Hail the Judge
Ta chơi xong không trả tiền, vậy đâu có gọi là bán
Sự kiện Mobile World Congress (MWC) Barcelona – triển lãm lớn nhất thế giới về công nghệ di động – đã khai mạc vào ngày 3/3/2025 tại Tây Ban Nha, kéo dài trong 4 ngày. Đây là nơi định hình bức tranh ngành công nghiệp di động mỗi năm. Tuy nhiên, MWC năm nay lại mang một sắc thái khác lạ: không có một làn sóng công nghệ rõ ràng dẫn dắt, mà thay vào đó là những dấu hiệu cho thấy ngành đang chững lại.
Những năm trước, MWC luôn có một chủ đề nổi bật – năm 2024 là AI bùng nổ. Nhưng tại MWC 2025, dù AI vẫn được nhắc đến nhiều qua các gian hàng, nó không còn là “ngọn lửa” thúc đẩy cả ngành tiến lên. Các công ty vẫn khoe công nghệ AI, từ tối ưu hiệu suất đến dịch thuật thời gian thực, nhưng cảm giác chung là nó đã trở thành một phần quen thuộc chứ không phải yếu tố đột phá. Thay vào đó là không khí trầm lắng: một số gian hàng trống, quảng cáo trong hội trường thưa thớt – dấu hiệu cho thấy ngành di động đang mất dần đà tăng trưởng.
Lý do lớn nhất có lẽ là 5G không như kỳ vọng. Từng được ca ngợi sẽ mở ra kỷ nguyên mới với nhu cầu doanh nghiệp bùng nổ, 5G hiện vẫn chủ yếu chỉ tăng tốc độ cho smartphone mà không tạo ra nguồn thu mới đáng kể. Các nhà mạng đầu tư hạ tầng khổng lồ, nhưng lợi nhuận lại rơi vào tay những gã khổng lồ công nghệ như Google hay Meta – những kẻ tận dụng mạng 5G để cung cấp dịch vụ. Đây là vấn đề toàn cầu, và MWC năm nay dường như là nơi các công ty phải đối mặt câu hỏi: “Làm sao để kiếm tiền từ công nghệ di động?”
Giữa bối cảnh ấy, Nhật Bản nổi lên như một điểm sáng. Trong bài phát biểu chính, CEO Takashi Takahashi của KDDI đã chia sẻ chiến lược “Satellite Growth” – tận dụng 5G và AI để mở rộng sang tài chính, năng lượng và bán lẻ. Điểm nhấn là kế hoạch biến Lawson (chuỗi cửa hàng tiện lợi KDDI tham gia quản lý) thành “Real Tech Convenience Store” bằng cách tích hợp công nghệ số và viễn thông. Không chỉ dựa vào doanh thu từ mạng, KDDI xây dựng một hệ sinh thái kinh tế quanh khách hàng di động – mô hình đang thu hút sự chú ý tại MWC như một cách để các nhà mạng sinh lời trong kỷ nguyên mới.
Ở Nhật, áp lực giảm giá cước từ chính phủ buộc các nhà mạng phải sáng tạo và KDDI là minh chứng rõ ràng. Họ không chỉ bán mạng mà còn bán dịch vụ, từ ví điện tử đến giải pháp năng lượng, biến thách thức thành cơ hội. Các công ty khác tại MWC dường như đang nhìn vào đây để tìm lối thoát cho bài toán lợi nhuận của mình.
Một yếu tố khác làm MWC 2025 trầm lắng là chính trị. Trung Quốc từng dẫn đầu ngành di động từ 4G sang 5G nhờ giá rẻ và công nghệ vượt trội, với Huawei hay ZTE là những cái tên lớn. Nhưng giờ đây, kinh tế Trung Quốc suy thoái kéo dài, cộng thêm căng thẳng Mỹ-Trung, khiến nhiều nước đồng minh của Mỹ thay thế thiết bị Trung Quốc bằng sản phẩm từ Nokia hay Ericsson. Dù vậy, ở các thị trường mới nổi, thiết bị và smartphone Trung Quốc vẫn thống trị – Apple và Samsung là ngoại lệ hiếm hoi trong top đầu. Nhưng nhìn quanh hội trường, quảng cáo giảm sút cho thấy ảnh hưởng của Trung Quốc đang yếu dần, dù vẫn chưa mất hẳn.
