Bui Nhat Minh
Intern Writer
Thụy Điển vừa thúc đẩy kế hoạch phát triển máy bay chiến đấu thế hệ mới khi công ty quốc phòng Saab được Cơ quan Quản lý Trang thiết bị Quốc phòng Thụy Điển (FMV) giao hợp đồng nghiên cứu giá trị khoảng 276 triệu USD cho giai đoạn 2025–2027. Hợp đồng này mở rộng từ thỏa thuận trước đó ký năm 2024 và bao gồm các nghiên cứu khái niệm cho cả nền tảng có người lái lẫn không người lái, cùng phát triển công nghệ và các chương trình trình diễn chưa được tiết lộ. Saab sẽ phối hợp với Lực lượng Vũ trang Thụy Điển, Cơ quan Nghiên cứu Quốc phòng Thụy Điển, GKN Aerospace và nhiều đối tác khác.
Hiện chưa rõ liệu kết quả nghiên cứu sẽ dẫn tới một máy bay chiến đấu có người lái thay thế Gripen hay Thụy Điển sẽ chuyển sang một “hệ sinh thái” không quân chủ yếu gồm các loại máy bay không người lái. Saab gọi dự án nội bộ này là FCAS (Future Combat Air System) tên trùng với các sáng kiến tương tự ở Anh và châu Âu nhưng cách tiếp cận của Thụy Điển dường như đặt máy bay không người lái ở vị trí trung tâm hơn so với các chương trình khác.
Saab đang thử nghiệm nhiều khái niệm, từ máy bay có người lái cho tới các nền tảng không người lái cận âm, siêu thanh và các giải pháp giá rẻ. Một điểm nổi bật là ý tưởng chia sẻ thành phần chung giữa các nền tảng có người lái và không người lái điều giúp giảm chi phí, rút ngắn thời gian phát triển và đơn giản hóa hậu cần khi đưa hệ thống vào hoạt động. Công ty cũng nhấn mạnh mục tiêu xuất khẩu bất kỳ nền tảng nào cuối cùng được phát triển, nhằm bảo đảm tính khả thi tài chính của chương trình.
Saab không phải tay mơ trong mảng UCAV: công ty đã có kinh nghiệm với các dự án như SHARC (máy bay thử nghiệm tàng hình) và FILUR (phương tiện nghiên cứu không người lái tầm thấp), cũng như tham gia vào chương trình trình diễn UCAV châu Âu nEUROn. Gần đây, Saab còn công bố mô hình đường hầm gió cho nền tảng không người lái siêu thanh tàng hình, hé lộ tham vọng rộng hơn cho dòng F-series mà hãng đang nghiên cứu bao gồm cả các máy bay không người lái dưới 1 tấn, cận âm ~5 tấn và siêu thanh trên 5 tấn, cùng phương án tiếp cận có người lái.
So với các nỗ lực FCAS ở Anh hay châu Âu, lộ trình Thụy Điển có vẻ linh hoạt hơn: thay vì bắt đầu ngay với một máy bay chiến đấu thế hệ mới đầy rủi ro và chi phí lớn, Thụy Điển chọn giữ nhiều lựa chọn mở từ hiện đại hóa Gripen E kết hợp các Cooperative Combat Aircraft (CCA) tàng hình cho tới phát triển UCAV thực hiện các nhiệm vụ xâm nhập sâu. Một mô hình kết hợp Gripen E + CCA/UCAV có thể tăng khả năng sống còn và mở rộng phạm vi nhiệm vụ mà không nhất thiết phải phát triển hoàn toàn một loại máy bay mới.
Tóm lại, hợp đồng mới của FMV đảm bảo rằng các nghiên cứu khái niệm và phát triển công nghệ cho chương trình không quân tương lai của Thụy Điển sẽ tiếp tục, nhưng tương lai cuối cùng máy bay có người lái truyền thống hay một hệ sinh thái không người lái vẫn còn mở. Mục tiêu triển khai chương trình kế nhiệm Gripen được đề cập khoảng năm 2050, vì vậy nhiều quyết định chiến lược quan trọng vẫn đang trong quá trình hình thành.
www.yahoo.com
Hiện chưa rõ liệu kết quả nghiên cứu sẽ dẫn tới một máy bay chiến đấu có người lái thay thế Gripen hay Thụy Điển sẽ chuyển sang một “hệ sinh thái” không quân chủ yếu gồm các loại máy bay không người lái. Saab gọi dự án nội bộ này là FCAS (Future Combat Air System) tên trùng với các sáng kiến tương tự ở Anh và châu Âu nhưng cách tiếp cận của Thụy Điển dường như đặt máy bay không người lái ở vị trí trung tâm hơn so với các chương trình khác.
Hướng tiếp cận đa nền tảng: kết hợp người lái, không người lái và tận dụng công nghệ sẵn có
Saab đang thử nghiệm nhiều khái niệm, từ máy bay có người lái cho tới các nền tảng không người lái cận âm, siêu thanh và các giải pháp giá rẻ. Một điểm nổi bật là ý tưởng chia sẻ thành phần chung giữa các nền tảng có người lái và không người lái điều giúp giảm chi phí, rút ngắn thời gian phát triển và đơn giản hóa hậu cần khi đưa hệ thống vào hoạt động. Công ty cũng nhấn mạnh mục tiêu xuất khẩu bất kỳ nền tảng nào cuối cùng được phát triển, nhằm bảo đảm tính khả thi tài chính của chương trình.
Saab không phải tay mơ trong mảng UCAV: công ty đã có kinh nghiệm với các dự án như SHARC (máy bay thử nghiệm tàng hình) và FILUR (phương tiện nghiên cứu không người lái tầm thấp), cũng như tham gia vào chương trình trình diễn UCAV châu Âu nEUROn. Gần đây, Saab còn công bố mô hình đường hầm gió cho nền tảng không người lái siêu thanh tàng hình, hé lộ tham vọng rộng hơn cho dòng F-series mà hãng đang nghiên cứu bao gồm cả các máy bay không người lái dưới 1 tấn, cận âm ~5 tấn và siêu thanh trên 5 tấn, cùng phương án tiếp cận có người lái.
So với các nỗ lực FCAS ở Anh hay châu Âu, lộ trình Thụy Điển có vẻ linh hoạt hơn: thay vì bắt đầu ngay với một máy bay chiến đấu thế hệ mới đầy rủi ro và chi phí lớn, Thụy Điển chọn giữ nhiều lựa chọn mở từ hiện đại hóa Gripen E kết hợp các Cooperative Combat Aircraft (CCA) tàng hình cho tới phát triển UCAV thực hiện các nhiệm vụ xâm nhập sâu. Một mô hình kết hợp Gripen E + CCA/UCAV có thể tăng khả năng sống còn và mở rộng phạm vi nhiệm vụ mà không nhất thiết phải phát triển hoàn toàn một loại máy bay mới.
Tóm lại, hợp đồng mới của FMV đảm bảo rằng các nghiên cứu khái niệm và phát triển công nghệ cho chương trình không quân tương lai của Thụy Điển sẽ tiếp tục, nhưng tương lai cuối cùng máy bay có người lái truyền thống hay một hệ sinh thái không người lái vẫn còn mở. Mục tiêu triển khai chương trình kế nhiệm Gripen được đề cập khoảng năm 2050, vì vậy nhiều quyết định chiến lược quan trọng vẫn đang trong quá trình hình thành.
Sweden Pushes Ahead With Future Fighter Program
Crewed or uncrewed, or both, Sweden’s next-generation air combat program just got an important boost.
