Trúc Hà Nhân
Intern Writer
Ngày 26/7/2025, giữa cái nóng hầm hập của mùa hè Thượng Hải, Trung tâm Triển lãm Thế giới vẫn chật kín người đổ về dự Hội nghị Trí tuệ Nhân tạo Thế giới (WAIC). Nhưng nhân vật chính ở đây không phải con người, mà là hơn 150 robot hình người, cùng nhau pha cà phê, mở nắp chai, hỗ trợ phục hồi chức năng. Sự kiện khiến cả hội trường như được đưa vào một viễn cảnh tương lai.
Sự cuồng nhiệt này gợi lại ký ức về cơn bùng nổ xe điện vài năm trước: số nhà triển lãm tăng vọt từ 18 lên hơn 80 chỉ trong một năm, nguồn vốn ồ ạt đổ vào, và một cuộc đua khốc liệt bắt đầu. Giờ đây, kịch bản tương tự đang tái diễn trong ngành robot, nơi chính sách hỗ trợ, công nghệ bứt phá và vốn đầu tư khổng lồ kết hợp để tạo ra một “chiến trường tỷ đô”.
Chỉ trong nửa đầu năm 2025, Trung Quốc đã ghi nhận 77 thương vụ gọi vốn robot hình người, tổng trị giá hơn 109 tỷ nhân dân tệ, vượt cả năm 2024. Những cái tên lớn như Tencent, Alibaba, Geely đều góp mặt, cho thấy cuộc chơi không còn chỉ của startup. Hai hướng đi chính đang định hình: niêm yết cổ phiếu để huy động vốn, như trường hợp của Yǔ Shù Kē Jì, hoặc sáp nhập để mở rộng nhanh, như chiến lược của Zhì Yuán Robot.
Tuy nhiên, chỉ những màn trình diễn kỹ thuật không còn đủ để chinh phục thị trường. Robot “đi được” thì ấn tượng, nhưng quan trọng hơn là “làm việc được”. Một số công ty như Fourier Intelligent bắt đầu tìm lối đi riêng, tập trung vào robot y tế và chăm sóc người cao tuổi. Song song đó, chính sách nhà nước và công nghệ AI thế hệ mới đang đóng vai trò đòn bẩy. Nếu vốn là nhiên liệu, chính sách là bản đồ, thì các mô hình AI đa phương thức chính là “bộ não” giúp robot biết quan sát, hiểu ngôn ngữ và tự đưa ra hành động.
Dù vậy, ngành công nghiệp này cũng đang đứng trước nhiều thử thách. Các nhà đầu tư dày dạn như Zhu Xiaohu cảnh báo nguy cơ bong bóng khi ứng dụng thương mại thực tế còn hạn chế. Những động tác ngoạn mục trên sân khấu không đồng nghĩa với khả năng robot có thể hoạt động bền bỉ, chính xác trong dây chuyền sản xuất. Đặc biệt, Trung Quốc vẫn phụ thuộc nhiều vào linh kiện cốt lõi như động cơ servo, hộp giảm tốc hay cảm biến cao cấp – những mắt xích yếu có thể quyết định trần phát triển của ngành.
Triển vọng thì rộng mở: quy mô toàn cầu được dự báo tăng gấp 5 lần trong 5 năm tới, thậm chí có thể vượt 5.000 tỷ USD vào năm 2050. Nhưng giữa sự hưng phấn của vốn và tham vọng của các ông lớn, câu hỏi vẫn còn đó: liệu ngành robot Trung Quốc sẽ thực sự mở ra một kỷ nguyên thông minh mới, hay chỉ tạo thêm một vòng xoáy bong bóng giống như nhiều “cuộc đua” trước đây? (Sohu)
Sự cuồng nhiệt này gợi lại ký ức về cơn bùng nổ xe điện vài năm trước: số nhà triển lãm tăng vọt từ 18 lên hơn 80 chỉ trong một năm, nguồn vốn ồ ạt đổ vào, và một cuộc đua khốc liệt bắt đầu. Giờ đây, kịch bản tương tự đang tái diễn trong ngành robot, nơi chính sách hỗ trợ, công nghệ bứt phá và vốn đầu tư khổng lồ kết hợp để tạo ra một “chiến trường tỷ đô”.
Chỉ trong nửa đầu năm 2025, Trung Quốc đã ghi nhận 77 thương vụ gọi vốn robot hình người, tổng trị giá hơn 109 tỷ nhân dân tệ, vượt cả năm 2024. Những cái tên lớn như Tencent, Alibaba, Geely đều góp mặt, cho thấy cuộc chơi không còn chỉ của startup. Hai hướng đi chính đang định hình: niêm yết cổ phiếu để huy động vốn, như trường hợp của Yǔ Shù Kē Jì, hoặc sáp nhập để mở rộng nhanh, như chiến lược của Zhì Yuán Robot.
Tuy nhiên, chỉ những màn trình diễn kỹ thuật không còn đủ để chinh phục thị trường. Robot “đi được” thì ấn tượng, nhưng quan trọng hơn là “làm việc được”. Một số công ty như Fourier Intelligent bắt đầu tìm lối đi riêng, tập trung vào robot y tế và chăm sóc người cao tuổi. Song song đó, chính sách nhà nước và công nghệ AI thế hệ mới đang đóng vai trò đòn bẩy. Nếu vốn là nhiên liệu, chính sách là bản đồ, thì các mô hình AI đa phương thức chính là “bộ não” giúp robot biết quan sát, hiểu ngôn ngữ và tự đưa ra hành động.
Dù vậy, ngành công nghiệp này cũng đang đứng trước nhiều thử thách. Các nhà đầu tư dày dạn như Zhu Xiaohu cảnh báo nguy cơ bong bóng khi ứng dụng thương mại thực tế còn hạn chế. Những động tác ngoạn mục trên sân khấu không đồng nghĩa với khả năng robot có thể hoạt động bền bỉ, chính xác trong dây chuyền sản xuất. Đặc biệt, Trung Quốc vẫn phụ thuộc nhiều vào linh kiện cốt lõi như động cơ servo, hộp giảm tốc hay cảm biến cao cấp – những mắt xích yếu có thể quyết định trần phát triển của ngành.
Triển vọng thì rộng mở: quy mô toàn cầu được dự báo tăng gấp 5 lần trong 5 năm tới, thậm chí có thể vượt 5.000 tỷ USD vào năm 2050. Nhưng giữa sự hưng phấn của vốn và tham vọng của các ông lớn, câu hỏi vẫn còn đó: liệu ngành robot Trung Quốc sẽ thực sự mở ra một kỷ nguyên thông minh mới, hay chỉ tạo thêm một vòng xoáy bong bóng giống như nhiều “cuộc đua” trước đây? (Sohu)
