Zelenskyy: 3 năm trước là 1 nghệ sĩ hài, giờ trở thành người đứng lên chống lại quân đội Nga

Ba năm trước, ông thủ vai tổng thống trong một bộ phim truyền hình hài nổi tiếng. Hôm nay, ông ấy là tổng thống Ukraine, đối đầu với sức mạnh quân sự đáng sợ nước Nga.
Zelenskyy: 3 năm trước là 1 nghệ sĩ hài, giờ trở thành người đứng lên chống lại quân đội Nga
Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelenskyy tổ chức một cuộc họp báo về hoạt động quân sự của Nga ở Ukraine, vào ngày 25 tháng 2 năm 2022 tại Kyiv. Ảnh: Anadolu Agency.
Volodymyr Zelenskyy đang phải lãnh đạo đất nước đối mặt với cuộc chiến có nguy cơ bùng nổ thành xung đột tồi tệ nhất lịch sử châu Âu, hậu Thế chiến thứ hai.
Hôm thứ Sáu, khi quân đội Nga tiến vào thủ đô Kyiv, ông đã đăng một đoạn video lên mạng xã hội cho thấy mình đứng cạnh dinh tổng thống ở trung tâm thủ đô Ukraine, vây quanh là các thành viên trong Nội các của ông.
“Tất cả chúng tôi đều ở đây. Chúng tôi đang bảo vệ nền độc lập của mình, đất nước của mình”, ông nói.
Thông điệp này cho thấy một biến chuyển đáng kinh ngạc ở người đàn ông từng chỉ chọc cười trên sóng truyền hình đến một vị lãnh đạo thời chiến. Người đàn ông này là ai, khi đang lèo lái đất nước Ukraine đối mặt với những thách thức nghiêm trọng nhất?

Zelenskyy là ai?​

Zelenskyy, 44 tuổi, được bầu làm tổng thống vào năm 2019, là người được đào tạo để trở thành luật sư nhưng sau đó lại là một nghệ sĩ giải trí. Ông kết hôn với Olena Zelenska và có hai con. Quê hương của Zelenskyy là thành phố Kryvyi Rih, miền trung Ukraine, thuộc Liên bang Xô Viết khi đó, với cha mẹ là người Do Thái.
Câu chuyện của gia đình ông lột tả phần nào lịch sử đẫm máu của quê hương và lục địa. Ông kể rằng ba người anh trai của ông nội mình đã bị giết bởi Đức Quốc xã, trong khi người ông ấy vẫn tiếp tục sống sót sau Thế chiến thứ 2.
Lớn lên dưới thời kỳ chủ nghĩa cộng sản, Zelenskyy tham gia chính trị chỉ vài tháng trước cuộc bầu cử năm 2019, không hề có kinh nghiệm hoặc nền tảng đường lối vững chắc trước đó. Thay vào đó, ông cam kết thực hiện lời hứa làm minh bạch bộ máy lãnh đạo đất nước.
Không giống như nhiều người đồng cấp trong khu vực, quá khứ không biến ông thành một chính trị gia theo khuôn mẫu của Liên Xô. Ngược lại, cá tính của vị tổng thống được gói gọn bằng một trong những câu châm biếm nổi tiếng nhất: “Bạn không cần kinh nghiệm để trở thành tổng thống. Bạn chỉ cần là một người tử tế”.
Là một sản phẩm của làng giải trí, ông nổi tiếng với phong cách lịch thiệp và khả năng diễn thuyết trước đám đông. “Ông ấy là một người khá đồng cảm và tìm thấy những mối liên hệ tốt với mọi người. Đó là lý do tại sao ông ấy thành công trong lĩnh vực chính trị”, Orysia Lutsevych, một nhà nghiên cứu tại Chatham House ở London cho biết.

