The Storm Riders
Writer
Văn phòng Ngoại giao Anh (UK Foreign Office) đã công bố lệnh cấm xuất khẩu bộ điều khiển trò chơi (game controller) sang Nga, như BBC News đưa tin. Lệnh cấm này nằm trong gói khoảng 150 biện pháp trừng phạt thương mại mới nhằm hạn chế khả năng quân sự của Nga trong cuộc xung đột với Ukraine. Mục tiêu là ngăn chặn việc Nga sử dụng các sản phẩm dân sự như bộ điều khiển trò chơi để điều khiển máy bay không người lái (drone) công kích Ukraine. Bộ trưởng Stephen Doughty nhấn mạnh: “Các máy chơi game sẽ không còn được tái sử dụng để bắn giết ở Ukraine,” đồng thời cáo buộc Tổng thống Nga Vladimir Putin lợi dụng thị trường Anh để biến các sản phẩm vô hại thành công cụ chiến tranh.
Lệnh cấm xuất khẩu bộ điều khiển trò chơi không phải là biện pháp độc lập mà là một phần của gói trừng phạt toàn diện nhắm vào các ngành công nghiệp quốc phòng và năng lượng của Nga. Ngoài bộ điều khiển trò chơi, các mặt hàng bị cấm xuất khẩu bao gồm hóa chất, linh kiện điện tử, máy móc, kim loại và phần mềm chuyên dụng, chẳng hạn phần mềm tìm kiếm mỏ dầu và khí đốt mới. Theo bài viết trên Kyiv Post, các biện pháp này nhằm “hạn chế khả năng quân sự và công nghiệp của Nga” bằng cách ngăn chặn việc tái sử dụng công nghệ dân sự cho mục đích quân sự. Bộ trưởng Doughty nhấn mạnh rằng việc cắt giảm nguồn thu năng lượng của Nga sẽ “làm cạn kiệt kho chiến tranh của Putin.” Một bài viết trên Forces News lưu ý rằng các mặt hàng bị cấm đều liên quan đến sản xuất vũ khí của Nga từ phần mềm đến kim loại chế tạo. Việc Anh tập trung vào công nghệ lưỡng dụng (dual-use technology) như bộ điều khiển trò chơi cho thấy nỗ lực nhắm vào các kẽ hở mà Nga khai thác để duy trì sức mạnh quân sự.
Mặc dù lệnh cấm bộ điều khiển trò chơi thu hút sự chú ý, hiệu quả thực tế của nó có thể bị giới hạn và mang tính biểu tượng nhiều hơn. Hầu hết bộ điều khiển trò chơi không được sản xuất tại Anh, mà chủ yếu đến từ các nước như Trung Quốc, Nhật Bản hoặc Mỹ, và chỉ đi qua các cảng Anh để tái xuất khẩu. Do đó, lệnh cấm này chủ yếu ảnh hưởng đến việc trung chuyển các sản phẩm cao cấp như bộ điều khiển của Sony hoặc Microsoft qua Anh. Một bài viết trên Politico EU cũng nhận định rằng lệnh cấm có thể gửi đi một thông điệp mạnh mẽ hơn là gây tổn hại đáng kể, vì Nga đã tăng cường nhập khẩu từ Trung Quốc để đối phó với các lệnh trừng phạt từ phương Tây. Dù vậy, nếu lệnh cấm này hạn chế dù chỉ một phần nguồn cung công nghệ cho Nga và cứu được mạng sống ở Ukraine, nó vẫn có giá trị chiến lược đặc biệt khi kết hợp với các biện pháp trừng phạt khác trong gói 150 biện pháp.
Công nghệ dân sự gồm bộ điều khiển trò chơi đã đóng vai trò bất ngờ nhưng quan trọng trong cuộc chiến Ukraine, đặc biệt trong việc vận hành drone và các hệ thống vũ khí tự động. Bài viết đề cập đến trường hợp đáng chú ý khi Ukraine sử dụng Valve Steam Deck để điều khiển súng máy tự động Sablya, minh họa cách công nghệ tiêu dùng được tái sử dụng sáng tạo trong chiến tranh. Nga cũng tận dụng bộ điều khiển trò chơi để vận hành drone tấn công, khiến các mặt hàng này trở thành mục tiêu trừng phạt. Theo một bài viết trên Reuters, EU cũng đã đề xuất cấm xuất khẩu máy chơi game và bộ điều khiển sang Nga vì lo ngại chúng được dùng để điều khiển drone. Tuy nhiên, sự phụ thuộc của Nga vào các nguồn cung thay thế từ Trung Quốc và khả năng sản xuất nội địa có thể làm giảm tác động của lệnh cấm, đòi hỏi Anh và các đồng minh phải mở rộng trừng phạt sang các quốc gia trung gian để đạt hiệu quả cao hơn.
