ThanhDat
Intern Writer
Nếu phải chọn ra một công nghệ có thể được ví như nút hạt nhân của nền công nghiệp hiện đại, thì in thạch bản cực tím EUV chắc chắn nằm trong số ít đó. Đây là công nghệ then chốt quyết định khả năng sản xuất chip tiên tiến, cũng là cánh cửa mà Trung Quốc trong nhiều năm qua gần như không thể chạm tới do các rào cản công nghệ khắt khe từ phương Tây.
Ngày 17 tháng 12 theo giờ địa phương, Reuters công bố một bản tin độc quyền gây chú ý lớn trong giới công nghệ. Theo đó, tại Thâm Quyến, Trung Quốc đã đạt được một bước tiến quan trọng trong một dự án quy mô quốc gia mà Reuters gọi là Dự án Manhattan của Trung Quốc trong lĩnh vực bán dẫn. Khi xem xét kỹ, thông tin này không phải điều quá bất ngờ mà là kết quả tất yếu của một quá trình tích lũy dài hơi.
Với sự tham gia sâu rộng của Huawei, Trung Quốc được cho là đã tự phát triển thành công nguyên mẫu máy in thạch bản cực tím của riêng mình. Cỗ máy này được đặt trong một phòng thí nghiệm an ninh cao tại Thâm Quyến, có kích thước khổng lồ và chiếm gần trọn một tầng của nhà máy. Đây chính là loại thiết bị mà phương Tây đã tìm mọi cách để ngăn Trung Quốc tiếp cận trong nhiều năm qua.
Theo các nguồn tin được Reuters trích dẫn, nguyên mẫu máy in thạch bản cực tím đã được lắp ráp từ đầu năm 2025 và hiện đang trong giai đoạn gỡ lỗi chuyên sâu. Dù chưa thể sản xuất hàng loạt chip sử dụng thực tế, nhóm nghiên cứu đã thành công trong việc tạo ra nguồn ánh sáng cực tím, yếu tố cốt lõi của công nghệ EUV.
Điều này đồng nghĩa với việc Trung Quốc đã vượt qua giai đoạn con số không, tiến lên mức sơ khởi đáng kể trong cuộc cạnh tranh công nghệ mang tính sống còn. Với giới bán dẫn, đây không chỉ là một bước tiến kỹ thuật mà còn là sự củng cố niềm tin chiến lược.
Là doanh nghiệp công nghệ Trung Quốc chịu các lệnh trừng phạt nghiêm ngặt nhất từ phương Tây, Huawei không chỉ phản ứng thụ động mà còn giữ vai trò điều phối chính. Từ thiết kế chip, chế tạo thiết bị đến triển khai ứng dụng, Huawei kết nối gần như toàn bộ chuỗi ngành bán dẫn trong nước.
Theo các báo cáo, hàng nghìn kỹ sư đã được Huawei điều động tới các trung tâm nghiên cứu và nhà máy trên khắp Trung Quốc. Trong những giai đoạn then chốt, họ sinh hoạt và làm việc khép kín, hạn chế tối đa liên lạc với bên ngoài. Các nhóm nghiên cứu hoạt động tách biệt, không nắm rõ công việc của nhau, tất cả đều tập trung vào một mục tiêu chung là làm chủ hoàn toàn công nghệ máy in thạch bản.
Để vượt qua rào cản công nghệ, nhiều kỹ sư Trung Quốc từng làm việc tại các tập đoàn bán dẫn hàng đầu nước ngoài như ASML đã trở về nước. Vì lý do an ninh, họ sử dụng tên giả, thẻ làm việc đặc biệt và thậm chí gọi nhau bằng mật danh. Họ hiểu rõ rằng dự án này nằm trong số những bí mật quan trọng nhất của Trung Quốc trong lĩnh vực bán dẫn.
Đây là giới hạn cao nhất của công nghệ chế tạo chính xác mà nhân loại hiện nay đạt được. So với các máy EUV thương mại hoàn chỉnh của ASML, nguyên mẫu do Trung Quốc phát triển vẫn còn thô sơ về hiệu năng tổng thể và có kích thước lớn hơn đáng kể. Tuy nhiên, điều quan trọng là câu hỏi then chốt đã được trả lời: Trung Quốc có thể tự chế tạo một cỗ máy như vậy.
Trong lĩnh vực quang học, các viện nghiên cứu hàng đầu như Viện Quang học Cơ khí chính xác và Vật lý Trường Xuân đã đạt được tiến bộ rõ rệt, tích hợp thành công ánh sáng cực tím vào các hệ thống sản xuất trong nước. Đây được xem là nền tảng quan trọng cho các bước phát triển tiếp theo.
