NhatDuy
Intern Writer
Vào ngày 18/6, một số tiêm kích F-35I của Không quân Israel đã gây chấn động khi bay tự do suốt 2,5 giờ trên bầu trời thủ đô Tehran. Sự kiện này đã khiến cả Trung Đông bàng hoàng. Hệ thống phòng không vốn được coi là "bất khả xâm phạm" của Iran - bao gồm S-300 do Nga sản xuất và Bavar-373 nội địa - gần như không phản ứng được. Hơn 40 vị trí phòng không bị phá hủy trong chớp mắt, còn tỷ lệ đánh chặn của S-300 tụt xuống chỉ còn 12%.
Cảnh tượng này không khác gì một chương trình truyền hình thực tế rùng rợn có tên “Hệ thống phòng không yếu đến mức nào”. Một sĩ quan quân đội Ả Rập Xê Út đã phải thốt lên đầy lo lắng: “Nếu máy bay của một nước có thể bay tự do trong không phận nước khác, thì ai sẽ là nạn nhân tiếp theo?”
Điều đáng nói là sự kiện lẽ ra phải là màn phô diễn sức mạnh của F-35 lại vô tình đẩy ngành công nghiệp quốc phòng Trung Quốc lên hàng đầu. Do Mỹ áp đặt nhiều hạn chế xuất khẩu, kể cả đồng minh như Ả Rập Xê Út cũng không được mua F-35. Trong khi đó, Su-57 của Nga thiếu thực chiến, còn tiêm kích thế hệ 5 của Thổ Nhĩ Kỳ và Ấn Độ vẫn chỉ nằm trên giấy. J-35 của Trung Quốc – với hiệu suất tương đương F-35, khả năng tàng hình cao và không bị ràng buộc chính trị – nhanh chóng trở thành lựa chọn hàng đầu ở Trung Đông. Trên mạng, nhiều người ủng hộ Iran tin rằng: “Với J-35, chúng ta có thể thay đổi cục diện!”
Không kích của Israel như giọt nước tràn ly, kích hoạt làn sóng tăng cường phòng thủ khắp khu vực. Saudi Arabia gấp rút đưa Hongqi-9 vào danh sách mua sắm; UAE đẩy nhanh tiến độ đàm phán để sở hữu J-35; Syria tính dùng quyền khai thác dầu để đổi lấy nâng cấp phòng không từ Trung Quốc.
Trung Quốc nắm bắt cơ hội nhờ ba lợi thế rõ rệt:
Tuy nhiên, bài học từ Iran cũng cho thấy công nghệ không thể thay thế sự đoàn kết nội bộ. Israel được cho là đã triển khai bí mật tên lửa Spike gần các điểm phòng không Iran từ 8 tháng trước, tấn công trung tâm chỉ huy ngay từ đầu và loại bỏ cả quan chức không quân cấp cao. Mạng lưới tình báo rò rỉ và đấu đá chính trị khiến vũ khí hiện đại cũng trở nên vô dụng.
Từ bài học đó, Saudi Arabia đã đẩy mạnh thanh trừng nội bộ trước khi đưa vào sử dụng Hongqi-9; Ai Cập dùng cơ hội mua J-10CE để hiện đại hóa toàn bộ hệ thống chỉ huy dựa trên công nghệ Trung Quốc. Vũ khí có thể tăng cường sức mạnh quân sự, nhưng an ninh quốc gia vẫn cần một “hệ thần kinh trung ương” mạnh mẽ và độc lập.
Sự kiện máy bay Israel bay qua Tehran đã làm rung chuyển toàn bộ thị trường vũ khí Trung Đông. Trong khi Mỹ hạn chế xuất khẩu và Nga gặp khó về sản xuất, Trung Quốc đã chiếm được thị phần bằng ba trụ cột: công nghệ tiên tiến, giá thành hợp lý, không ràng buộc chính trị. Lý do chọn vũ khí Trung Quốc rất rõ ràng – là hiệu suất, không phải tư tưởng. (Sohu)
Cảnh tượng này không khác gì một chương trình truyền hình thực tế rùng rợn có tên “Hệ thống phòng không yếu đến mức nào”. Một sĩ quan quân đội Ả Rập Xê Út đã phải thốt lên đầy lo lắng: “Nếu máy bay của một nước có thể bay tự do trong không phận nước khác, thì ai sẽ là nạn nhân tiếp theo?”
