Hoàng Anh
Moderator
Bất chấp các nỗ lực đầu tư hàng tỷ USD, ngành sản xuất chip vẫn là một cuộc chơi mang tính toàn cầu với chuỗi cung ứng nhiều lớp trải dài qua nhiều quốc gia.
Chất bán dẫn, hay vi mạch, đóng vai trò chủ chốt trong hoạt động của hàng loạt thiết bị, từ lò vi sóng đến vũ khí quân sự. Ngành công nghiệp bán dẫn có giá trị hơn 580 tỷ USD, tuy nhiên con số này chưa thực sự phản ánh toàn bộ tầm ảnh hưởng của chúng đối với kinh tế thế giới. Để thúc đẩy sản xuất nội địa, Tổng thống Biden đã ký ban hành đạo luật CHIPS và Khoa học, với tổng vốn đầu tư 50 tỷ USD.
Việc sản xuất chip silicon carbide bắt đầu tại nhà máy ở New Hampshire, với nguyên liệu thô như silicon và carbon từ Na Uy, Đức, Đài Loan, cùng các chất từ Mỹ, Đức, Nhật Bản. Sau đó, các tinh thể silicon carbide được gửi đến Cộng hòa Séc để cắt mỏng bằng các máy móc từ Mỹ, Đức, Ý và Nhật Bản.
Tiếp đó, các tấm wafer được đưa đến Hàn Quốc để xử lý bằng công nghệ của Hà Lan, Mỹ và Nhật Bản, tạo ra các kênh dẫn chỉ vài nguyên tử. Khi xử lý xong, chúng được cắt thành chiplet nhỏ và chuyển đến Trung Quốc, Malaysia, Việt Nam để hoàn thiện và thử nghiệm. Cuối cùng, các chip này sẽ được gửi đến các nhà sản xuất ô tô như Hyundai, BMW và các nhà cung cấp phụ tùng ở Canada, Trung Quốc, Mỹ.
Mặc dù các chip máy tính đầu tiên được phát minh tại Mỹ, đến cuối những năm 1960, các phần của chuỗi cung ứng đã được chuyển ra toàn cầu nhằm tiết kiệm chi phí. Thị phần sản xuất chip của Mỹ từ mức 37% vào năm 1990 đã giảm xuống chỉ còn 12%.
Khác với dầu mỏ – sản phẩm có tính đồng nhất cao, chất bán dẫn gồm nhiều loại với giá trị đa dạng, đòi hỏi chuỗi cung ứng phức tạp từ nhiều quốc gia. Vì vậy, khó có thể sản xuất toàn bộ linh kiện bán dẫn chỉ trong phạm vi nước Mỹ.
Dù đã có những nỗ lực nhằm giành lại thị phần và phục hồi chuỗi cung ứng nội địa, Mỹ vẫn đối mặt với nhiều thách thức khi xây dựng cơ sở hạ tầng. Nhiều quốc gia khác cũng đang đầu tư mạnh cho ngành công nghiệp chip, khiến khoản đầu tư của Mỹ khó thay đổi hoàn toàn bức tranh toàn cầu.
Theo nghiên cứu của Boston Consulting Group và Hiệp hội Công nghiệp Bán dẫn, khoản đầu tư 50 tỷ USD có thể giúp thị phần sản xuất chip của Mỹ tăng lên 13-14% vào năm 2030, nhưng sẽ không đủ để đảm bảo vị trí độc tôn. Nghiên cứu cũng chỉ ra rằng nếu không có nguồn tài trợ, tỷ lệ này có thể giảm xuống chỉ còn 10%.
Các thách thức về chuỗi cung ứng và nguồn nhân lực vẫn là trở ngại lớn. Điều này đòi hỏi sự hợp tác quốc tế để đảm bảo nguồn cung bán dẫn – yếu tố được coi là trọng tâm cho địa chính trị thế giới trong nhiều thập kỷ tới.
