thị phần smartphone lớn nhất tại Indonesia
Tham vọng của chính phủ cuối cùng có thể khiến quốc gia này trở thành trung tâm sản xuất của khu vực do thị trường lớn và tiềm năng trở thành nguồn xuất khẩu, Chow của Canalys cho biết. "Tuy nhiên, chắc chắn có sự cạnh tranh giữa các thị trường lớn này, ví dụ như từ Việt Nam đến Ấn Độ, đối với loại hình đầu tư trực tiếp nước ngoài này".
Việt Nam là quốc gia hưởng lợi hàng đầu từ sự đa dạng hóa chuỗi cung ứng do căng thẳng giữa Hoa Kỳ và Trung Quốc gây ra. Apple đã yêu cầu các nhà cung cấp chuyển một số hoạt động sản xuất AirPods, iPad, Apple Watch và MacBook sang quốc gia này. Công ty cũng đặt mục tiêu tăng sản lượng iPhone tại Ấn Độ.
Trong khi đó, Microsoft, HP, Dell và Amazon đã yêu cầu các nhà cung cấp chuyển năng lực sang Việt Nam hoặc Thái Lan, giúp các quốc gia này hình thành hệ sinh thái chuỗi cung ứng mới bên ngoài Trung Quốc.
"Tương tự như Ấn Độ, Indonesia và ASEAN đều muốn các công ty công nghệ không chỉ chuyển quy trình lắp ráp cấp thấp mà còn đưa nhiều linh kiện và bộ phận có giá trị cao hơn vào quốc gia này", Chiu Shih-fang, nhà phân tích chuỗi cung ứng công nghệ tại Viện Nghiên cứu Kinh tế Đài Loan, nói với Nikkei Asia. "Hơn hết, họ muốn nhiều nhà cung cấp địa phương tham gia vào chuỗi cung ứng công nghệ hơn, thay vì chỉ có các nhà cung cấp Trung Quốc hoặc Đài Loan vào quốc gia này và tận dụng cơ hội để phát triển năng lực sản xuất".
Tuy nhiên, khi một số người thấy thách thức, những người khác lại thấy cơ hội.
Người mua sắm ghé thăm cửa hàng Asus tại Pondok Indah Mall, Nam Jakarta. Nhà sản xuất máy tính Đài Loan này đang muốn mở rộng sự hiện diện của mình tại Indonesia.
Hai nhà sản xuất PC hàng đầu của Đài Loan, Asus và Acer, có lịch sử lâu đời tại Indonesia cũng đã bắt đầu sản xuất sản phẩm tại quốc gia này theo sự thúc đẩy của chính phủ.
Asus, thương hiệu máy tính xách tay hàng đầu tại Indonesia, đã bắt đầu sản xuất Zenfone tại địa phương vào năm 2015 và bắt đầu hợp tác với một đối tác sản xuất tại địa phương vào cuối năm 2022 cho các máy tính xách tay dành cho người tiêu dùng, Peter Chang, tổng giám đốc hệ thống tiêu dùng của ASUS Châu Á - Thái Bình Dương, cho biết với Nikkei Asia. Sau đó, công ty mở rộng sang nhiều loại sản phẩm hơn và có kế hoạch bắt đầu sản xuất máy tính xách tay thương mại tại địa phương vào năm 2025.
"Thách thức lớn nhất để có nhiều sản xuất tại địa phương hơn luôn là xây dựng hệ sinh thái và chuỗi cung ứng tại địa phương", Chang nói với Nikkei Asia. "Lúc đầu, cần có đường cong học tập để quá trình sản xuất diễn ra suôn sẻ, nhưng cuối cùng, nếu hệ sinh thái đã sẵn sàng, thì sản xuất tại địa phương sẽ tiết kiệm chi phí hơn nhiều".
Asus coi Indonesia là một thị trường "quan trọng", ông nói thêm. Công ty đặt mục tiêu nâng thị phần máy tính xách tay tiêu dùng lên khoảng 40% vào năm 2025, từ mức khoảng 36% hiện nay, với nhiều sản phẩm sản xuất trong nước hơn và nhiều cửa hàng thực tế hơn.