Trong thời gian đó, các máy in thạch bản nội địa sẽ phải trải qua vô số vòng thử nghiệm, điều chỉnh và cải tiến trong những điều kiện khắc nghiệt. Tuy nhiên, nhìn lại chặng đường từ căng thẳng thương mại Trung Mỹ năm 2018 tới các biện pháp kiểm soát xuất khẩu toàn diện năm 2022, mục tiêu của phương Tây luôn rất rõ ràng là kìm hãm năng lực sản xuất chip của Trung Quốc ở mức lạc hậu bằng cách cắt nguồn cung thiết bị DUV và EUV.
Thực tế cho thấy, sự phong tỏa này không làm ngành bán dẫn Trung Quốc tê liệt mà buộc nước này từ bỏ tư duy dựa vào nhập khẩu và chuyển sang chiến lược tự cung tự cấp toàn diện. Nếu không bị dồn vào thế khó, có lẽ Trung Quốc đã không huy động nguồn lực lớn đến vậy để chinh phục đỉnh cao của ngành công nghiệp hiện đại là máy in thạch bản cực tím.
Dự án này không chỉ là bước tiến của Huawei hay của một nhóm nhà khoa học riêng lẻ, mà là minh chứng cho khả năng phục hồi và tổ chức của toàn bộ hệ thống công nghiệp Trung Quốc. Mục tiêu cuối cùng là chấm dứt thế độc quyền của phương Tây trong lĩnh vực bán dẫn và bảo đảm quyền tự chủ công nghệ trong kỷ nguyên trí tuệ nhân tạo đang đến gần.
Dù con đường phía trước còn dài và nhiều chi tiết kỹ thuật cần hoàn thiện, chùm tia cực tím phát ra từ phòng thí nghiệm Thâm Quyến đã thắp lên hy vọng mới. Dù là năm 2028 hay 2030, thêm vài năm nữa cũng không làm thay đổi hướng đi. Con đường chỉ thực sự hình thành khi có người bước tiếp, và mỗi bước đi đều khiến nó trở nên rõ ràng hơn. (Sohu)
Ngày 17 tháng 12 theo giờ địa phương, Reuters công bố một bản tin độc quyền gây chú ý lớn trong giới công nghệ. Theo đó, tại Thâm Quyến, Trung Quốc đã đạt được một bước tiến quan trọng trong một dự án quy mô quốc gia mà Reuters gọi là Dự án Manhattan của Trung Quốc trong lĩnh vực bán dẫn. Khi xem xét kỹ, thông tin này không phải điều quá bất ngờ mà là kết quả tất yếu của một quá trình tích lũy dài hơi.
Với sự tham gia sâu rộng của Huawei, Trung Quốc được cho là đã tự phát triển thành công nguyên mẫu máy in thạch bản cực tím của riêng mình. Cỗ máy này được đặt trong một phòng thí nghiệm an ninh cao tại Thâm Quyến, có kích thước khổng lồ và chiếm gần trọn một tầng của nhà máy. Đây chính là loại thiết bị mà phương Tây đã tìm mọi cách để ngăn Trung Quốc tiếp cận trong nhiều năm qua.
Theo các nguồn tin được Reuters trích dẫn, nguyên mẫu máy in thạch bản cực tím đã được lắp ráp từ đầu năm 2025 và hiện đang trong giai đoạn gỡ lỗi chuyên sâu. Dù chưa thể sản xuất hàng loạt chip sử dụng thực tế, nhóm nghiên cứu đã thành công trong việc tạo ra nguồn ánh sáng cực tím, yếu tố cốt lõi của công nghệ EUV.
Điều này đồng nghĩa với việc Trung Quốc đã vượt qua giai đoạn con số không, tiến lên mức sơ khởi đáng kể trong cuộc cạnh tranh công nghệ mang tính sống còn. Với giới bán dẫn, đây không chỉ là một bước tiến kỹ thuật mà còn là sự củng cố niềm tin chiến lược.
Dự án quốc gia và vai trò trung tâm của Huawei
Sự ra đời của nguyên mẫu EUV không phải thành quả của một doanh nghiệp đơn lẻ mà là kết quả của một chiến dịch huy động trên quy mô toàn quốc. Nhiều tổ chức khoa học và công nghệ hàng đầu đã cùng tham gia, trong đó Huawei đóng vai trò nổi bật nhất.
Là doanh nghiệp công nghệ Trung Quốc chịu các lệnh trừng phạt nghiêm ngặt nhất từ phương Tây, Huawei không chỉ phản ứng thụ động mà còn giữ vai trò điều phối chính. Từ thiết kế chip, chế tạo thiết bị đến triển khai ứng dụng, Huawei kết nối gần như toàn bộ chuỗi ngành bán dẫn trong nước.
Theo các báo cáo, hàng nghìn kỹ sư đã được Huawei điều động tới các trung tâm nghiên cứu và nhà máy trên khắp Trung Quốc. Trong những giai đoạn then chốt, họ sinh hoạt và làm việc khép kín, hạn chế tối đa liên lạc với bên ngoài. Các nhóm nghiên cứu hoạt động tách biệt, không nắm rõ công việc của nhau, tất cả đều tập trung vào một mục tiêu chung là làm chủ hoàn toàn công nghệ máy in thạch bản.
