Theo Nikkei Asia, Nhật Bản sẽ hỗ trợ các nước Đông Nam Á trong việc đào tạo các mô hình ngôn ngữ lớn (LLM) bằng ngôn ngữ địa phương, thúc đẩy sự phát triển của trí tuệ nhân tạo (AI) trong khu vực.
Thủ tướng Fumio Kishida dự kiến sẽ công bố sáng kiến hợp tác công - tư này vào thứ Sáu tại Hội nghị Thượng đỉnh Kinh doanh Châu Á do Liên đoàn Kinh doanh Nhật Bản (Keidanren) tổ chức.
Ông Kishida coi AI và khử cacbon là những lĩnh vực mà Nhật Bản có thể hỗ trợ đặc biệt cho Hiệp hội các quốc gia Đông Nam Á (ASEAN). Dự kiến, ông sẽ thúc đẩy quan hệ đối tác sâu rộng hơn giữa các công ty AI của Nhật Bản và các doanh nghiệp ở Singapore, Malaysia, Việt Nam và phần còn lại của khu vực, bao gồm cả lĩnh vực LLM.
LLM là công nghệ đứng sau các mô hình AI tạo sinh như ChatGPT. Do cần được đào tạo trên khối lượng dữ liệu khổng lồ, nên những tiến bộ trong lĩnh vực này đang tập trung vào các ngôn ngữ được sử dụng rộng rãi như tiếng Anh và tiếng Quan Thoại. Các công ty Ấn Độ cũng đang nghiên cứu LLM cho tiếng Hindi và tiếng Bengal.
Tuy nhiên, số người nói tiếng Nhật hoặc các ngôn ngữ Đông Nam Á ít hơn. Nhật Bản và các nước ASEAN đều lo ngại rằng sự chậm trễ trong việc phát triển LLM cho các ngôn ngữ này sẽ cản trở việc tạo ra các dịch vụ AI mới và làm giảm sự đa dạng văn hóa.
Việc phụ thuộc vào các công ty nước ngoài về công nghệ tiên tiến cũng tiềm ẩn rủi ro đối với an ninh kinh tế.
Nhật Bản dự kiến sẽ hợp tác với các đối tác ở Đông Nam Á để đào tạo LLM phù hợp với ngôn ngữ và văn hóa địa phương, bao gồm việc thu thập dữ liệu văn bản và giọng nói, cũng như thử nghiệm các mô hình.
Nhật Bản cũng có kế hoạch cung cấp tài nguyên tính toán, chẳng hạn như bộ xử lý đồ họa (GPU) được sử dụng để xử lý dữ liệu, cho các nước Đông Nam Á.
Một số dự án hợp tác đã được triển khai. Elyza, một công ty con của nhà mạng di động KDDI có trụ sở tại Tokyo, đang phát triển LLM cho tiếng Thái. Startup này đặt mục tiêu kết nối các doanh nghiệp ở Nhật Bản và Thái Lan bằng cách sử dụng dịch vụ do một tập đoàn Thái Lan và công ty fintech Nhật Bản Kokopelli cung cấp.
Vào tháng 12, Singapore đã công bố một sáng kiến phát triển LLM được đào tạo bằng tiếng Indonesia, tiếng Mã Lai và tiếng Thái. Nhật Bản sẽ tìm kiếm cơ hội hợp tác trong nỗ lực này.
Chính phủ Nhật Bản sẽ trợ cấp cho các công ty mở rộng sang các thị trường mới nổi và các nước đang phát triển thuộc Nhóm các nền kinh tế mới nổi (Global South). Chương trình này có ngân sách 140 tỷ yên (867 triệu USD). Dự án LLM tiếng Thái có thể là một trong những ứng cử viên đầu tiên nhận được khoản hỗ trợ này.
Chương trình Thách thức Tăng tốc AI tạo sinh của Nhật Bản (GENIAC), hỗ trợ các công ty khởi nghiệp kỹ thuật số, sẽ cung cấp 29 tỷ yên viện trợ vào cuối năm tài chính.