Theo công ty nghiên cứu thị trường GFK, đồng hương Acer đã có năng lực sản xuất riêng tại Indonesia từ năm 2012 và nắm giữ khoảng 35% thị trường máy tính cho cơ quan chính phủ và 85% máy tính cho mục đích giáo dục.
"Acer Indonesia là một trong những công ty con năng động và sáng tạo nhất của chúng tôi tại Châu Á và là một trong những trọng tâm của chúng tôi", Andrew Hou, chủ tịch Acer Pan-Asia Pacific Operations, chia sẻ với Nikkei Asia. Ông cho biết thêm, công ty có kế hoạch tăng gấp đôi năng lực sản xuất tại địa phương vào năm tới và tổ chức nhiều sự kiện tại địa phương hơn để nâng cao "sức mạnh thương hiệu".
Acer và Asus bắt đầu hoạt động tại thị trường Indonesia vào đầu thế kỷ.
Nhưng bối cảnh cạnh tranh đã thay đổi kể từ khi có COVID, Chang của Asus cho biết, vì nhiều đối thủ của công ty đã chuyển hướng sang thị trường đông dân này.
"Đây là một chiến trường cạnh tranh. Tất cả năm thương hiệu PC hàng đầu mà bạn có thể nghĩ đến đều có mặt ở đây", ông nói.
Trong khi vẫn còn nhiều câu hỏi về tính khả thi của việc xây dựng một chuỗi cung ứng hoàn chỉnh, thì ít người đặt câu hỏi về tiềm năng của Đông Nam Á như một thị trường bán hàng, xét đến dân số tương đối trẻ và sức mua dự kiến sẽ tăng.
Ví dụ, giá bán điện thoại thông minh trung bình ở Indonesia chỉ khoảng 167 đô la, theo dữ liệu của Canalys. Các nước láng giềng như Malaysia, Thái Lan và Việt Nam có giá trên 300 đô la. Các thị trường trưởng thành hơn ở châu Á như Singapore và Nhật Bản có giá trung bình lần lượt là 790 đô la và 703 đô la. Các thương hiệu đang đặt cược rằng các thị trường mới nổi sẽ đi theo quỹ đạo tương tự khi tầng lớp trung lưu của họ phát triển.
Giá bán smartphone trung bình vẫn có nhiều cơ hội tăng trưởng ở ASEAN
Theo các nhà phân tích và giám đốc điều hành trong ngành, một lợi thế khác là khu vực này phụ thuộc vào các kênh bán hàng và nhà phân phối mở hơn, trái ngược với các thị trường đã thành lập lâu đời hơn như Nhật Bản và Hoa Kỳ, nơi doanh số bán điện thoại do các nhà khai thác viễn thông thống trị.
Tại Indonesia, nhiều thương hiệu, bao gồm Vivo, Xiaomi, Transsion và Realme, có cửa hàng riêng tại các trung tâm mua sắm, trong khi Oppo gần đây đã mở một "trung tâm trải nghiệm" tại trung tâm thương mại cao cấp Pacific Place ở Jakarta, chỉ cao hơn một tầng so với cửa hàng hàng đầu của Samsung.
"Thời tiết ở Indonesia khá nóng, vì vậy nhiều gia đình dành thời gian rảnh rỗi của họ ở những trung tâm mua sắm này", Stanny, một cư dân Jakarta, nói với Nikkei Asia. "Có hàng trăm trung tâm mua sắm ở Indonesia. Có sự hiện diện tốt ở những nơi này là chìa khóa để nâng cao nhận thức về thương hiệu".
Mặt tiền bán hàng như thế này cũng mang đến cho các thương hiệu cơ hội tận dụng nhiều hơn các nỗ lực sản xuất tại địa phương của họ, không chỉ đơn thuần là đáp ứng các yêu cầu của chính phủ.