Lệnh cấm xuất khẩu bộ điều khiển trò chơi không phải là biện pháp độc lập mà là một phần của gói trừng phạt toàn diện nhắm vào các ngành công nghiệp quốc phòng và năng lượng của Nga. Ngoài bộ điều khiển trò chơi, các mặt hàng bị cấm xuất khẩu bao gồm hóa chất, linh kiện điện tử, máy móc, kim loại và phần mềm chuyên dụng, chẳng hạn phần mềm tìm kiếm mỏ dầu và khí đốt mới. Theo bài viết trên Kyiv Post, các biện pháp này nhằm “hạn chế khả năng quân sự và công nghiệp của Nga” bằng cách ngăn chặn việc tái sử dụng công nghệ dân sự cho mục đích quân sự. Bộ trưởng Doughty nhấn mạnh rằng việc cắt giảm nguồn thu năng lượng của Nga sẽ “làm cạn kiệt kho chiến tranh của Putin.” Một bài viết trên Forces News lưu ý rằng các mặt hàng bị cấm đều liên quan đến sản xuất vũ khí của Nga từ phần mềm đến kim loại chế tạo. Việc Anh tập trung vào công nghệ lưỡng dụng (dual-use technology) như bộ điều khiển trò chơi cho thấy nỗ lực nhắm vào các kẽ hở mà Nga khai thác để duy trì sức mạnh quân sự.


Mặc dù lệnh cấm bộ điều khiển trò chơi thu hút sự chú ý, hiệu quả thực tế của nó có thể bị giới hạn và mang tính biểu tượng nhiều hơn. Hầu hết bộ điều khiển trò chơi không được sản xuất tại Anh, mà chủ yếu đến từ các nước như Trung Quốc, Nhật Bản hoặc Mỹ, và chỉ đi qua các cảng Anh để tái xuất khẩu. Do đó, lệnh cấm này chủ yếu ảnh hưởng đến việc trung chuyển các sản phẩm cao cấp như bộ điều khiển của Sony hoặc Microsoft qua Anh. Một bài viết trên Politico EU cũng nhận định rằng lệnh cấm có thể gửi đi một thông điệp mạnh mẽ hơn là gây tổn hại đáng kể, vì Nga đã tăng cường nhập khẩu từ Trung Quốc để đối phó với các lệnh trừng phạt từ phương Tây. Dù vậy, nếu lệnh cấm này hạn chế dù chỉ một phần nguồn cung công nghệ cho Nga và cứu được mạng sống ở Ukraine, nó vẫn có giá trị chiến lược đặc biệt khi kết hợp với các biện pháp trừng phạt khác trong gói 150 biện pháp.
Công nghệ dân sự gồm bộ điều khiển trò chơi đã đóng vai trò bất ngờ nhưng quan trọng trong cuộc chiến Ukraine, đặc biệt trong việc vận hành drone và các hệ thống vũ khí tự động. Bài viết đề cập đến trường hợp đáng chú ý khi Ukraine sử dụng Valve Steam Deck để điều khiển súng máy tự động Sablya, minh họa cách công nghệ tiêu dùng được tái sử dụng sáng tạo trong chiến tranh. Nga cũng tận dụng bộ điều khiển trò chơi để vận hành drone tấn công, khiến các mặt hàng này trở thành mục tiêu trừng phạt. Theo một bài viết trên Reuters, EU cũng đã đề xuất cấm xuất khẩu máy chơi game và bộ điều khiển sang Nga vì lo ngại chúng được dùng để điều khiển drone. Tuy nhiên, sự phụ thuộc của Nga vào các nguồn cung thay thế từ Trung Quốc và khả năng sản xuất nội địa có thể làm giảm tác động của lệnh cấm, đòi hỏi Anh và các đồng minh phải mở rộng trừng phạt sang các quốc gia trung gian để đạt hiệu quả cao hơn.