Trở thành tổng thống​

Là một người nói tiếng Nga, Zelenskyy đã sử dụng sức hút và sự nổi tiếng của mình để giành chiến thắng vang dội. Nhận được sự ủng hộ của các cử tri ở phía nam và phía đông Ukraine - nơi hàng triệu người Ukraine nói tiếng Nga cảm thấy bị chính quyền trước đây tước quyền bầu cử. Phía Nga đã cố gắng tận dụng cảm giác bị bỏ rơi này bằng cách hỗ trợ phe ly khai chiến đấu với lực lượng Ukraine trong suốt 8 năm.
Chiến sự tuần này nổ ra sau nhiều tháng Nga tập trung quân đội sát biên giới Ukraine, Tổng thống Vladimir Putin yêu cầu NATO không kết nạp Ukraine gia nhập liên minh quân sự.
Zelenskyy: 3 năm trước là 1 nghệ sĩ hài, giờ trở thành người đứng lên chống lại quân đội Nga
Ứng cử viên tổng thống Ukraine và diễn viên Volodymyr Zelenskyy ăn mừng cùng các thành viên và những người ủng hộ tại Kiev, Ukraine, ngày 21 tháng 4 năm 2019. Ảnh: Xinhua News Agency.
Đây không phải là lần đầu tiên Zelenskyy được chú ý. Chỉ vài tháng sau khi đắc cử tổng thống, một cuộc điện đàm với Tổng thống Donald Trump khi đó đã thúc ép ông điều tra các cáo buộc tham nhũng chống lại chính trị gia Joe Biden. Vụ bê bối đã thu hút sự chú ý của quốc tế, dẫn đến cuộc luận tội đầu tiên đối với ông Trump, người đã được tuyên bố trắng án vào đầu năm 2020.
Vào thời điểm này, Zelenskyy đã phá vỡ hệ thống chính trị Ukraine, đưa vào chính phủ những người muốn hiện đại hóa đất nước, Lutsevych nói.
Ông ấy đã cố gắng kiềm chế tham nhũng tràn lan tại Ukraine, đồng thời phá vỡ các trụ cột quyền lực hiện có, nhưng lại “không tập hợp đủ quyền lực chính trị để ‘bẻ gãy xương sống’ của của tham nhũng Ukraine từ trong hệ thống”, cô nói.
Đồng thời, ông được nhiều người ở Ukraine ca ngợi vì đã giữ cho đất nước 44 triệu dân này vững bước trên con đường thân phương Tây. Nga và Ukraine từng giữ mối liên kết sau khi Liên Xô tan rã vào năm 1991, nhưng bắt đầu phân rẽ vào những năm 2000 khi Kyiv tìm cách ngả dần về phương Tây.

Xoay chuyển bàn cờ chính trị​

Năm 2014, Tổng thống thân Nga Viktor Yanukovych bị truất quyền sau khi từ chối ký một thỏa thuận liên kết với Liên minh châu Âu.
Nền dân chủ của Ukraine đe dọa đến Điện Kremlin, các quan chức Nga cáo buộc Zelenskyy là “con rối” của phương Tây. Ông thường bị chế giễu là không có năng lực.
Zelenskyy cũng bị chỉ trích vì không thực hiện lời hứa trong chiến dịch tranh cử lớn nhất của mình - chấm dứt cuộc chiến âm ỉ kéo dài giữa lực lượng chính phủ và phe ly khai do Moscow hậu thuẫn ở miền đông Ukraine. Cuộc xung đột khiến 14.000 người thiệt mạng đã trở thành tâm điểm vào tuần trước, sau khi Nga chính thức công nhận các vùng lãnh thổ ly khai, Cộng hòa Nhân dân Donetsk và Cộng hòa Nhân dân Luhansk. Động thái này đã mở đường cho động thái triển khai binh lính vào lãnh thổ Ukraine những ngày sau đó.
Trong lúc củng cố sự ủng hộ dành cho Ukraine khi căng thẳng gia tăng, Zelenskyy đã hạ thấp những cảnh báo thảm khốc từ Washington rằng Moscow chuẩn bị tấn công, cho rằng điều đó đang làm tổn hại đến nền kinh tế và tinh thần vốn đã mỏng manh của Ukraine.
Ông ấy đã làm kinh động giới chính trị và khiến truyền thông nước ngoài quay cuồng vào đầu tháng này khi phát biểu Nga sẽ tấn công vào ngày 16 tháng 2, sau đó lại giải thích rằng mình chỉ đề cập đến các thông tin của truyền thông về một cuộc xâm lược vào ngày này.
Nhiều người đặt câu hỏi rằng giọng điệu điềm tĩnh của Zelenskyy có phải quá thoải mái, thậm chí nó khiến ông ấy trở thành trò cười cho những người dẫn chương trình đêm khuya của Mỹ.
Nhưng mọi thứ trở nên rõ ràng hơn vào tuần trước, Ukraine đã hết các lựa chọn ngoại giao để xoa dịu Putin. Trong khi Zelenskyy vẫn cố tỏ ra bình tĩnh, ông có một giọng điệu nghiêm túc hơn và khẳng định Ukraine đã sẵn sàng cho bất kỳ mối đe dọa nào, đồng thời tiếp tục kêu gọi hòa bình.
Đánh giá về màn thể hiện của Zelenskyy trước tình hình chiến sự và với tư cách là tổng tư lệnh, Valentyn Gladkykh, một nhà phân tích chính trị tại Kyiv, cho rằng tổng thống Ukraine cố gắng biến thành một lãnh đạo thời chiến. Hiện tại, xã hội Ukraine, kể cả những đối thủ thời bình của ông ấy dường như đang ủng hộ cho vị tổng thống của mình.
Gladkykh nói: “Không có vị tổng thống Ukraine nào từng đối phó với một cuộc xâm lược toàn diện vào lãnh thổ của mình. Gặp phải mối đe dọa chưa từng có, Zelenskyy đã thể hiện mặt tốt nhất của mình”.
Nhưng mặt tốt nhất có thể là chưa đủ. Ông ấy và Ukraine đang bị mắc kẹt trong cuộc đối đầu giữa “David và Goliath” thực sự. Nước Nga sở hữu sức mạnh hạt nhân rộng lớn trải dài 11 múi giờ, quân đội nước này được coi là một trong những quân đội lớn nhất thế giới, khiến lực lượng của Ukraine hoàn toàn thua thiệt về số lượng và hỏa lực.
Zelenskyy: 3 năm trước là 1 nghệ sĩ hài, giờ trở thành người đứng lên chống lại quân đội Nga
Sự tương phản không chỉ ở số lượng và sức mạnh quân sự. Trong vòng vài giờ sau đợt tấn công đầu tiên của Nga, sự khác biệt giữa Zelenskyy và người đồng cấp ở Điện Kremlin không thể rõ ràng hơn.

