Chia tay chưa bao giờ là điều dễ dàng, và nhờ mạng xã hội, quên đi một người cũng trở nên khó khăn hơn bao giờ hết. Chẳng ai muốn thấy người yêu cũ buồn bã sau chia tay, vậy tại sao ngừng rình mò trang cá nhân của họ lại khó đến vậy? Hóa ra, nguyên nhân xuất phát từ một số thành phần hóa học trong não bạn!
Điều gì diễn ra trong não khi chúng ta yêu?
Miêu tả về tình yêu xét theo các phản ứng hóa học có lẽ không hề lãng mạn chút nào. Nhưng dù một lần chia tay có thể khiến trái tim bạn tan vỡ, hầu hết mọi thứ đều chỉ diễn ra trong đầu bạn. Vậy điều gì thực sự diễn ra trong não khi chúng ta yêu. “
Nó còn tùy thuộc vào lý thuyết tình yêu mà bạn chọn lựa” - theo Brian D. Earp, nhà nghiên cứu về tâm lý đạo đức tại Đại học Oxford (Anh). “
Xét về mặt triết lý của tình yêu, thì nó đòi hỏi những người yêu nhau phải quan tâm lẫn nhau. Họ muốn những điều tốt nhất cho nhau mà không đòi hỏi quyền lợi đổi lại” “
Thông thường, để duy trì suy nghĩ như vậy về một ai đó, thì đòi hỏi phải có mối gắn kết tương đối bền vững, vốn được tạo nên bởi nhiều hóa chất trong não bao gồm serotonin và oxytocin, một nội tiết tố thần kinh phát ra thông qua các hành động chạm, ôm, hôn, cực khoái…” - Earp nói thêm. Tuy nhiên, với một số người, tình yêu lại có phần hoang dã hơn. “
Dục vọng là một phần quan trọng trong mối quan hệ yêu đương của con người, và các hóa chất như testosterone và estrogen - vốn điều hòa nhu cầu tình dục, cùng nhiều hóa chất khác có trong cơ thể - cũng đóng vai trò quan trọng” - Earp nói. “
Dù thế nào đi nữa, khi chúng ta yêu ai đó, thì hệ thống phần thưởng của bộ não chúng ta - nơi được điều hòa bởi dopamine - được kích hoạt khi có sự hiện diện của họ, khi chia sẻ trải nghiệm với họ, hay thậm chí là khi nghĩ về họ thôi” Các bản quét MRI cũng cho thấy tình yêu có thể thay đổi cấu trúc các khu vực trong não vốn tham gia vào xử lý thông tin giác quan và cảm xúc, và cả phần thưởng nữa.
Tình yêu có gây nghiện không?
Tình yêu có được xem là một thứ gây nghiện không còn tùy thuộc vào cách bạn định nghĩa “nghiện”. “
Có hai cách nghĩ về nghiện theo một số học giả đã xác định” - Earp nói. “
Một cách được tán đồng bởi các nhà thần kinh học, những người xem nghiện là một dạng mối quan hệ giữa một người và những chất nhất định, trong đó những chất kích thích đó xâm chiếm hệ thống phần thưởng của bộ não, dẫn đến những tiến trình bất thường buộc người đó có hành vi săn tìm chất kích thích, và gây vật vã khi chất kích thích không có sẵn”. “
Một cách khác để nghĩ về nghiện mà một số nhà triết học tán thành là nó giống như một dạng thèm muốn bất kỳ chất kích thích hay hành vi nào…đi ngược lại với mục tiêu sâu thẳm bên trong mỗi người, hay sức khỏe tinh thần của họ, hoặc những thứ khác, và có thể trở thành một vấn đề đáng quan ngại do bao quát cả một lượng lớn những vật chất và hành vi, từ thức ăn, cờ bạc, cho đến tình dục” Định nghĩa đầu tiên có thể được sử dụng để miêu tả “nghiện yêu”, trong đó các phản ứng hóa học phát sinh từ mối quan hệ gắn kết dẫn đến hành vi nghiện. “
Một cách nhìn nhận về nghiện yêu là nó giống như mong ước thôi thúc được gắn kết, và gần gũi về mặt tình dục với một đối tượng lãng mạn, trong đó có sự ảnh hưởng của một hệ thống phần thưởng mà bộ não không kiểm soát được, khi mà sự thèm khát được ở cùng ai đó chiếm lấy bộ não, giống như cách một số loại thuốc gây nghiện vậy” - Earp nói. “
Nếu bạn chấp nhận khái niệm tình yêu đậm chất khoa học hơn, vốn xem nó chỉ là tác động của các hệ thống sinh học và hành vi tâm lý, và bạn xem những tình huống mà các hệ thống và hành vi đó thường xuyên vượt ngoài tầm kiểm soát, gây ảnh hưởng đến bản thân hoặc người khác và khiến bạn mất kiểm soát, thì ‘nghiện yêu’ là như vậy đấy” Tại sao chia tay gây đau khổ?
