thuha19051234
Pearl
Các đợt nắng nóng ngày càng gay gắt, thường xuyên hơn và nhiệt độ cao hơn. Vậy khi nào thì nắng nóng đến mức mà cơ thể không thể chịu nổi nữa?
Câu trả lời có lẽ ở mức vượt ra ngoài nhiệt độ mà bạn thấy trên nhiệt kế, cả về yếu tố độ ẩm. Nghiên cứu mới từ các nhà khoa học cho thấy, sự kết hợp của cả hai có thể càng trở nên nguy hiểm. Sự lo lắng đã xuất hiện nhiều hơn khi tần suất của nhiệt độ cực cao đi cùng độ ẩm cũng rất cao ngày càng tăng.
Trong các đợt nắng nóng tràn qua Nam Á vào tháng 5 và tháng 6 năm 2022, Jacobabad, Pakistan, đã ghi nhận nhiệt độ bầu ướt (WBT - Wet Bulb Temperature) tối đa là 33,6 độ C. Thủ đô Delhi đứng đầu - gần với giới hạn lý thuyết về khả năng thích ứng của con người với nhiệt ẩm.
Một nghiên cứu được công bố vào năm 2010 ước tính, nhiệt độ bầu ướt 35 độ C ở độ ẩm 100% sẽ là giới hạn. Con người không còn khả năng tự làm mát bằng cách bốc hơi mồ hôi trên bề mặt da để duy trì nhiệt độ ổn định. Tuy nhiên, cho đến thời điểm gần đây, giới hạn này mới được thử nghiệm trên người trong phòng thí nghiệm.
Mỗi người tham gia sẽ nuốt một viên thuốc đo từ xa nhỏ, viên thuốc này sẽ theo dõi nhiệt độ hoặc thân nhiệt sâu của họ. Sau đó, họ ngồi trong một buồng môi trường, di chuyển vừa đủ để mô phỏng các hoạt động tối thiểu của cuộc sống hàng ngày, chẳng hạn như nấu ăn và ăn uống. Các nhà nghiên cứu từ từ tăng nhiệt độ trong buồng hoặc độ ẩm, theo dõi khi nhiệt độ lõi của đối tượng bắt đầu tăng lên. Sự kết hợp giữa nhiệt độ và độ ẩm, theo đó nhiệt độ cốt lõi của một người bắt đầu tăng lên được gọi là "giới hạn môi trường tới hạn ".
Dưới những giới hạn đó, cơ thể người duy trì nhiệt độ lõi tương đối ổn định theo thời gian. Trên các giới hạn đó, nhiệt độ lõi tăng liên tục và tăng nguy cơ mắc các bệnh liên quan đến nhiệt khi tiếp xúc lâu dài. Khi quá nóng, tim phải làm việc nhiều hơn để bơm lưu lượng máu đến da để tản nhiệt, và khi bạn đổ mồ hôi, điều đó làm giảm lượng chất lỏng trong cơ thể. Với những trường hợp nghiêm trọng nhất, phơi nhiễm kéo dài có thể dẫn đến đột quỵ do nhiệt, một vấn đề đe dọa tính mạng cần được làm mát và điều trị y tế ngay lập tức, nhanh chóng.
Biểu đồ này chuyển các kết hợp giữa nhiệt độ không khí và độ ẩm tương đối thành các giới hạn môi trường quan trọng, trên đó nhiệt độ cơ thể tăng lên. Đường viền giữa các khu vực màu vàng và màu đỏ thể hiện giới hạn môi trường quan trọng trung bình đối với nam và nữ thanh niên ở mức hoạt động tối thiểu.
Những nghiên cứu trên đàn ông và phụ nữ trẻ khỏe mạnh cho thấy, giới hạn trên của môi trường thậm chí còn thấp hơn so với lý thuyết là 35 độ C. Nó giống như nhiệt độ bầu ướt là 31 độ C. Điều đó sẽ bằng 31 độ C ở độ ẩm 100% hoặc 38 độ C ở độ ẩm 60%.
