Khánh Vân
Writer
Trong một bước tiến công nghệ đầy táo bạo, các nhà khoa học tại Viện Công nghệ Bắc Kinh (Trung Quốc) đã thành công trong việc tạo ra con ong cyborg đầu tiên trên thế giới. Bằng cách cấy ghép một bộ điều khiển siêu nhẹ vào lưng ong và kết nối trực tiếp với não của chúng, các nhà nghiên cứu giờ đây có thể điều khiển chuyển động của côn trùng, mở ra một kỷ nguyên mới cho các "robot côn trùng" với khả năng tàng hình và thích nghi môi trường vượt trội.
Nghiên cứu được dẫn đầu bởi giáo sư Zhao Jieliang và đã được xuất bản trên một tạp chí khoa học vào tháng trước. Nhóm của ông đã phát triển một bộ điều khiển nặng chỉ 74 miligam – nhẹ hơn cả một giọt nước mưa. Thiết bị này, được ví như một chiếc "ba lô", được đeo vào lưng ong và kết nối trực tiếp với não của chúng thông qua ba cây kim siêu nhỏ.
Bằng cách sử dụng các xung điện cường độ thấp, bộ điều khiển có thể ra lệnh cho con ong, khiến chúng rẽ trái, rẽ phải, tiến lên hoặc lùi lại. Trong các thử nghiệm ban đầu, những con ong cyborg đã tuân theo mệnh lệnh với độ chính xác đáng kinh ngạc, đạt tỷ lệ thành công 9/10 lần.
Theo giáo sư Zhao, các "robot côn trùng" này kế thừa những khả năng phi thường của vật chủ sinh học. "So với các phương án robot nhân tạo, chúng thể hiện khả năng tàng hình vượt trội và thời gian hoạt động lâu hơn," ông nhấn mạnh.
Điều này khiến chúng trở nên cực kỳ hữu ích cho các hoạt động trinh sát bí mật trong các tình huống như chiến đấu đô thị, chống khủng bố, hay các hoạt động cứu trợ thiên tai quan trọng. Thay vì phải chế tạo những con robot siêu nhỏ và phức tạp, các nhà khoa học có thể tận dụng chính khả năng di chuyển và ngụy trang hoàn hảo của côn trùng trong tự nhiên.
Bất chấp thành công ban đầu, các nhà khoa học vẫn còn phải đối mặt với nhiều rào cản. Thách thức lớn nhất hiện nay là vấn đề năng lượng. Những con ong cyborg vẫn phải được nối với một nguồn điện bên ngoài, bởi một viên pin đủ lớn để cấp năng lượng cho bộ điều khiển sẽ nặng tới 600 miligam, vượt quá khả năng mang vác của chúng.
Ngoài ra, trong một số trường hợp, các nhà nghiên cứu cũng ghi nhận tình trạng chân và bụng của ong không tuân theo lệnh điều khiển một cách hoàn hảo. Nhóm nghiên cứu cho biết họ sẽ tiếp tục tối ưu hóa các tín hiệu kích thích để cải thiện độ chính xác.
Sự ra đời của ong cyborg không chỉ là một kỳ tích kỹ thuật. Nó còn mở ra những cuộc thảo luận sâu rộng về đạo đức trong nghiên cứu sinh học. Việc can thiệp trực tiếp vào hệ thần kinh và điều khiển hành vi của một sinh vật sống đặt ra những câu hỏi phức tạp về ranh giới giữa khoa học và tự nhiên, cũng như những nguy cơ tiềm ẩn nếu công nghệ này bị lạm dụng trong tương lai.
Bộ điều khiển 74 miligam và khả năng điều khiển não bộ
Nghiên cứu được dẫn đầu bởi giáo sư Zhao Jieliang và đã được xuất bản trên một tạp chí khoa học vào tháng trước. Nhóm của ông đã phát triển một bộ điều khiển nặng chỉ 74 miligam – nhẹ hơn cả một giọt nước mưa. Thiết bị này, được ví như một chiếc "ba lô", được đeo vào lưng ong và kết nối trực tiếp với não của chúng thông qua ba cây kim siêu nhỏ.
Bằng cách sử dụng các xung điện cường độ thấp, bộ điều khiển có thể ra lệnh cho con ong, khiến chúng rẽ trái, rẽ phải, tiến lên hoặc lùi lại. Trong các thử nghiệm ban đầu, những con ong cyborg đã tuân theo mệnh lệnh với độ chính xác đáng kinh ngạc, đạt tỷ lệ thành công 9/10 lần.
Tiềm năng ứng dụng trong trinh sát và cứu hộ
Theo giáo sư Zhao, các "robot côn trùng" này kế thừa những khả năng phi thường của vật chủ sinh học. "So với các phương án robot nhân tạo, chúng thể hiện khả năng tàng hình vượt trội và thời gian hoạt động lâu hơn," ông nhấn mạnh.
Điều này khiến chúng trở nên cực kỳ hữu ích cho các hoạt động trinh sát bí mật trong các tình huống như chiến đấu đô thị, chống khủng bố, hay các hoạt động cứu trợ thiên tai quan trọng. Thay vì phải chế tạo những con robot siêu nhỏ và phức tạp, các nhà khoa học có thể tận dụng chính khả năng di chuyển và ngụy trang hoàn hảo của côn trùng trong tự nhiên.
Những rào cản kỹ thuật và câu hỏi về đạo đức
Bất chấp thành công ban đầu, các nhà khoa học vẫn còn phải đối mặt với nhiều rào cản. Thách thức lớn nhất hiện nay là vấn đề năng lượng. Những con ong cyborg vẫn phải được nối với một nguồn điện bên ngoài, bởi một viên pin đủ lớn để cấp năng lượng cho bộ điều khiển sẽ nặng tới 600 miligam, vượt quá khả năng mang vác của chúng.
Ngoài ra, trong một số trường hợp, các nhà nghiên cứu cũng ghi nhận tình trạng chân và bụng của ong không tuân theo lệnh điều khiển một cách hoàn hảo. Nhóm nghiên cứu cho biết họ sẽ tiếp tục tối ưu hóa các tín hiệu kích thích để cải thiện độ chính xác.
Sự ra đời của ong cyborg không chỉ là một kỳ tích kỹ thuật. Nó còn mở ra những cuộc thảo luận sâu rộng về đạo đức trong nghiên cứu sinh học. Việc can thiệp trực tiếp vào hệ thần kinh và điều khiển hành vi của một sinh vật sống đặt ra những câu hỏi phức tạp về ranh giới giữa khoa học và tự nhiên, cũng như những nguy cơ tiềm ẩn nếu công nghệ này bị lạm dụng trong tương lai.