Để vượt qua rào cản công nghệ, nhiều kỹ sư Trung Quốc từng làm việc tại các tập đoàn bán dẫn hàng đầu nước ngoài như ASML đã trở về nước. Vì lý do an ninh, họ sử dụng tên giả, thẻ làm việc đặc biệt và thậm chí gọi nhau bằng mật danh. Họ hiểu rõ rằng dự án này nằm trong số những bí mật quan trọng nhất của Trung Quốc trong lĩnh vực bán dẫn.
Thách thức kỹ thuật và giới hạn công nghệ EUV
Chế tạo máy in thạch bản cực tím được coi là một trong những nhiệm vụ khó khăn nhất của ngành công nghiệp hiện đại. Trọng tâm của công nghệ EUV nằm ở nguồn sáng và hệ thống quang học siêu chính xác. Quá trình này đòi hỏi tia laser năng lượng cao bắn vào các giọt thiếc lỏng hàng chục nghìn lần mỗi giây để tạo ra ánh sáng cực tím, sau đó hệ thống gương đặc biệt sẽ khắc các mạch điện mỏng hơn hàng nghìn lần so với sợi tóc người lên bề mặt silicon.
Đây là giới hạn cao nhất của công nghệ chế tạo chính xác mà nhân loại hiện nay đạt được. So với các máy EUV thương mại hoàn chỉnh của ASML, nguyên mẫu do Trung Quốc phát triển vẫn còn thô sơ về hiệu năng tổng thể và có kích thước lớn hơn đáng kể. Tuy nhiên, điều quan trọng là câu hỏi then chốt đã được trả lời: Trung Quốc có thể tự chế tạo một cỗ máy như vậy.
Trong lĩnh vực quang học, các viện nghiên cứu hàng đầu như Viện Quang học Cơ khí chính xác và Vật lý Trường Xuân đã đạt được tiến bộ rõ rệt, tích hợp thành công ánh sáng cực tím vào các hệ thống sản xuất trong nước. Đây được xem là nền tảng quan trọng cho các bước phát triển tiếp theo.
Con đường dài tới sản xuất hàng loạt và ý nghĩa chiến lược
Theo Reuters, nguyên mẫu hiện vẫn đang trong giai đoạn thử nghiệm và còn một chặng đường dài trước khi có thể đi vào sản xuất hàng loạt. Các ước tính cho rằng Trung Quốc cần ít nhất ba năm nữa để tạo ra những con chip có thể sử dụng thực tế từ nguyên mẫu này, thậm chí nhiều đánh giá thận trọng cho rằng mốc thời gian có thể kéo dài tới năm 2030.
Trong thời gian đó, các máy in thạch bản nội địa sẽ phải trải qua vô số vòng thử nghiệm, điều chỉnh và cải tiến trong những điều kiện khắc nghiệt. Tuy nhiên, nhìn lại chặng đường từ căng thẳng thương mại Trung Mỹ năm 2018 tới các biện pháp kiểm soát xuất khẩu toàn diện năm 2022, mục tiêu của phương Tây luôn rất rõ ràng là kìm hãm năng lực sản xuất chip của Trung Quốc ở mức lạc hậu bằng cách cắt nguồn cung thiết bị DUV và EUV.
Thực tế cho thấy, sự phong tỏa này không làm ngành bán dẫn Trung Quốc tê liệt mà buộc nước này từ bỏ tư duy dựa vào nhập khẩu và chuyển sang chiến lược tự cung tự cấp toàn diện. Nếu không bị dồn vào thế khó, có lẽ Trung Quốc đã không huy động nguồn lực lớn đến vậy để chinh phục đỉnh cao của ngành công nghiệp hiện đại là máy in thạch bản cực tím.
Dự án này không chỉ là bước tiến của Huawei hay của một nhóm nhà khoa học riêng lẻ, mà là minh chứng cho khả năng phục hồi và tổ chức của toàn bộ hệ thống công nghiệp Trung Quốc. Mục tiêu cuối cùng là chấm dứt thế độc quyền của phương Tây trong lĩnh vực bán dẫn và bảo đảm quyền tự chủ công nghệ trong kỷ nguyên trí tuệ nhân tạo đang đến gần.
Dù con đường phía trước còn dài và nhiều chi tiết kỹ thuật cần hoàn thiện, chùm tia cực tím phát ra từ phòng thí nghiệm Thâm Quyến đã thắp lên hy vọng mới. Dù là năm 2028 hay 2030, thêm vài năm nữa cũng không làm thay đổi hướng đi. Con đường chỉ thực sự hình thành khi có người bước tiếp, và mỗi bước đi đều khiến nó trở nên rõ ràng hơn. (Sohu)
