Homelander The Seven
I will laser every f****** one of you!
Ngành công nghiệp bán dẫn Nhật Bản, từng là niềm tự hào với những công nghệ tiên tiến, đã trải qua giai đoạn sa sút, bị các đối thủ nước ngoài vượt mặt. Tuy nhiên, trong bối cảnh trí tuệ nhân tạo (AI) trở thành "bộ não" của nền kinh tế và chất bán dẫn là "vật tư quan trọng" đảm bảo an ninh kinh tế, Nhật Bản đang nỗ lực tìm lại ánh hào quang.
Có những công ty đang tiếp tục phát triển hoàn toàn độc lập với chính phủ, đó là Renesas Electronics và Socionext. Renesas đã có một sự chuyển mình đáng kinh ngạc và Socionext, công ty trở thành nhà sản xuất chất bán dẫn không có nhà máy (fabless) lớn nhất Nhật Bản, cũng đang tiếp bước. Việc CEO Shibata Hidetoshi, người đã đưa Renesas ra mắt sau khi loại bỏ các thế lực cũ như Hitachi, Mitsubishi và NEC, có thể thực hiện được chiến lược hay không là một yếu tố quan trọng. Ông đã đưa các nhà quản lý của IDT (Integrated Device Technology) vào ban lãnh đạo, cho phép họ phát huy hết khả năng.
Renesas đã bắt đầu nhận đơn đặt hàng không chỉ từ Hoa Kỳ và châu Âu mà còn từ châu Á, Trung Quốc và Ấn Độ, đang phát triển kinh doanh trên toàn cầu. Tỷ lệ doanh thu nước ngoài gần 80%. Sau đó, công ty đã mua lại Dialog, công ty thiết kế IC nguồn cho bộ điều hợp nguồn của các thiết bị như iPhone của Apple, bổ nhiệm một phụ nữ tài năng của Dialog làm người đứng đầu HR (bộ phận nhân sự) và đưa cô vào ban lãnh đạo. Renesas bắt đầu tăng trưởng nhờ việc đưa nhân tài nước ngoài vào và giảm số lượng người Nhật xuống dưới một nửa, trở thành công ty toàn cầu theo đúng nghĩa đen. Kết quả là, các đơn đặt hàng từ nước ngoài tiếp tục tăng lên.
Socionext cũng đã tăng đáng kể các đơn đặt hàng từ nước ngoài. Tỷ lệ doanh thu nước ngoài trên tổng doanh thu trong quý 1 năm tài chính 2024 (tháng 4-6) vẫn chưa cao, ở mức 56%, nhưng nếu nhìn vào doanh thu NRE (kỹ thuật không định kỳ: thiết kế và các quy trình dùng một lần khác như tạo mẫu), chịu trách nhiệm thiết kế IC, 76% là doanh thu từ các đơn đặt hàng thiết kế từ nước ngoài. Khách hàng nước ngoài thường đặt hàng thiết kế các sản phẩm tiên tiến như 3-7nm chiếm tới 85% doanh thu NRE.
Trong chất bán dẫn, mức 16nm trở xuống đặc biệt là ở quy trình một chữ số nm, thiết kế của thế hệ trước không thể được sử dụng lại và cần có công việc thiết kế lại.
Mặc dù gọi là node quy trình một chữ số nm, kích thước tối thiểu thực tế dừng lại ở 12-13nm. Thay vì thu nhỏ, số lượng bóng bán dẫn trên một đơn vị diện tích được tăng lên nhờ cấu trúc ba chiều của bóng bán dẫn và hệ thống dây điện, số lượng bóng bán dẫn tương đương với quy trình một chữ số nm, tức là mật độ tích hợp transistor đang tăng lên. Do đó, mỗi khi quy tắc thiết kế thay đổi, việc tạo lại mẫu mạch là cần thiết, mặc dù trước đây có thể thực hiện bằng cách thu nhỏ đơn giản theo tỷ lệ.
Do đó, công việc thiết kế trở nên phức tạp hơn bao giờ hết, nhu cầu về các nhà thiết kế chỉ đảm nhận công việc thiết kế đang tăng lên. Có thể coi NRE của Socionext là một nhà thiết kế như thế. Khi thiết kế được thực hiện và sản phẩm đưa vào sản xuất, nó dẫn đến doanh thu sản phẩm dưới dạng phí bản quyền. Tuy nhiên, không phải tất cả NRE đều dẫn đến sản phẩm vì một số có thể chỉ là thí nghiệm hoặc thay đổi trên thị trường.