Một nhân viên bán hàng tại một trung tâm mua sắm ở Jakarta đang giới thiệu một chiếc điện thoại Vivo đã đảm bảo chỉ ra rằng, "Nó được sản xuất tại Indonesia".
Một công nhân tại nhà máy của Oppo ở Tangerang, Indonesia vào ngày 19/11/2024.
Tại 50 trạm chuyên dụng, các kỹ thuật viên trong bộ đồ phòng sạch tỉ mỉ lắp ráp các bảng mạch điện thoại thông minh, loa, camera, màn hình và pin vào vỏ máy trong một quy trình liền mạch có khả năng hoàn thành một chiếc điện thoại chỉ trong 8 phút.
Phòng sạch ở Tangerang, cách Jakarta một giờ lái xe, bắt đầu cách đây một thập kỷ được xem như một nhà máy nhỏ thuộc sở hữu của nhà sản xuất điện thoại thông minh Trung Quốc Oppo.
"Vào thời điểm đó, không có nhà máy điện thoại thông minh nào ở Indonesia ... và không có cái gọi là ngành công nghiệp điện thoại thông minh ở đây", giám đốc phát triển sản phẩm của Oppo Dwiputera nói với Nikkei Asia, nhớ lại công việc đầu tiên của mình tại đây khi mới tốt nghiệp gần một thập kỷ trước. "Nhưng ngành công nghiệp này đã trở thành một trong những ngành nghề phổ biến nhất đối với sự nghiệp của các kỹ sư trẻ tại đây".
Với hơn 1.000 nhân viên, cơ sở này hiện là một trong những trung tâm sản xuất điện thoại thông minh lớn nhất ở nước ngoài của Oppo, chỉ đứng sau Ấn Độ. Đặt cược lớn vào sản xuất tại địa phương đã giúp nhà sản xuất điện thoại thông minh này củng cố vị thế là thương hiệu hàng đầu tại quốc gia đông dân nhất Đông Nam Á.
Các đối thủ cạnh tranh cũng đã tham gia, với các nhà sản xuất Trung Quốc như Vivo và Xiaomi, Samsung của Hàn Quốc và Apple đều đang tìm kiếm động lực tăng trưởng mới khi các thị trường trưởng thành như Trung Quốc và Châu Âu vẫn chậm chạp.
Sự quan tâm dồn dập đến thị trường Indonesia là cơ hội hoàn hảo để chính phủ thúc đẩy ngành công nghiệp địa phương bằng cách yêu cầu các thương hiệu lớn muốn bán tại đây cũng phải sản xuất ít nhất một số sản phẩm của họ tại đây. Sự sẵn sàng tuân thủ các yêu cầu đó của các công ty như Oppo cho thấy tầm quan trọng của quốc gia này đối với các nhà sản xuất điện thoại thông minh và các thiết bị điện tử khác mặc dù cuộc giằng co gần đây của Apple cho thấy, phép tính đầu tư không phải lúc nào cũng đơn giản.
Công nhân tại nhà máy của Oppo ở Tangerang, Indonesia.
Theo dữ liệu từ Canalys, Oppo đã chiếm thị phần hàng đầu tại Indonesia với hơn 20% trong ba quý đầu năm 2024, theo sau là Xiaomi, Vivo, Samsung và Transsion. Apple chiếm khoảng 1% thị phần.
Để bán điện thoại thông minh tại Indonesia, chính phủ yêu cầu ít nhất 35% “nội dung” của họ phải có nguồn gốc tại địa phương. Oppo cho biết điện thoại của hãng có khoảng 36% đến 37% linh kiện nội địa, bao gồm pin, bộ chuyển đổi và phần mềm.
Vivo, giống như Oppo, vận hành các nhà máy lắp ráp điện thoại thông minh tại Tangerang, trong khi Xiaomi và Transsion có các đối tác sản xuất nội địa, chẳng hạn như Sat Nusapersada, Yifang C.M.E. và Adi Reka Mandir, theo nhà phân tích Vanessa Aurelia của IDC. Samsung vận hành một nhà máy tại Cikarang, một thành phố công nghiệp khác ở phía đông Jakarta.
