Nhai kỹ sống chậm
Writer
Tại Diễn đàn Kinh tế Thế giới đầu năm 2025, CEO Microsoft Satya Nadella đang tự tin với những thành tựu AI của mình thì bất ngờ bị "chấn động": startup Trung Quốc DeepSeek tung ra mô hình DeepSeek-R1 có khả năng sánh ngang OpenAI, nhưng chi phí chỉ bằng 1/30 – và lại còn mã nguồn mở.
Thay vì tìm cách loại bỏ đối thủ, Nadella nhanh chóng thay đổi chiến lược. Ông ra lệnh tích hợp ngay R1 vào nền tảng Azure, đưa nó lên bán cạnh tranh cùng các mô hình của OpenAI, Meta hay Cohere. Khách hàng có thể chọn bất cứ mô hình nào phù hợp với nhu cầu và ngân sách, còn Microsoft thì vẫn hưởng lợi từ hạ tầng đám mây, bảo mật và dịch vụ kèm theo. Đó là cách Nadella biến "đe dọa" thành "cơ hội".
Chiến lược này thể hiện rõ tư duy thực dụng: ông không trung thành tuyệt đối với bất kỳ mô hình nào, kể cả OpenAI – dù Microsoft đã đầu tư 13,75 tỷ USD vào đó. Đằng sau là nỗi lo: nếu OpenAI gặp biến cố, Microsoft sẽ bị ảnh hưởng nghiêm trọng. Vì thế, Microsoft bí mật phát triển dòng MAI-2 – một loạt mô hình ngôn ngữ lớn nội bộ nhằm thay thế dần sự phụ thuộc vào OpenAI, với tiêu chí: hiệu quả, tiết kiệm và đủ mạnh để cạnh tranh.
Mối quan hệ giữa hai bên cũng không còn "mật thiết" như trước, đặc biệt sau vụ Sam Altman bị sa thải vào năm 2023. Nadella tạm dừng kế hoạch đầu tư thêm hàng chục tỉ USD, đồng thời tuyển về Mustafa Suleyman từ Inflection AI để dẫn dắt mảng AI tiêu dùng. Microsoft cũng mua lại công nghệ và đội ngũ của Inflection với giá 650 triệu USD - một bước đi vừa để tăng sức mạnh, vừa để đa dạng hóa rủi ro.
Trong khi đó, Copilot - trợ lý AI văn phòng của Microsoft – tiếp tục được nâng cấp để thân thiện và "đồng cảm" hơn, hỗ trợ tóm tắt họp, viết email, tự động hóa công việc… Tuy chưa vượt được ChatGPT (Copilot chỉ chiếm 4,9% thị phần chatbot toàn cầu so với 80,6% của ChatGPT), nhưng đã có mặt tại hơn 70% công ty trong danh sách Fortune 500, bao gồm Nestlé, Estée Lauder hay Moderna.
Nadella tin rằng AI sẽ là làn sóng công nghệ lớn tiếp theo – giống như điện hay internet - và Microsoft sẵn sàng đầu tư hàng trăm tỷ USD để dẫn đầu. Nhưng ông cũng hiểu rằng cuộc chơi AI không còn là cuộc đua một chiều, mà là bài toán cân bằng giữa đổi mới, kiểm soát, chi phí và sự linh hoạt.
Thay vì tìm cách loại bỏ đối thủ, Nadella nhanh chóng thay đổi chiến lược. Ông ra lệnh tích hợp ngay R1 vào nền tảng Azure, đưa nó lên bán cạnh tranh cùng các mô hình của OpenAI, Meta hay Cohere. Khách hàng có thể chọn bất cứ mô hình nào phù hợp với nhu cầu và ngân sách, còn Microsoft thì vẫn hưởng lợi từ hạ tầng đám mây, bảo mật và dịch vụ kèm theo. Đó là cách Nadella biến "đe dọa" thành "cơ hội".
Chiến lược này thể hiện rõ tư duy thực dụng: ông không trung thành tuyệt đối với bất kỳ mô hình nào, kể cả OpenAI – dù Microsoft đã đầu tư 13,75 tỷ USD vào đó. Đằng sau là nỗi lo: nếu OpenAI gặp biến cố, Microsoft sẽ bị ảnh hưởng nghiêm trọng. Vì thế, Microsoft bí mật phát triển dòng MAI-2 – một loạt mô hình ngôn ngữ lớn nội bộ nhằm thay thế dần sự phụ thuộc vào OpenAI, với tiêu chí: hiệu quả, tiết kiệm và đủ mạnh để cạnh tranh.
Mối quan hệ giữa hai bên cũng không còn "mật thiết" như trước, đặc biệt sau vụ Sam Altman bị sa thải vào năm 2023. Nadella tạm dừng kế hoạch đầu tư thêm hàng chục tỉ USD, đồng thời tuyển về Mustafa Suleyman từ Inflection AI để dẫn dắt mảng AI tiêu dùng. Microsoft cũng mua lại công nghệ và đội ngũ của Inflection với giá 650 triệu USD - một bước đi vừa để tăng sức mạnh, vừa để đa dạng hóa rủi ro.
Trong khi đó, Copilot - trợ lý AI văn phòng của Microsoft – tiếp tục được nâng cấp để thân thiện và "đồng cảm" hơn, hỗ trợ tóm tắt họp, viết email, tự động hóa công việc… Tuy chưa vượt được ChatGPT (Copilot chỉ chiếm 4,9% thị phần chatbot toàn cầu so với 80,6% của ChatGPT), nhưng đã có mặt tại hơn 70% công ty trong danh sách Fortune 500, bao gồm Nestlé, Estée Lauder hay Moderna.
Nadella tin rằng AI sẽ là làn sóng công nghệ lớn tiếp theo – giống như điện hay internet - và Microsoft sẵn sàng đầu tư hàng trăm tỷ USD để dẫn đầu. Nhưng ông cũng hiểu rằng cuộc chơi AI không còn là cuộc đua một chiều, mà là bài toán cân bằng giữa đổi mới, kiểm soát, chi phí và sự linh hoạt.