Tuy nhiên, nếu khả năng thiết kế của Socionext trở nên nổi tiếng, doanh số sẽ tăng lên. Socionext ban đầu là một công ty được thành lập vào năm 2015 bởi sự hợp nhất các bộ phận thiết kế hệ thống LSI của Fujitsu và Panasonic. Vì lý do này, ban đầu công ty chỉ có sản phẩm của hai công ty và doanh số bán hàng hầu như không tăng. Doanh thu trong năm tài chính 2017 là dưới 100 tỷ yên, chủ yếu doanh số bán chất bán dẫn của Fujitsu và Panasonic tại thị trường nội địa.
Từ năm tài chính 2018, công ty đã thay đổi chiến lược của mình để thiết kế Soc, giải pháp và thêm các dịch vụ thiết kế thuê ngoài từ khách hàng nước ngoài để tăng doanh thu. Công ty đã đạt doanh thu 221,2 tỷ yên vào năm 2023. Nhưng do ảnh hưởng của suy thoái bán dẫn, quý 1 năm tài chính 2024 chỉ đạt 52,8 tỷ yên, giảm 14% so với cùng kỳ năm trước, nhưng vì người dùng mục tiêu là thiết bị công nghiệp và ô tô, hàng tồn kho vẫn chưa giảm nhưng có khả năng cao năm 2025 sẽ tăng trưởng trở lại.
Các công ty Nhật Bản ban đầu có thế mạnh trong thương mại chế biến, nhập khẩu nguyên liệu và xuất khẩu sản phẩm. Vì lý do này, lẽ ra họ phải phát triển bằng cách kiếm tiền ở nước ngoài, còn chỉ tập trung vào thị trường nội địa sẽ sớm ngừng tăng trưởng. Ví dụ trong ngành công nghiệp bán dẫn Nhật Bản, những công ty được công nhận trên toàn thế giới là Sony Semiconductor Solutions và Kioxia. Điểm chung của cả hai là kiếm tiền chính ở nước ngoài.
Sony đang kiếm được rất nhiều tiền từ cảm biến hình ảnh, trái tim của camera iPhone. Apple không tiết lộ các nhà sản xuất linh kiện được sử dụng trong iPhone nhưng có rất nhiều công ty tháo rời đã xác nhận. Vì vậy điều đó được biết đến rộng rãi trong ngành. Ngoài ra, khách hàng lớn của Kioxia cũng là Apple.
Mặc dù ngành công nghiệp bán dẫn Nhật Bản không còn mạnh mẽ như trước nhưng ngành công nghiệp thiết bị và vật liệu sản xuất chất bán dẫn lại đang hoạt động tốt, thu nhập của họ chủ yếu cũng ở nước ngoài. Đó là vì ngành công nghiệp bán dẫn Nhật Bản đã tự hủy hoại mình, nên họ đã nhanh chóng từ bỏ và phát triển và cung ứng cho các công ty nước ngoài như TSMC, Samsung và Intel. Tỷ lệ doanh thu ở nước ngoài của Tokyo Electron, nhà sản xuất thiết bị bán dẫn lớn nhất Nhật Bản, lên tới khoảng 90%. Advantes sản xuất máy kiểm tra chất bán dẫn thậm chí còn cao hơn, ở mức 92-95%.
Gần đây, ngành công nghiệp bán dẫn đã nhận được sự chú ý, đó là một hướng đi đáng mừng cho nền kinh tế Nhật Bản. Bộ Kinh tế, Thương mại và Công nghiệp đã dẫn đầu trong việc thu hút TSMC và sự ra đời của Rapidus. Ngành công nghiệp bán dẫn vốn đang phát triển. Chỉ có Nhật Bản chững lại.
Trên thực tế, có sự chia rẽ thế giới do Mỹ và Trung Quốc gây ra, kỳ vọng của các nước phương Tây như Mỹ và châu Âu đối với Nhật Bản là rất lớn. Ví dụ, việc TSMC đến Nhật Bản có lẽ là điều mà Mỹ vui mừng nhất. Tương tự như thu hút nhà máy ở Arizona của TSMC, nó có thể coi là một phần chuẩn bị cho trường hợp khẩn cấp ở Đài Loan. Sự hồi sinh của ngành công nghiệp bán dẫn Nhật Bản cũng đáng hoan nghênh đối với Hoa Kỳ.
Hơn nữa, Hoa Kỳ, Đài Loan và Hàn Quốc đều biết rõ rằng các kỹ sư bán dẫn Nhật Bản từng xuất sắc như thế nào. Kỳ vọng vào việc có một bầu không khí hồi sinh ngành công nghiệp bán dẫn một lần nữa là rất lớn. Hiện tại, các kỹ sư trong lĩnh vực thiết bị và vật liệu sản xuất chất bán dẫn Nhật Bản được đánh giá cao trên toàn thế giới, nhiều doanh nghiệp săn đón mời chào với mức lương cao, đãi ngộ lớn.