Ngược lại, Apple không có hoạt động sản xuất nội địa đối với các sản phẩm hoàn thiện. Thay vào đó, họ đã đáp ứng yêu cầu về “nội dung địa phương” thông qua một cơ chế thay thế, đầu tư vào phát triển nhân tài địa phương.
Tuy nhiên, vào cuối tháng 10, chính quyền Indonesi đã chặn việc bán dòng iPhone 16 mới nhất, với lý do Apple đã không thực hiện được khoản đầu tư đã hứa tại quốc gia này. Kể từ đó, hai bên đã đàm phán để giải quyết vấn đề, với việc chính phủ yêu cầu các cam kết lớn hơn cũng như đầu tư vào sản xuất nội địa, không chỉ phát triển nhân tài.
"Nếu bất kỳ thương hiệu nào muốn hiện diện ở Đông Nam Á, Indonesia có tầm quan trọng chiến lược rất lớn do dân số đông", Sheng Win Chow, một nhà phân tích công nghệ của Canalys cho biết. "Nước này cung cấp cho [các thương hiệu] một cơ sở để phát triển. Đổi lại, chính phủ Indonesia nhận thức được dân số là đòn bẩy của mình".
Các hãng công nghệ có cơ sở sản xuất tại Indonesia
Nhìn chung, Chow cho biết, việc đặt ra một số yêu cầu về “nội dung địa phương” làm điểm khởi đầu là một động thái thông minh. "Nếu không có nó, sẽ không có động lực thực sự nào để các nhà cung cấp điện thoại thông minh đầu tư. Chính phủ sẽ hy vọng xây dựng từ lắp ráp tại địa phương để phát triển chuỗi cung ứng điện thoại thông minh toàn diện hơn trong tương lai".
Nhưng chuỗi cung ứng trưởng thành không được xây dựng trong một sớm một chiều và nhiều thương hiệu chỉ thực hiện lắp ráp cuối cùng tại Indonesia, điều đó có nghĩa là phần lớn các thành phần và bộ phận vẫn được nhập khẩu từ Trung Quốc. Theo phân tích của Nikkei Asia về danh sách nhà cung cấp, chỉ có một nhà cung cấp được chứng nhận của Apple tại Indonesia sản xuất các thành phần thụ động cho công ty Mỹ.
Địa lý của Indonesia là một lý do khiến chuỗi cung ứng của nước này còn khá non trẻ.
Pegatron, một nhà sản xuất thiết bị điện tử của Đài Loan, đã xây dựng các cơ sở sản xuất tại Batam vào năm 2018 do chiến tranh thương mại Mỹ-Trung, và chủ tịch T.H. Tung cho biết Indonesia là điểm đến "Trung Quốc cộng một" quan trọng trong chiến lược đa dạng hóa chuỗi cung ứng của công ty.
"Nhưng với hàng nghìn hòn đảo trải dài khắp nơi, việc tạo ra và mở rộng một cụm chuỗi cung ứng có hiệu quả tốt là một thách thức", Tung nói với Nikkei Asia bên lề một sự kiện của ngành.
Các nguồn tin trong chuỗi cung ứng cho biết Apple không muốn giới thiệu hoạt động sản xuất tại địa phương do những lo ngại tương tự. Gã khổng lồ công nghệ của Hoa Kỳ đã yêu cầu các nhà cung cấp thành lập các cơ sở sản xuất mới tại Việt Nam, Thái Lan và Ấn Độ, và việc mở rộng sang một địa điểm khác có thể tốn kém và mất thời gian cho cả hai bên.
Hơn nữa, Indonesia không phải là quốc gia duy nhất chào đón đầu tư công nghệ.