Giữa bức tranh ảm đạm, Open RAN nổi lên như một điểm sáng tiềm năng. Đây là xu hướng mở chuẩn thiết bị vô tuyến (RAN), cho phép nhà mạng linh hoạt chọn nhà cung cấp thay vì phụ thuộc vào một hãng duy nhất. Điều này không chỉ giảm chi phí mà còn tăng an ninh – yếu tố quan trọng khi mạng di động gắn liền với an ninh quốc gia. Tại MWC, Rakuten Symphony của Hiroshi Mikitani (Rakuten Group) và NTT Docomo với liên doanh OREX SAI cùng NEC đã gây chú ý. Rakuten nhấn mạnh Open RAN đang tiến từng bước, dự đoán đến 2030 sẽ phổ biến, dù không còn sức nóng như khi 5G mới ra mắt. NTT Docomo công bố hợp tác với các nhà mạng ở Singapore, Philippines và Indonesia, triển khai giải pháp FWA (truy cập vô tuyến cố định) dựa trên Open RAN – dấu hiệu cho thấy Nhật Bản đang âm thầm lấy lại vị thế.
Kyocera cũng trở lại MWC sau thời gian vắng bóng, giới thiệu trạm gốc ảo hóa dùng AI và Open RAN, đồng thời thành lập “O-RU Alliance” để thúc đẩy công nghệ này. Dù từng mất ảnh hưởng trong kỷ nguyên smartphone, các công ty Nhật đang đặt nền móng cho sự trở lại qua hạ tầng mạng – lĩnh vực cần thời gian để đơm hoa kết trái.
MWC năm nay không rực rỡ như trước, nhưng lại phản ánh chân thực một ngành di động đang tìm hướng đi mới. 5G không còn là “cây đũa thần”, AI dần quen thuộc, và chính trị làm thay đổi cục diện cung ứng. Trong khi Trung Quốc chững lại, Nhật Bản lặng lẽ vươn lên với mô hình kinh tế vòng tròn và Open RAN. Dù không có xu hướng lớn nào bùng nổ, những hạt giống được gieo tại đây – từ KDDI, Rakuten đến Kyocera – có thể định hình ngành di động trong thập kỷ tới. Với người theo dõi công nghệ, đây là một MWC đáng để suy ngẫm hơn là phấn khích.
Những năm trước, MWC luôn có một chủ đề nổi bật – năm 2024 là AI bùng nổ. Nhưng tại MWC 2025, dù AI vẫn được nhắc đến nhiều qua các gian hàng, nó không còn là “ngọn lửa” thúc đẩy cả ngành tiến lên. Các công ty vẫn khoe công nghệ AI, từ tối ưu hiệu suất đến dịch thuật thời gian thực, nhưng cảm giác chung là nó đã trở thành một phần quen thuộc chứ không phải yếu tố đột phá. Thay vào đó là không khí trầm lắng: một số gian hàng trống, quảng cáo trong hội trường thưa thớt – dấu hiệu cho thấy ngành di động đang mất dần đà tăng trưởng.
Lý do lớn nhất có lẽ là 5G không như kỳ vọng. Từng được ca ngợi sẽ mở ra kỷ nguyên mới với nhu cầu doanh nghiệp bùng nổ, 5G hiện vẫn chủ yếu chỉ tăng tốc độ cho smartphone mà không tạo ra nguồn thu mới đáng kể. Các nhà mạng đầu tư hạ tầng khổng lồ, nhưng lợi nhuận lại rơi vào tay những gã khổng lồ công nghệ như Google hay Meta – những kẻ tận dụng mạng 5G để cung cấp dịch vụ. Đây là vấn đề toàn cầu, và MWC năm nay dường như là nơi các công ty phải đối mặt câu hỏi: “Làm sao để kiếm tiền từ công nghệ di động?”