#Cuộcchiếnbándẫn
Renesas trở thành công ty toàn cầu
Có những công ty đang tiếp tục phát triển hoàn toàn độc lập với chính phủ, đó là Renesas Electronics và Socionext. Renesas đã có một sự chuyển mình đáng kinh ngạc và Socionext, công ty trở thành nhà sản xuất chất bán dẫn không có nhà máy (fabless) lớn nhất Nhật Bản, cũng đang tiếp bước. Việc CEO Shibata Hidetoshi, người đã đưa Renesas ra mắt sau khi loại bỏ các thế lực cũ như Hitachi, Mitsubishi và NEC, có thể thực hiện được chiến lược hay không là một yếu tố quan trọng. Ông đã đưa các nhà quản lý của IDT (Integrated Device Technology) vào ban lãnh đạo, cho phép họ phát huy hết khả năng.
Renesas đã bắt đầu nhận đơn đặt hàng không chỉ từ Hoa Kỳ và châu Âu mà còn từ châu Á, Trung Quốc và Ấn Độ, đang phát triển kinh doanh trên toàn cầu. Tỷ lệ doanh thu nước ngoài gần 80%. Sau đó, công ty đã mua lại Dialog, công ty thiết kế IC nguồn cho bộ điều hợp nguồn của các thiết bị như iPhone của Apple, bổ nhiệm một phụ nữ tài năng của Dialog làm người đứng đầu HR (bộ phận nhân sự) và đưa cô vào ban lãnh đạo. Renesas bắt đầu tăng trưởng nhờ việc đưa nhân tài nước ngoài vào và giảm số lượng người Nhật xuống dưới một nửa, trở thành công ty toàn cầu theo đúng nghĩa đen. Kết quả là, các đơn đặt hàng từ nước ngoài tiếp tục tăng lên.
Socionext sẽ đi theo
Socionext cũng đã tăng đáng kể các đơn đặt hàng từ nước ngoài. Tỷ lệ doanh thu nước ngoài trên tổng doanh thu trong quý 1 năm tài chính 2024 (tháng 4-6) vẫn chưa cao, ở mức 56%, nhưng nếu nhìn vào doanh thu NRE (kỹ thuật không định kỳ: thiết kế và các quy trình dùng một lần khác như tạo mẫu), chịu trách nhiệm thiết kế IC, 76% là doanh thu từ các đơn đặt hàng thiết kế từ nước ngoài. Khách hàng nước ngoài thường đặt hàng thiết kế các sản phẩm tiên tiến như 3-7nm chiếm tới 85% doanh thu NRE.
Trong chất bán dẫn, mức 16nm trở xuống đặc biệt là ở quy trình một chữ số nm, thiết kế của thế hệ trước không thể được sử dụng lại và cần có công việc thiết kế lại.
Mặc dù gọi là node quy trình một chữ số nm, kích thước tối thiểu thực tế dừng lại ở 12-13nm. Thay vì thu nhỏ, số lượng bóng bán dẫn trên một đơn vị diện tích được tăng lên nhờ cấu trúc ba chiều của bóng bán dẫn và hệ thống dây điện, số lượng bóng bán dẫn tương đương với quy trình một chữ số nm, tức là mật độ tích hợp transistor đang tăng lên. Do đó, mỗi khi quy tắc thiết kế thay đổi, việc tạo lại mẫu mạch là cần thiết, mặc dù trước đây có thể thực hiện bằng cách thu nhỏ đơn giản theo tỷ lệ.
Do đó, công việc thiết kế trở nên phức tạp hơn bao giờ hết, nhu cầu về các nhà thiết kế chỉ đảm nhận công việc thiết kế đang tăng lên. Có thể coi NRE của Socionext là một nhà thiết kế như thế. Khi thiết kế được thực hiện và sản phẩm đưa vào sản xuất, nó dẫn đến doanh thu sản phẩm dưới dạng phí bản quyền. Tuy nhiên, không phải tất cả NRE đều dẫn đến sản phẩm vì một số có thể chỉ là thí nghiệm hoặc thay đổi trên thị trường.
Tuy nhiên, nếu khả năng thiết kế của Socionext trở nên nổi tiếng, doanh số sẽ tăng lên. Socionext ban đầu là một công ty được thành lập vào năm 2015 bởi sự hợp nhất các bộ phận thiết kế hệ thống LSI của Fujitsu và Panasonic. Vì lý do này, ban đầu công ty chỉ có sản phẩm của hai công ty và doanh số bán hàng hầu như không tăng. Doanh thu trong năm tài chính 2017 là dưới 100 tỷ yên, chủ yếu doanh số bán chất bán dẫn của Fujitsu và Panasonic tại thị trường nội địa.