#Cuộcchiếnbándẫn
Chất bán dẫn, hay vi mạch, đóng vai trò chủ chốt trong hoạt động của hàng loạt thiết bị, từ lò vi sóng đến vũ khí quân sự. Ngành công nghiệp bán dẫn có giá trị hơn 580 tỷ USD, tuy nhiên con số này chưa thực sự phản ánh toàn bộ tầm ảnh hưởng của chúng đối với kinh tế thế giới. Để thúc đẩy sản xuất nội địa, Tổng thống Biden đã ký ban hành đạo luật CHIPS và Khoa học, với tổng vốn đầu tư 50 tỷ USD.
Hành Trình Toàn Cầu Của Một Con Chip
Theo New York Times, ngay cả khi các cơ sở sản xuất tại Mỹ hoàn thành, sản xuất chip vẫn có tính toàn cầu. Quá trình tạo ra một con chip do công ty bán dẫn Onsemi của Mỹ sản xuất – loại chip dùng để cung cấp năng lượng cho xe điện – cho thấy sự phụ thuộc khó tránh khỏi vào Đông Á và các khu vực khác.
Việc sản xuất chip silicon carbide bắt đầu tại nhà máy ở New Hampshire, với nguyên liệu thô như silicon và carbon từ Na Uy, Đức, Đài Loan, cùng các chất từ Mỹ, Đức, Nhật Bản. Sau đó, các tinh thể silicon carbide được gửi đến Cộng hòa Séc để cắt mỏng bằng các máy móc từ Mỹ, Đức, Ý và Nhật Bản.
Tiếp đó, các tấm wafer được đưa đến Hàn Quốc để xử lý bằng công nghệ của Hà Lan, Mỹ và Nhật Bản, tạo ra các kênh dẫn chỉ vài nguyên tử. Khi xử lý xong, chúng được cắt thành chiplet nhỏ và chuyển đến Trung Quốc, Malaysia, Việt Nam để hoàn thiện và thử nghiệm. Cuối cùng, các chip này sẽ được gửi đến các nhà sản xuất ô tô như Hyundai, BMW và các nhà cung cấp phụ tùng ở Canada, Trung Quốc, Mỹ.
Mặc dù các chip máy tính đầu tiên được phát minh tại Mỹ, đến cuối những năm 1960, các phần của chuỗi cung ứng đã được chuyển ra toàn cầu nhằm tiết kiệm chi phí. Thị phần sản xuất chip của Mỹ từ mức 37% vào năm 1990 đã giảm xuống chỉ còn 12%.
Thách thức đối với Mỹ
Khác với dầu mỏ – sản phẩm có tính đồng nhất cao, chất bán dẫn gồm nhiều loại với giá trị đa dạng, đòi hỏi chuỗi cung ứng phức tạp từ nhiều quốc gia. Vì vậy, khó có thể sản xuất toàn bộ linh kiện bán dẫn chỉ trong phạm vi nước Mỹ.
Dù đã có những nỗ lực nhằm giành lại thị phần và phục hồi chuỗi cung ứng nội địa, Mỹ vẫn đối mặt với nhiều thách thức khi xây dựng cơ sở hạ tầng. Nhiều quốc gia khác cũng đang đầu tư mạnh cho ngành công nghiệp chip, khiến khoản đầu tư của Mỹ khó thay đổi hoàn toàn bức tranh toàn cầu.
Theo nghiên cứu của Boston Consulting Group và Hiệp hội Công nghiệp Bán dẫn, khoản đầu tư 50 tỷ USD có thể giúp thị phần sản xuất chip của Mỹ tăng lên 13-14% vào năm 2030, nhưng sẽ không đủ để đảm bảo vị trí độc tôn. Nghiên cứu cũng chỉ ra rằng nếu không có nguồn tài trợ, tỷ lệ này có thể giảm xuống chỉ còn 10%.
Các thách thức về chuỗi cung ứng và nguồn nhân lực vẫn là trở ngại lớn. Điều này đòi hỏi sự hợp tác quốc tế để đảm bảo nguồn cung bán dẫn – yếu tố được coi là trọng tâm cho địa chính trị thế giới trong nhiều thập kỷ tới.
#Cuộcchiếnbándẫn