Những ngưỡng cắt giảm này chỉ dựa trên việc giữ cho thân nhiệt bạn không tăng quá mức. Ngay cả khi nhiệt độ và độ ẩm thấp hơn cũng gây căng thẳng cho tim mạch và các hệ thống khác trong cơ thể. Việc phơi nhiễm kéo dài sẽ trở nên nghiêm trọng đối với những nhóm dễ bị tổn thương như người già, trẻ em, những người mắc bệnh mãn tính.
Trọng tâm thử nghiệm của các nhà nghiên cứu đã chuyển sang các đối tượng gồm đàn ông và phụ nữ lớn tuổi, vì ngay cả khi sự lão hóa khỏe mạnh cũng khiến mọi người kém chịu nhiệt hơn. Việc gia tăng tỷ lệ mắc bệnh tim, các vấn đề về hô hấp và các vấn đề sức khỏe khác, cũng như một số loại thuốc, có thể khiến chúng có nguy cơ gây hại thậm chí cao hơn. Những người trên 65 tuổi chiếm khoảng 80 - 90 % thương vong do sóng nhiệt.
Ngay cả với những người sử dụng điều hòa không khí cũng hạn chế không bật điều hòa nhiệt độ vì chi phí năng lượng cao - điều thường xảy ra ở một số khu vực như Phoenix, Arizona - hoặc vì tình trạng mất điện trên diện rộng trong các đợt nắng nóng hoặc cháy rừng, như ngày càng phổ biến ở phương Tây.
>>> Nuốt kẹo cao su có bị nguy hiểm không?
Nguồn sciencealert
Câu trả lời có lẽ ở mức vượt ra ngoài nhiệt độ mà bạn thấy trên nhiệt kế, cả về yếu tố độ ẩm. Nghiên cứu mới từ các nhà khoa học cho thấy, sự kết hợp của cả hai có thể càng trở nên nguy hiểm. Sự lo lắng đã xuất hiện nhiều hơn khi tần suất của nhiệt độ cực cao đi cùng độ ẩm cũng rất cao ngày càng tăng.
Trong các đợt nắng nóng tràn qua Nam Á vào tháng 5 và tháng 6 năm 2022, Jacobabad, Pakistan, đã ghi nhận nhiệt độ bầu ướt (WBT - Wet Bulb Temperature) tối đa là 33,6 độ C. Thủ đô Delhi đứng đầu - gần với giới hạn lý thuyết về khả năng thích ứng của con người với nhiệt ẩm.
Một nghiên cứu được công bố vào năm 2010 ước tính, nhiệt độ bầu ướt 35 độ C ở độ ẩm 100% sẽ là giới hạn. Con người không còn khả năng tự làm mát bằng cách bốc hơi mồ hôi trên bề mặt da để duy trì nhiệt độ ổn định. Tuy nhiên, cho đến thời điểm gần đây, giới hạn này mới được thử nghiệm trên người trong phòng thí nghiệm.
Thử nghiệm về khả năng chịu đựng của cơ thể
Để trả lời cho câu hỏi "how hot is too hot?" (nóng như thế nào thì gọi là quá nóng), các nhà nghiên cứu đã đưa những người đàn ông và phụ nữ trẻ, khỏe mạnh vào Phòng thí nghiệm Noll tại Đại học Bang Penn để trải nghiệm căng thẳng nhiệt trong một môi trường được kiểm soát. Những thí nghiệm này cung cấp một cái nhìn sâu sắc về sự kết hợp giữa nhiệt độ và độ ẩm nào bắt đầu có hại cho ngay cả những người khỏe mạnh nhất.Mỗi người tham gia sẽ nuốt một viên thuốc đo từ xa nhỏ, viên thuốc này sẽ theo dõi nhiệt độ hoặc thân nhiệt sâu của họ. Sau đó, họ ngồi trong một buồng môi trường, di chuyển vừa đủ để mô phỏng các hoạt động tối thiểu của cuộc sống hàng ngày, chẳng hạn như nấu ăn và ăn uống. Các nhà nghiên cứu từ từ tăng nhiệt độ trong buồng hoặc độ ẩm, theo dõi khi nhiệt độ lõi của đối tượng bắt đầu tăng lên. Sự kết hợp giữa nhiệt độ và độ ẩm, theo đó nhiệt độ cốt lõi của một người bắt đầu tăng lên được gọi là "giới hạn môi trường tới hạn ".
