Đặng Khương
Writer
Có ba chữ cái đang khiến cả những người lạc quan nhất về Tesla phải trằn trọc đó là BYD. Gã khổng lồ xe điện Trung Quốc vừa công bố một cột mốc đáng kinh ngạc đó là doanh thu năm 2024 lần đầu tiên vượt ngưỡng 100 tỷ USD, bỏ xa Tesla khoảng 10 tỷ USD.
Trong khi Tesla đang chật vật với những cơn gió ngược, BYD lại tỏa sáng rực rỡ, không chỉ thống trị thị trường ô tô lớn nhất thế giới là Trung Quốc, mà còn nhanh chóng mở rộng tầm ảnh hưởng toàn cầu ngoại trừ Mỹ, nơi các rào cản thương mại vẫn ngăn cản bước tiến của họ.
Theo CNN, ngày 24/3, BYD công bố doanh thu 107 tỷ USD cho năm 2024, đánh dấu lần đầu tiên vượt mốc 100 tỷ USD và chính thức vượt qua Tesla. Chỉ một tuần trước đó, hãng này còn gây sốc khi giới thiệu hệ thống sạc siêu nhanh, cho phép mẫu xe điện mới nhất đạt phạm vi 400km chỉ trong 5 phút sạc. Thành công của BYD được phản ánh rõ nét trên thị trường chứng khoán: cổ phiếu niêm yết tại Hong Kong của họ đã tăng hơn 50% trong năm nay. Trong khi đó, câu chuyện về BYD đang trở thành chủ đề nóng hổi trên bàn ăn khắp Trung Quốc, khiến người ta không thể không chú ý.
Ngược lại, Tesla dường như đang rơi vào một cơn khủng hoảng. Doanh số toàn cầu của hãng giảm lần đầu tiên vào năm ngoái và triển vọng năm nay cũng không mấy sáng sủa. Các đối thủ, đặc biệt là tại Trung Quốc, đang dần gặm nhấm thị phần của Tesla. Những sản phẩm chủ lực của hãng đã lâu không được nâng cấp đáng kể, trong khi mẫu xe giá rẻ được kỳ vọng từ lâu vẫn chỉ là lời hứa. Dù từng tiên phong trong lĩnh vực xe điện, Tesla giờ đây lại bị tụt lại phía sau Waymo của Google trong cuộc đua xe tự hành. Cổ phiếu Tesla đã lao dốc, giảm 40% so với đỉnh cao vào tháng 12, khi các nhà đầu tư liên tục bán tháo suốt 9 tuần.
Không chỉ đối mặt với khó khăn kinh doanh, Tesla còn chịu ảnh hưởng từ những lùm xùm bên ngoài. Sự liên kết của Elon Musk với chính quyền Tổng thống Donald Trump, đặc biệt qua vai trò lãnh đạo Ban Hiệu quả Chính phủ, đã làm thay đổi hình ảnh thương hiệu Tesla. Từ một biểu tượng được giới thượng lưu cánh tả yêu thích, Tesla giờ đây bị gắn với phe cánh hữu tại Mỹ. Giá xe Tesla đã qua sử dụng lao dốc, dù nhu cầu xe điện cũ tăng cao. Nhà Trắng đã cố gắng hỗ trợ bằng nhiều động thái, từ sự ủng hộ công khai của tổng thống đến các phát biểu trên Fox News, thậm chí FBI còn đe dọa truy tố những kẻ phá hoại xe Tesla. Nhờ vậy, cổ phiếu Tesla bắt đầu phục hồi từ ngày 21/3, sau khi Musk tổ chức một cuộc họp khẩn cấp với nhân viên, kêu gọi họ giữ vững niềm tin. Dù tăng 5% vào ngày 21/3 và 12% vào ngày 24/3, giá cổ phiếu vẫn chưa thể lấy lại ánh hào quang xưa.
Trong khi đó, BYD không phải là mối đe dọa duy nhất từ Trung Quốc. Theo JATO, tại châu Âu, doanh số Tesla giảm 44% trong tháng 2, trong khi các thương hiệu Trung Quốc tăng trưởng 82%. Một phần nguyên nhân đến từ việc Tesla chậm trễ nâng cấp Model Y, cộng thêm tranh cãi khi Musk ủng hộ một đảng cực hữu ở Đức, khiến doanh số tại thị trường lớn nhất châu Âu của hãng giảm tới 75%. Ngược lại, BYD đang chiếm ưu thế với những mẫu xe công nghệ cao, thiết kế đẹp mắt, giá cả phải chăng. Xe điện BYD tại Trung Quốc có giá khởi điểm dưới 10.000 USD, trong khi Model 3 của Tesla đắt gấp ba lần, ở mức 32.000 USD. Ngày 24/3, BYD ra mắt Qin L – mẫu xe điện mới với phạm vi 520km, tích hợp công nghệ lái thông minh, nhưng giá chỉ 16.500 USD, bằng nửa Model 3.
Tesla được cho là đang phát triển một phiên bản Model Y nhỏ hơn, giá rẻ hơn để giành lại thị phần tại Trung Quốc, nhưng sản xuất hàng loạt có thể phải đợi đến năm 2026. Hơn một thập kỷ trước, Elon Musk từng chế giễu BYD khi được hỏi liệu họ có phải là đối thủ của Tesla. “Bạn đã thấy xe của họ chưa?” – ông cười khẩy. Nhưng giờ đây, BYD – cái tên mang ý nghĩa “Hãy kiến tạo giấc mơ của bạn” – không chỉ vượt Tesla về doanh thu mà còn làm rung chuyển thị trường xe điện toàn cầu. Tại Mỹ, nhờ thuế quan bảo hộ, Tesla vẫn giữ vị trí dẫn đầu. Nhưng nếu không có những rào cản đó, BYD có thể sớm biến giấc mơ của Musk thành cơn ác mộng ngay trên sân nhà.