Các hãng có thị phần smartphone lớn nhất tại Indonesia
Tham vọng của chính phủ cuối cùng có thể khiến quốc gia này trở thành trung tâm sản xuất của khu vực do thị trường lớn và tiềm năng trở thành nguồn xuất khẩu, Chow của Canalys cho biết. "Tuy nhiên, chắc chắn có sự cạnh tranh giữa các thị trường lớn này, ví dụ như từ Việt Nam đến Ấn Độ, đối với loại hình đầu tư trực tiếp nước ngoài này".
Việt Nam là quốc gia hưởng lợi hàng đầu từ sự đa dạng hóa chuỗi cung ứng do căng thẳng giữa Hoa Kỳ và Trung Quốc gây ra. Apple đã yêu cầu các nhà cung cấp chuyển một số hoạt động sản xuất AirPods, iPad, Apple Watch và MacBook sang quốc gia này. Công ty cũng đặt mục tiêu tăng sản lượng iPhone tại Ấn Độ.
Trong khi đó, Microsoft, HP, Dell và Amazon đã yêu cầu các nhà cung cấp chuyển năng lực sang Việt Nam hoặc Thái Lan, giúp các quốc gia này hình thành hệ sinh thái chuỗi cung ứng mới bên ngoài Trung Quốc.
"Tương tự như Ấn Độ, Indonesia và ASEAN đều muốn các công ty công nghệ không chỉ chuyển quy trình lắp ráp cấp thấp mà còn đưa nhiều linh kiện và bộ phận có giá trị cao hơn vào quốc gia này", Chiu Shih-fang, nhà phân tích chuỗi cung ứng công nghệ tại Viện Nghiên cứu Kinh tế Đài Loan, nói với Nikkei Asia. "Hơn hết, họ muốn nhiều nhà cung cấp địa phương tham gia vào chuỗi cung ứng công nghệ hơn, thay vì chỉ có các nhà cung cấp Trung Quốc hoặc Đài Loan vào quốc gia này và tận dụng cơ hội để phát triển năng lực sản xuất".
Tuy nhiên, khi một số người thấy thách thức, những người khác lại thấy cơ hội.
Người mua sắm ghé thăm cửa hàng Asus tại Pondok Indah Mall, Nam Jakarta. Nhà sản xuất máy tính Đài Loan này đang muốn mở rộng sự hiện diện của mình tại Indonesia.
Hai nhà sản xuất PC hàng đầu của Đài Loan, Asus và Acer, có lịch sử lâu đời tại Indonesia cũng đã bắt đầu sản xuất sản phẩm tại quốc gia này theo sự thúc đẩy của chính phủ.
Asus, thương hiệu máy tính xách tay hàng đầu tại Indonesia, đã bắt đầu sản xuất Zenfone tại địa phương vào năm 2015 và bắt đầu hợp tác với một đối tác sản xuất tại địa phương vào cuối năm 2022 cho các máy tính xách tay dành cho người tiêu dùng, Peter Chang, tổng giám đốc hệ thống tiêu dùng của ASUS Châu Á - Thái Bình Dương, cho biết với Nikkei Asia. Sau đó, công ty mở rộng sang nhiều loại sản phẩm hơn và có kế hoạch bắt đầu sản xuất máy tính xách tay thương mại tại địa phương vào năm 2025.
"Thách thức lớn nhất để có nhiều sản xuất tại địa phương hơn luôn là xây dựng hệ sinh thái và chuỗi cung ứng tại địa phương", Chang nói với Nikkei Asia. "Lúc đầu, cần có đường cong học tập để quá trình sản xuất diễn ra suôn sẻ, nhưng cuối cùng, nếu hệ sinh thái đã sẵn sàng, thì sản xuất tại địa phương sẽ tiết kiệm chi phí hơn nhiều".
Asus coi Indonesia là một thị trường "quan trọng", ông nói thêm. Công ty đặt mục tiêu nâng thị phần máy tính xách tay tiêu dùng lên khoảng 40% vào năm 2025, từ mức khoảng 36% hiện nay, với nhiều sản phẩm sản xuất trong nước hơn và nhiều cửa hàng thực tế hơn.