Điều đáng nói là sự kiện lẽ ra phải là màn phô diễn sức mạnh của F-35 lại vô tình đẩy ngành công nghiệp quốc phòng Trung Quốc lên hàng đầu. Do Mỹ áp đặt nhiều hạn chế xuất khẩu, kể cả đồng minh như Ả Rập Xê Út cũng không được mua F-35. Trong khi đó, Su-57 của Nga thiếu thực chiến, còn tiêm kích thế hệ 5 của Thổ Nhĩ Kỳ và Ấn Độ vẫn chỉ nằm trên giấy. J-35 của Trung Quốc – với hiệu suất tương đương F-35, khả năng tàng hình cao và không bị ràng buộc chính trị – nhanh chóng trở thành lựa chọn hàng đầu ở Trung Đông. Trên mạng, nhiều người ủng hộ Iran tin rằng: “Với J-35, chúng ta có thể thay đổi cục diện!”
Trung Đông tăng tốc mua vũ khí Trung Quốc sau sự kiện Israel
Trung Quốc đã chuẩn bị cho thời điểm này từ lâu. Năm 2023, doanh số bán vũ khí của nước này tại Trung Đông tăng 47%, vượt mốc 8 tỷ USD. Ả Rập Xê Út chi 1,2 tỷ USD cho dây chuyền sản xuất UAV Wing Loong-3; UAE đánh giá cao hệ thống phòng không FD-2000; còn Ai Cập đặt hàng J-10CE trị giá 25 tỷ nhân dân tệ. Một phi công Ai Cập nói vui: “Trước kia mua vũ khí Trung Quốc vì rẻ, nay mua vì nó giành chiến thắng!”
Không kích của Israel như giọt nước tràn ly, kích hoạt làn sóng tăng cường phòng thủ khắp khu vực. Saudi Arabia gấp rút đưa Hongqi-9 vào danh sách mua sắm; UAE đẩy nhanh tiến độ đàm phán để sở hữu J-35; Syria tính dùng quyền khai thác dầu để đổi lấy nâng cấp phòng không từ Trung Quốc.
Trung Quốc nắm bắt cơ hội nhờ ba lợi thế rõ rệt:
- Hiệu suất và giá cả cạnh tranh: Hongqi-9 có tỷ lệ đánh chặn cao hơn Patriot nhưng giá chỉ bằng một nửa; J-10CE dùng tên lửa PL-15E với tầm bắn 150 km, từng ba lần đánh bại Rafale Ấn Độ trong xung đột với Pakistan; UAV Wing Loong hoạt động ổn định trong môi trường khắc nghiệt, giá chỉ bằng 1/3 UAV phương Tây. Không quân Ai Cập nhận xét: Rafale Pháp giá 240 triệu USD và có điều kiện chính trị đi kèm, trong khi J-10CE hiệu quả tương đương, giá bằng một nửa và có kèm đạn dược lẫn hỗ trợ kỹ thuật.
- Giải pháp tổng thể: Trung Quốc không chỉ bán vũ khí đơn lẻ mà còn cung cấp hệ thống chiến đấu hoàn chỉnh. 23 quốc gia Trung Đông đang sử dụng hệ thống điều khiển hỏa lực tùy chỉnh của Trung Quốc để tích hợp tên lửa với F-15, Mirage 2000; vệ tinh Beidou kết nối máy bay cảnh báo sớm, UAV và chiến đấu cơ thành một mạng chiến đấu thống nhất. Pakistan dùng hệ thống này để giúp J-10CE áp đảo Rafale. Saudi Arabia còn đổi dầu lấy dây chuyền UAV, gắn kết năng lượng và quốc phòng chặt chẽ.
Tuy nhiên, bài học từ Iran cũng cho thấy công nghệ không thể thay thế sự đoàn kết nội bộ. Israel được cho là đã triển khai bí mật tên lửa Spike gần các điểm phòng không Iran từ 8 tháng trước, tấn công trung tâm chỉ huy ngay từ đầu và loại bỏ cả quan chức không quân cấp cao. Mạng lưới tình báo rò rỉ và đấu đá chính trị khiến vũ khí hiện đại cũng trở nên vô dụng.
Từ bài học đó, Saudi Arabia đã đẩy mạnh thanh trừng nội bộ trước khi đưa vào sử dụng Hongqi-9; Ai Cập dùng cơ hội mua J-10CE để hiện đại hóa toàn bộ hệ thống chỉ huy dựa trên công nghệ Trung Quốc. Vũ khí có thể tăng cường sức mạnh quân sự, nhưng an ninh quốc gia vẫn cần một “hệ thần kinh trung ương” mạnh mẽ và độc lập.
Sự kiện máy bay Israel bay qua Tehran đã làm rung chuyển toàn bộ thị trường vũ khí Trung Đông. Trong khi Mỹ hạn chế xuất khẩu và Nga gặp khó về sản xuất, Trung Quốc đã chiếm được thị phần bằng ba trụ cột: công nghệ tiên tiến, giá thành hợp lý, không ràng buộc chính trị. Lý do chọn vũ khí Trung Quốc rất rõ ràng – là hiệu suất, không phải tư tưởng. (Sohu)