Trong khi Tesla đang chật vật với những cơn gió ngược, BYD lại tỏa sáng rực rỡ, không chỉ thống trị thị trường ô tô lớn nhất thế giới là Trung Quốc, mà còn nhanh chóng mở rộng tầm ảnh hưởng toàn cầu ngoại trừ Mỹ, nơi các rào cản thương mại vẫn ngăn cản bước tiến của họ.
Theo CNN, ngày 24/3, BYD công bố doanh thu 107 tỷ USD cho năm 2024, đánh dấu lần đầu tiên vượt mốc 100 tỷ USD và chính thức vượt qua Tesla. Chỉ một tuần trước đó, hãng này còn gây sốc khi giới thiệu hệ thống sạc siêu nhanh, cho phép mẫu xe điện mới nhất đạt phạm vi 400km chỉ trong 5 phút sạc. Thành công của BYD được phản ánh rõ nét trên thị trường chứng khoán: cổ phiếu niêm yết tại Hong Kong của họ đã tăng hơn 50% trong năm nay. Trong khi đó, câu chuyện về BYD đang trở thành chủ đề nóng hổi trên bàn ăn khắp Trung Quốc, khiến người ta không thể không chú ý.
Ngược lại, Tesla dường như đang rơi vào một cơn khủng hoảng. Doanh số toàn cầu của hãng giảm lần đầu tiên vào năm ngoái và triển vọng năm nay cũng không mấy sáng sủa. Các đối thủ, đặc biệt là tại Trung Quốc, đang dần gặm nhấm thị phần của Tesla. Những sản phẩm chủ lực của hãng đã lâu không được nâng cấp đáng kể, trong khi mẫu xe giá rẻ được kỳ vọng từ lâu vẫn chỉ là lời hứa. Dù từng tiên phong trong lĩnh vực xe điện, Tesla giờ đây lại bị tụt lại phía sau Waymo của Google trong cuộc đua xe tự hành. Cổ phiếu Tesla đã lao dốc, giảm 40% so với đỉnh cao vào tháng 12, khi các nhà đầu tư liên tục bán tháo suốt 9 tuần.
Không chỉ đối mặt với khó khăn kinh doanh, Tesla còn chịu ảnh hưởng từ những lùm xùm bên ngoài. Sự liên kết của Elon Musk với chính quyền Tổng thống Donald Trump, đặc biệt qua vai trò lãnh đạo Ban Hiệu quả Chính phủ, đã làm thay đổi hình ảnh thương hiệu Tesla. Từ một biểu tượng được giới thượng lưu cánh tả yêu thích, Tesla giờ đây bị gắn với phe cánh hữu tại Mỹ. Giá xe Tesla đã qua sử dụng lao dốc, dù nhu cầu xe điện cũ tăng cao. Nhà Trắng đã cố gắng hỗ trợ bằng nhiều động thái, từ sự ủng hộ công khai của tổng thống đến các phát biểu trên Fox News, thậm chí FBI còn đe dọa truy tố những kẻ phá hoại xe Tesla. Nhờ vậy, cổ phiếu Tesla bắt đầu phục hồi từ ngày 21/3, sau khi Musk tổ chức một cuộc họp khẩn cấp với nhân viên, kêu gọi họ giữ vững niềm tin. Dù tăng 5% vào ngày 21/3 và 12% vào ngày 24/3, giá cổ phiếu vẫn chưa thể lấy lại ánh hào quang xưa.
Trong khi đó, BYD không phải là mối đe dọa duy nhất từ Trung Quốc. Theo JATO, tại châu Âu, doanh số Tesla giảm 44% trong tháng 2, trong khi các thương hiệu Trung Quốc tăng trưởng 82%. Một phần nguyên nhân đến từ việc Tesla chậm trễ nâng cấp Model Y, cộng thêm tranh cãi khi Musk ủng hộ một đảng cực hữu ở Đức, khiến doanh số tại thị trường lớn nhất châu Âu của hãng giảm tới 75%. Ngược lại, BYD đang chiếm ưu thế với những mẫu xe công nghệ cao, thiết kế đẹp mắt, giá cả phải chăng. Xe điện BYD tại Trung Quốc có giá khởi điểm dưới 10.000 USD, trong khi Model 3 của Tesla đắt gấp ba lần, ở mức 32.000 USD. Ngày 24/3, BYD ra mắt Qin L – mẫu xe điện mới với phạm vi 520km, tích hợp công nghệ lái thông minh, nhưng giá chỉ 16.500 USD, bằng nửa Model 3.
Tesla được cho là đang phát triển một phiên bản Model Y nhỏ hơn, giá rẻ hơn để giành lại thị phần tại Trung Quốc, nhưng sản xuất hàng loạt có thể phải đợi đến năm 2026. Hơn một thập kỷ trước, Elon Musk từng chế giễu BYD khi được hỏi liệu họ có phải là đối thủ của Tesla. “Bạn đã thấy xe của họ chưa?” – ông cười khẩy. Nhưng giờ đây, BYD – cái tên mang ý nghĩa “Hãy kiến tạo giấc mơ của bạn” – không chỉ vượt Tesla về doanh thu mà còn làm rung chuyển thị trường xe điện toàn cầu. Tại Mỹ, nhờ thuế quan bảo hộ, Tesla vẫn giữ vị trí dẫn đầu. Nhưng nếu không có những rào cản đó, BYD có thể sớm biến giấc mơ của Musk thành cơn ác mộng ngay trên sân nhà.