Giữa bối cảnh ấy, Nhật Bản nổi lên như một điểm sáng. Trong bài phát biểu chính, CEO Takashi Takahashi của KDDI đã chia sẻ chiến lược “Satellite Growth” – tận dụng 5G và AI để mở rộng sang tài chính, năng lượng và bán lẻ. Điểm nhấn là kế hoạch biến Lawson (chuỗi cửa hàng tiện lợi KDDI tham gia quản lý) thành “Real Tech Convenience Store” bằng cách tích hợp công nghệ số và viễn thông. Không chỉ dựa vào doanh thu từ mạng, KDDI xây dựng một hệ sinh thái kinh tế quanh khách hàng di động – mô hình đang thu hút sự chú ý tại MWC như một cách để các nhà mạng sinh lời trong kỷ nguyên mới.
Ở Nhật, áp lực giảm giá cước từ chính phủ buộc các nhà mạng phải sáng tạo và KDDI là minh chứng rõ ràng. Họ không chỉ bán mạng mà còn bán dịch vụ, từ ví điện tử đến giải pháp năng lượng, biến thách thức thành cơ hội. Các công ty khác tại MWC dường như đang nhìn vào đây để tìm lối thoát cho bài toán lợi nhuận của mình.
Một yếu tố khác làm MWC 2025 trầm lắng là chính trị. Trung Quốc từng dẫn đầu ngành di động từ 4G sang 5G nhờ giá rẻ và công nghệ vượt trội, với Huawei hay ZTE là những cái tên lớn. Nhưng giờ đây, kinh tế Trung Quốc suy thoái kéo dài, cộng thêm căng thẳng Mỹ-Trung, khiến nhiều nước đồng minh của Mỹ thay thế thiết bị Trung Quốc bằng sản phẩm từ Nokia hay Ericsson. Dù vậy, ở các thị trường mới nổi, thiết bị và smartphone Trung Quốc vẫn thống trị – Apple và Samsung là ngoại lệ hiếm hoi trong top đầu. Nhưng nhìn quanh hội trường, quảng cáo giảm sút cho thấy ảnh hưởng của Trung Quốc đang yếu dần, dù vẫn chưa mất hẳn.
Giữa bức tranh ảm đạm, Open RAN nổi lên như một điểm sáng tiềm năng. Đây là xu hướng mở chuẩn thiết bị vô tuyến (RAN), cho phép nhà mạng linh hoạt chọn nhà cung cấp thay vì phụ thuộc vào một hãng duy nhất. Điều này không chỉ giảm chi phí mà còn tăng an ninh – yếu tố quan trọng khi mạng di động gắn liền với an ninh quốc gia. Tại MWC, Rakuten Symphony của Hiroshi Mikitani (Rakuten Group) và NTT Docomo với liên doanh OREX SAI cùng NEC đã gây chú ý. Rakuten nhấn mạnh Open RAN đang tiến từng bước, dự đoán đến 2030 sẽ phổ biến, dù không còn sức nóng như khi 5G mới ra mắt. NTT Docomo công bố hợp tác với các nhà mạng ở Singapore, Philippines và Indonesia, triển khai giải pháp FWA (truy cập vô tuyến cố định) dựa trên Open RAN – dấu hiệu cho thấy Nhật Bản đang âm thầm lấy lại vị thế.
Kyocera cũng trở lại MWC sau thời gian vắng bóng, giới thiệu trạm gốc ảo hóa dùng AI và Open RAN, đồng thời thành lập “O-RU Alliance” để thúc đẩy công nghệ này. Dù từng mất ảnh hưởng trong kỷ nguyên smartphone, các công ty Nhật đang đặt nền móng cho sự trở lại qua hạ tầng mạng – lĩnh vực cần thời gian để đơm hoa kết trái.
MWC năm nay không rực rỡ như trước, nhưng lại phản ánh chân thực một ngành di động đang tìm hướng đi mới. 5G không còn là “cây đũa thần”, AI dần quen thuộc, và chính trị làm thay đổi cục diện cung ứng. Trong khi Trung Quốc chững lại, Nhật Bản lặng lẽ vươn lên với mô hình kinh tế vòng tròn và Open RAN. Dù không có xu hướng lớn nào bùng nổ, những hạt giống được gieo tại đây – từ KDDI, Rakuten đến Kyocera – có thể định hình ngành di động trong thập kỷ tới. Với người theo dõi công nghệ, đây là một MWC đáng để suy ngẫm hơn là phấn khích.