Theo công ty nghiên cứu thị trường GFK, đồng hương Acer đã có năng lực sản xuất riêng tại Indonesia từ năm 2012 và nắm giữ khoảng 35% thị trường máy tính cho cơ quan chính phủ và 85% máy tính cho mục đích giáo dục.
"Acer Indonesia là một trong những công ty con năng động và sáng tạo nhất của chúng tôi tại Châu Á và là một trong những trọng tâm của chúng tôi", Andrew Hou, chủ tịch Acer Pan-Asia Pacific Operations, chia sẻ với Nikkei Asia. Ông cho biết thêm, công ty có kế hoạch tăng gấp đôi năng lực sản xuất tại địa phương vào năm tới và tổ chức nhiều sự kiện tại địa phương hơn để nâng cao "sức mạnh thương hiệu".
Acer và Asus bắt đầu hoạt động tại thị trường Indonesia vào đầu thế kỷ.
Nhưng bối cảnh cạnh tranh đã thay đổi kể từ khi có COVID, Chang của Asus cho biết, vì nhiều đối thủ của công ty đã chuyển hướng sang thị trường đông dân này.
"Đây là một chiến trường cạnh tranh. Tất cả năm thương hiệu PC hàng đầu mà bạn có thể nghĩ đến đều có mặt ở đây", ông nói.
Trong khi vẫn còn nhiều câu hỏi về tính khả thi của việc xây dựng một chuỗi cung ứng hoàn chỉnh, thì ít người đặt câu hỏi về tiềm năng của Đông Nam Á như một thị trường bán hàng, xét đến dân số tương đối trẻ và sức mua dự kiến sẽ tăng.
Ví dụ, giá bán điện thoại thông minh trung bình ở Indonesia chỉ khoảng 167 đô la, theo dữ liệu của Canalys. Các nước láng giềng như Malaysia, Thái Lan và Việt Nam có giá trên 300 đô la. Các thị trường trưởng thành hơn ở châu Á như Singapore và Nhật Bản có giá trung bình lần lượt là 790 đô la và 703 đô la. Các thương hiệu đang đặt cược rằng các thị trường mới nổi sẽ đi theo quỹ đạo tương tự khi tầng lớp trung lưu của họ phát triển.
Giá bán smartphone trung bình vẫn có nhiều cơ hội tăng trưởng ở ASEAN
Theo các nhà phân tích và giám đốc điều hành trong ngành, một lợi thế khác là khu vực này phụ thuộc vào các kênh bán hàng và nhà phân phối mở hơn, trái ngược với các thị trường đã thành lập lâu đời hơn như Nhật Bản và Hoa Kỳ, nơi doanh số bán điện thoại do các nhà khai thác viễn thông thống trị.
Tại Indonesia, nhiều thương hiệu, bao gồm Vivo, Xiaomi, Transsion và Realme, có cửa hàng riêng tại các trung tâm mua sắm, trong khi Oppo gần đây đã mở một "trung tâm trải nghiệm" tại trung tâm thương mại cao cấp Pacific Place ở Jakarta, chỉ cao hơn một tầng so với cửa hàng hàng đầu của Samsung.
"Thời tiết ở Indonesia khá nóng, vì vậy nhiều gia đình dành thời gian rảnh rỗi của họ ở những trung tâm mua sắm này", Stanny, một cư dân Jakarta, nói với Nikkei Asia. "Có hàng trăm trung tâm mua sắm ở Indonesia. Có sự hiện diện tốt ở những nơi này là chìa khóa để nâng cao nhận thức về thương hiệu".
Mặt tiền bán hàng như thế này cũng mang đến cho các thương hiệu cơ hội tận dụng nhiều hơn các nỗ lực sản xuất tại địa phương của họ, không chỉ đơn thuần là đáp ứng các yêu cầu của chính phủ.
Một nhân viên bán hàng tại một trung tâm mua sắm ở Jakarta đang giới thiệu một chiếc điện thoại Vivo đã đảm bảo chỉ ra rằng, "Nó được sản xuất tại Indonesia".