Từ năm tài chính 2018, công ty đã thay đổi chiến lược của mình để thiết kế Soc, giải pháp và thêm các dịch vụ thiết kế thuê ngoài từ khách hàng nước ngoài để tăng doanh thu. Công ty đã đạt doanh thu 221,2 tỷ yên vào năm 2023. Nhưng do ảnh hưởng của suy thoái bán dẫn, quý 1 năm tài chính 2024 chỉ đạt 52,8 tỷ yên, giảm 14% so với cùng kỳ năm trước, nhưng vì người dùng mục tiêu là thiết bị công nghiệp và ô tô, hàng tồn kho vẫn chưa giảm nhưng có khả năng cao năm 2025 sẽ tăng trưởng trở lại.
Sony và Kioxia
Các công ty Nhật Bản ban đầu có thế mạnh trong thương mại chế biến, nhập khẩu nguyên liệu và xuất khẩu sản phẩm. Vì lý do này, lẽ ra họ phải phát triển bằng cách kiếm tiền ở nước ngoài, còn chỉ tập trung vào thị trường nội địa sẽ sớm ngừng tăng trưởng. Ví dụ trong ngành công nghiệp bán dẫn Nhật Bản, những công ty được công nhận trên toàn thế giới là Sony Semiconductor Solutions và Kioxia. Điểm chung của cả hai là kiếm tiền chính ở nước ngoài.
Sony đang kiếm được rất nhiều tiền từ cảm biến hình ảnh, trái tim của camera iPhone. Apple không tiết lộ các nhà sản xuất linh kiện được sử dụng trong iPhone nhưng có rất nhiều công ty tháo rời đã xác nhận. Vì vậy điều đó được biết đến rộng rãi trong ngành. Ngoài ra, khách hàng lớn của Kioxia cũng là Apple.
Mặc dù ngành công nghiệp bán dẫn Nhật Bản không còn mạnh mẽ như trước nhưng ngành công nghiệp thiết bị và vật liệu sản xuất chất bán dẫn lại đang hoạt động tốt, thu nhập của họ chủ yếu cũng ở nước ngoài. Đó là vì ngành công nghiệp bán dẫn Nhật Bản đã tự hủy hoại mình, nên họ đã nhanh chóng từ bỏ và phát triển và cung ứng cho các công ty nước ngoài như TSMC, Samsung và Intel. Tỷ lệ doanh thu ở nước ngoài của Tokyo Electron, nhà sản xuất thiết bị bán dẫn lớn nhất Nhật Bản, lên tới khoảng 90%. Advantes sản xuất máy kiểm tra chất bán dẫn thậm chí còn cao hơn, ở mức 92-95%.
Rapidus ra đời
Gần đây, ngành công nghiệp bán dẫn đã nhận được sự chú ý, đó là một hướng đi đáng mừng cho nền kinh tế Nhật Bản. Bộ Kinh tế, Thương mại và Công nghiệp đã dẫn đầu trong việc thu hút TSMC và sự ra đời của Rapidus. Ngành công nghiệp bán dẫn vốn đang phát triển. Chỉ có Nhật Bản chững lại.
Trên thực tế, có sự chia rẽ thế giới do Mỹ và Trung Quốc gây ra, kỳ vọng của các nước phương Tây như Mỹ và châu Âu đối với Nhật Bản là rất lớn. Ví dụ, việc TSMC đến Nhật Bản có lẽ là điều mà Mỹ vui mừng nhất. Tương tự như thu hút nhà máy ở Arizona của TSMC, nó có thể coi là một phần chuẩn bị cho trường hợp khẩn cấp ở Đài Loan. Sự hồi sinh của ngành công nghiệp bán dẫn Nhật Bản cũng đáng hoan nghênh đối với Hoa Kỳ.
Hơn nữa, Hoa Kỳ, Đài Loan và Hàn Quốc đều biết rõ rằng các kỹ sư bán dẫn Nhật Bản từng xuất sắc như thế nào. Kỳ vọng vào việc có một bầu không khí hồi sinh ngành công nghiệp bán dẫn một lần nữa là rất lớn. Hiện tại, các kỹ sư trong lĩnh vực thiết bị và vật liệu sản xuất chất bán dẫn Nhật Bản được đánh giá cao trên toàn thế giới, nhiều doanh nghiệp săn đón mời chào với mức lương cao, đãi ngộ lớn.
#Cuộcchiếnbándẫn