Ông Kishida cũng sẽ thảo luận về các sáng kiến trong khuôn khổ kế hoạch xây dựng kỹ năng kỹ thuật số, nhằm mục tiêu đào tạo 100.000 người trong vòng 5 năm với sự hợp tác của các nước ASEAN.
Thủ tướng Fumio Kishida dự kiến sẽ công bố sáng kiến hợp tác công - tư này vào thứ Sáu tại Hội nghị Thượng đỉnh Kinh doanh Châu Á do Liên đoàn Kinh doanh Nhật Bản (Keidanren) tổ chức.
Ông Kishida coi AI và khử cacbon là những lĩnh vực mà Nhật Bản có thể hỗ trợ đặc biệt cho Hiệp hội các quốc gia Đông Nam Á (ASEAN). Dự kiến, ông sẽ thúc đẩy quan hệ đối tác sâu rộng hơn giữa các công ty AI của Nhật Bản và các doanh nghiệp ở Singapore, Malaysia, Việt Nam và phần còn lại của khu vực, bao gồm cả lĩnh vực LLM.
LLM là công nghệ đứng sau các mô hình AI tạo sinh như ChatGPT. Do cần được đào tạo trên khối lượng dữ liệu khổng lồ, nên những tiến bộ trong lĩnh vực này đang tập trung vào các ngôn ngữ được sử dụng rộng rãi như tiếng Anh và tiếng Quan Thoại. Các công ty Ấn Độ cũng đang nghiên cứu LLM cho tiếng Hindi và tiếng Bengal.
Tuy nhiên, số người nói tiếng Nhật hoặc các ngôn ngữ Đông Nam Á ít hơn. Nhật Bản và các nước ASEAN đều lo ngại rằng sự chậm trễ trong việc phát triển LLM cho các ngôn ngữ này sẽ cản trở việc tạo ra các dịch vụ AI mới và làm giảm sự đa dạng văn hóa.
Việc phụ thuộc vào các công ty nước ngoài về công nghệ tiên tiến cũng tiềm ẩn rủi ro đối với an ninh kinh tế.
Nhật Bản dự kiến sẽ hợp tác với các đối tác ở Đông Nam Á để đào tạo LLM phù hợp với ngôn ngữ và văn hóa địa phương, bao gồm việc thu thập dữ liệu văn bản và giọng nói, cũng như thử nghiệm các mô hình.
Nhật Bản cũng có kế hoạch cung cấp tài nguyên tính toán, chẳng hạn như bộ xử lý đồ họa (GPU) được sử dụng để xử lý dữ liệu, cho các nước Đông Nam Á.
Một số dự án hợp tác đã được triển khai. Elyza, một công ty con của nhà mạng di động KDDI có trụ sở tại Tokyo, đang phát triển LLM cho tiếng Thái. Startup này đặt mục tiêu kết nối các doanh nghiệp ở Nhật Bản và Thái Lan bằng cách sử dụng dịch vụ do một tập đoàn Thái Lan và công ty fintech Nhật Bản Kokopelli cung cấp.
Vào tháng 12, Singapore đã công bố một sáng kiến phát triển LLM được đào tạo bằng tiếng Indonesia, tiếng Mã Lai và tiếng Thái. Nhật Bản sẽ tìm kiếm cơ hội hợp tác trong nỗ lực này.
Chính phủ Nhật Bản sẽ trợ cấp cho các công ty mở rộng sang các thị trường mới nổi và các nước đang phát triển thuộc Nhóm các nền kinh tế mới nổi (Global South). Chương trình này có ngân sách 140 tỷ yên (867 triệu USD). Dự án LLM tiếng Thái có thể là một trong những ứng cử viên đầu tiên nhận được khoản hỗ trợ này.
Chương trình Thách thức Tăng tốc AI tạo sinh của Nhật Bản (GENIAC), hỗ trợ các công ty khởi nghiệp kỹ thuật số, sẽ cung cấp 29 tỷ yên viện trợ vào cuối năm tài chính.
Ông Kishida cũng sẽ thảo luận về các sáng kiến trong khuôn khổ kế hoạch xây dựng kỹ năng kỹ thuật số, nhằm mục tiêu đào tạo 100.000 người trong vòng 5 năm với sự hợp tác của các nước ASEAN.