Dưới những giới hạn đó, cơ thể người duy trì nhiệt độ lõi tương đối ổn định theo thời gian. Trên các giới hạn đó, nhiệt độ lõi tăng liên tục và tăng nguy cơ mắc các bệnh liên quan đến nhiệt khi tiếp xúc lâu dài. Khi quá nóng, tim phải làm việc nhiều hơn để bơm lưu lượng máu đến da để tản nhiệt, và khi bạn đổ mồ hôi, điều đó làm giảm lượng chất lỏng trong cơ thể. Với những trường hợp nghiêm trọng nhất, phơi nhiễm kéo dài có thể dẫn đến đột quỵ do nhiệt, một vấn đề đe dọa tính mạng cần được làm mát và điều trị y tế ngay lập tức, nhanh chóng.
Những nghiên cứu trên đàn ông và phụ nữ trẻ khỏe mạnh cho thấy, giới hạn trên của môi trường thậm chí còn thấp hơn so với lý thuyết là 35 độ C. Nó giống như nhiệt độ bầu ướt là 31 độ C. Điều đó sẽ bằng 31 độ C ở độ ẩm 100% hoặc 38 độ C ở độ ẩm 60%.
Môi trường khô và ẩm ảnh hưởng như thế nào?
Các đợt nắng nóng hiện tại trên toàn cầu đang dần vượt quá các giới hạn này. Trong môi trường khô và nóng, các giới hạn môi trường quan trọng không được xác định bằng nhiệt độ bầu ướt, bởi vì hầu như tất cả mồ hôi tạo ra đều bay hơi giúp làm mát. Tuy nhiên, lượng mồ hôi mà con người tiết ra lại hạn chế, nhiệt độ không khí xung quanh cũng cao hơn.Những ngưỡng cắt giảm này chỉ dựa trên việc giữ cho thân nhiệt bạn không tăng quá mức. Ngay cả khi nhiệt độ và độ ẩm thấp hơn cũng gây căng thẳng cho tim mạch và các hệ thống khác trong cơ thể. Việc phơi nhiễm kéo dài sẽ trở nên nghiêm trọng đối với những nhóm dễ bị tổn thương như người già, trẻ em, những người mắc bệnh mãn tính.
Trọng tâm thử nghiệm của các nhà nghiên cứu đã chuyển sang các đối tượng gồm đàn ông và phụ nữ lớn tuổi, vì ngay cả khi sự lão hóa khỏe mạnh cũng khiến mọi người kém chịu nhiệt hơn. Việc gia tăng tỷ lệ mắc bệnh tim, các vấn đề về hô hấp và các vấn đề sức khỏe khác, cũng như một số loại thuốc, có thể khiến chúng có nguy cơ gây hại thậm chí cao hơn. Những người trên 65 tuổi chiếm khoảng 80 - 90 % thương vong do sóng nhiệt.
Con người có an toàn khi nhiệt độ tăng cao?
Hãy luôn giữ cho cơ thể đủ nước và tìm kiếm những khu vực giúp hạ nhiệt cho mình, kể cả là trong thời gian ngắn, điều này rất quan trọng trong điều kiện nhiệt độ cao. Hiện ngày càng nhiều thành phố ở Mỹ đang mở rộng các trung tâm làm mát để giúp người dân thoát khỏi cái nóng, nhưng vẫn sẽ có nhiều người gặp phải tình trạng nguy hiểm này mà không có cách nào để làm mát cho bản thân.Ngay cả với những người sử dụng điều hòa không khí cũng hạn chế không bật điều hòa nhiệt độ vì chi phí năng lượng cao - điều thường xảy ra ở một số khu vực như Phoenix, Arizona - hoặc vì tình trạng mất điện trên diện rộng trong các đợt nắng nóng hoặc cháy rừng, như ngày càng phổ biến ở phương Tây.
>>> Nuốt kẹo cao su có bị nguy hiểm không?
Nguồn sciencealert