Đối đầu với Nga​

Trong bài phát biểu của mình về cuộc tấn công vào Ukraine vào cuối ngày thứ Tư, một Putin thường tỏ ra vô cảm đã nói với giọng điệu nghiêm khắc của cựu sĩ quan KGB, viện dẫn kho vũ khí hạt nhân của Nga và cảnh báo bất kỳ ai cố gắng ngăn cản ông ta.
“Đừng ai nghi ngờ rằng một cuộc tấn công trực tiếp vào đất nước của chúng ta sẽ dẫn đến thất bại và hậu quả thảm khốc đối với bất kỳ kẻ xâm lược nào”, ông nói.
Vài giờ trước đó, Zelenskyy có vẻ mệt mỏi đã gửi lời khẩn cầu hòa bình vào phút chót, trực tiếp kêu gọi công dân Nga.
“Người dân Ukraine muốn hòa bình”, ông nói, cảnh báo về sự tàn phá mà chiến tranh sẽ mang lại cho cả người dân hai nước. “Nếu các nhà lãnh đạo Nga không muốn ngồi vào bàn cùng với chúng tôi vì mục đích hòa bình, có thể họ sẽ làm điều đó với các bạn. Người Nga có muốn chiến tranh không? Tôi muốn biết câu trả lời. Nhưng câu trả lời phụ thuộc vào các bạn”, Zelenskyy khẩn thiết.
Ngay cả khi những quả bom Nga bắt đầu rơi xuống đất Ukraine, Zelenskyy vẫn kêu gọi người Nga lên tiếng phản đối chiến tranh. “Hãy tiếp tục chiến đấu vì chúng tôi”, ông nói.
Giới quan sát cho rằng “trò chơi” chỉ kết thúc ở Ukraine khi Putin lật đổ Zelenskyy và dựng nên một vị tổng thống sẵn sàng cúi đầu trước Moscow. Tháng trước, nước Anh cho biết Điện Kremlin đang tìm cách tạo nên một nhà lãnh đạo thân Nga ở Ukraine như một phần trong kế hoạch.
“Họ muốn tiêu diệt Ukraine về mặt chính trị bằng cách tiêu diệt người đứng đầu nhà nước”, Zelenskyy cho rằng ông hiện là “mục tiêu số 1” của lực lượng Nga, nhưng thề sẽ bám trụ ở lại thủ đô Kyiv.
Cuối ngày thứ Sáu, Putin kêu gọi binh lính Ukraine lật đổ chính phủ của họ và cho biết sẵn sàng tham gia các cuộc đàm phán.
Nhưng Zelenskyy chỉ còn lại một vài lựa chọn khi cuộc tấn công của Nga ngày càng gia tăng. Ông ta có thể nhượng bộ Moscow, một động thái có thể không được lòng nhiều người Ukraine, hoặc giữ vị trí của mình và đối mặt với sự phẫn nộ của quân đội Nga.
Hiện tại, ông ấy vẫn đang thể hiện sự phản kháng của mình. “Mọi thứ sẽ tiếp tục như hiện tại”, ông nói trong video được đăng hôm thứ Sáu. “Vinh quang cho các cận vệ của chúng ta, vinh quang cho Ukraine”.
Nguồn: CNBC
 


Đăng nhập một lần thảo luận tẹt ga

Gợi ý cộng đồng

Top