Nếu tình yêu thực sự là một thứ gây nghiện, thì không ngạc nhiên khi chúng ta thấy rất khó khăn khi từ bỏ một ai đó. “
Có một vài nghiên cứu nói rằng khi trải qua một lần chia tay, trải nghiệm một sự phản bội tình cảm, hay đối mặt với sự mất đi đột ngột của một hình bóng gắn kết quan trọng, có thể dẫn đến cảm giác đau đớn và vật vã với nhiều điểm tương đồng với sự vật vã khi ngừng sử dụng một số hóa chất nhất định, cả ở mức độ hoạt động não và trong trải nghiệm chủ quan” - Earp nói. Một nghiên cứu từ Đại học Columbia phát hiện ra rằng, khi những người tham gia xem ảnh của người yêu cũ, các khu vực trong não họ bừng sáng cũng chính là các khu vực có phản ứng khi họ bị đâm vào tay bởi một que nóng. Điều tương tự không xảy ra khi những người này được đề nghị xem ảnh của bạn bè họ.
Tại sao bạn không thể ngừng rình mò người yêu cũ trên mạng xã hội? Dù xem ảnh người yêu cũ có thể dẫn đến những nỗi đau thực sự về mặt thể chất, bạn vẫn khó lòng ngăn cản bản thân săm soi thật kỹ profile của họ trên mạng xã hội. “
Có rất nhiều lý do tại sao chúng ta cảm thấy thôi thúc đào sâu tìm hiểu những dấu hiệu liên quan hoạt động của người yêu cũ sau chia tay” - Earp nói. “
Chúng ta có thể nhớ sự hiện diện của họ và muốn một sự thay thế, một chút hương vị thăng hoa chúng ta từng quen thuộc khi ở với họ, trừ việc pha thêm chút đắng lòng” Một nghiên cứu nhỏ vào năm 2010 cho thấy, khi những người tham gia vừa chia tay người yêu được xem ảnh người yêu cũ, hệ thống phần thưởng trong não được kích hoạt giống hệt khi các cặp đôi đang mặn nồng bên nhau xem ảnh của nhau. Nói cách khác, bạn vẫn sẽ trải qua một đợt bùng nổ các hormone gây ra tình trạng nghiện yêu khi xem ảnh của đối tác, kể cả khi chúng chỉ còn mang đến cho bạn những niềm đau. Dường như thấy được khuôn mặt họ thực sự có tác động không kém cơn “phê” thuốc là bao! Christopher Carpenter, một giáo sư ngành truyền thông tại Đại học Tây Illinois, nói rằng bất kể bị thôi thúc đến đâu đi nữa, rình mò người yêu cũ là điều cần tránh. “
Nhiều nghiên cứu cho thấy rình mò người yêu cũ trên mạng xã hội có liên quan đến những vấn đề trong việc đứng lên sống tiếp và vượt qua đau khổ sau chia tay” - ông nói. “
Khá thú vị là, trong nghiên cứu năm 2020 của tôi với Erin Spottswood, chúng tôi phát hiện ra rằng bất kể bạn chia tay họ hay họ chia tay bạn, giữ liên lạc trên mạng xã hội vẫn là một ý tối” “
Chúng tôi còn thấy rằng sẽ rất khó để vượt qua nếu bạn thấy người yêu cũ tương tác với người khác cùng giới với bạn mà bạn không biết” - Carpenter nói thêm. Thấy những người đó lần đầu trên mạng xã hội, trong nhiều trường hợp, thậm chí còn tệ hơn gặp họ ngoài đời thực bởi bản chất của những nội dung mà mọi người đăng tải trên các nền tảng. “
Bạn chỉ thấy được những bức ảnh đẹp nhất của họ, và những bình luận của họ là những lời nói mà họ đã chọn lựa kỹ càng để trở nên thông minh và hấp dẫn hơn bất kỳ điều gì bạn từng nói khi còn trong mối quan hệ” - Carpenter nói.
Cách vượt qua chia tay
Rất khó để ngăn thôi thúc rình mò Instagram của người yêu cũ, nhưng Carpenter khuyên rằng bạn cần tránh hành vi “tự hủy hoại” bản thân này. “
Lời khuyên của tôi là thấy họ càng ít càng tốt trên mạng xã hội. Do đó không chỉ hủy kết bạn, hủy theo dõi… Bạn có lẽ còn muốn tạm ngừng theo dõi bất kỳ người bạn chung nào để bạn không thấy bình luận hay bài viết của người yêu cũ” - ông nói. Earp đồng ý rằng vấn vương người cũ có thể níu chân bạn trong việc tiếp tục tiến tới trong cuộc sống. “
Bạn cần chặn họ trên mạng xã hội, xóa số điện thoại của họ, tạo khoảng cách về địa lý, tâm lý, và cảm xúc giữa bạn với họ hoặc bất kỳ thứ gì và bất kỳ ai có thể gợi nhắc về họ” - Earp nói. “
Bạn cũng có thể tự nhắc bản thân về những khía cạnh không lành mạnh trong mối quan hệ, khiến chia tay là điều cần phải thực hiện” “
Ở cạnh bạn bè và gia đình, những người ủng hộ bạn, và để thời gian từ từ làm điều nó phải làm” Tham khảo: NewsWeek >>
Chia tay bao lâu thì quên được người yêu?
