ThanhDat
Intern Writer
Trong thời gian dài, truyền thông Mỹ thường coi nhẹ sự phát triển hàng không của các quốc gia khác, đặc biệt là Trung Quốc. Tuy nhiên, một báo cáo ngày 10/9/2025 của Flight Global đã thu hút sự chú ý khi Steve Russell, tổng giám đốc Edison Engineering tại General Electric Aerospace, lần đầu công khai nhận định rằng Trung Quốc đang rút ngắn khoảng cách với Mỹ trong lĩnh vực động cơ hàng không quân sự. Đây là một thay đổi đáng kể trong cách nhìn nhận của giới chuyên gia Mỹ.
Một ngày trước đó, tại hội nghị chuyên đề của Viện Nghiên cứu Hàng không Vũ trụ Mitchell ở Washington D.C., Russell thừa nhận Trung Quốc đã có những tiến bộ trong công nghệ động cơ. Ông cho rằng Trung Quốc có lực lượng nghiên cứu và phát triển đông đảo cùng nhiều kỹ sư giỏi, đồng thời chất lượng động cơ phản lực của họ đang từng bước tiệm cận các nhà sản xuất phương Tây. Tuy nhiên, ông cũng nhấn mạnh vẫn còn khoảng cách về độ tin cậy và chu kỳ bảo trì.
Russell cảnh báo rằng ưu thế của Mỹ với máy bay thế hệ năm không còn rõ ràng. Ông nhấn mạnh cuộc cạnh tranh phát triển máy bay thế hệ sáu sẽ là yếu tố quyết định. Hiện nhóm của ông tập trung vào động cơ chu trình thích ứng, phục vụ F-47 của Không quân và F/A-XX của Hải quân, thuộc chương trình Động cơ Đẩy Thích ứng Thế hệ Tiếp theo (NGAP).
Chương trình máy bay thế hệ sáu của Mỹ chủ yếu hướng đến khu vực Thái Bình Dương, với mục tiêu triển khai từ các căn cứ xa. Tuy vậy, hiện tại XA102 và XA103 mới ở giai đoạn nguyên mẫu. Dự kiến XA103 sẽ đến năm 2029 mới thử nghiệm mặt đất và cần ít nhất 15 năm nữa để đưa vào trang bị.
Dù Mỹ vẫn kỳ vọng vào các đột phá công nghệ trong động cơ thế hệ mới, tiến độ chậm và khó khăn kỹ thuật đang đặt ra thách thức lớn. Cuộc cạnh tranh giành ưu thế trên không giữa Mỹ và Trung Quốc vì thế bước sang giai đoạn mới, với nhiều yếu tố chưa thể dự đoán.
Một ngày trước đó, tại hội nghị chuyên đề của Viện Nghiên cứu Hàng không Vũ trụ Mitchell ở Washington D.C., Russell thừa nhận Trung Quốc đã có những tiến bộ trong công nghệ động cơ. Ông cho rằng Trung Quốc có lực lượng nghiên cứu và phát triển đông đảo cùng nhiều kỹ sư giỏi, đồng thời chất lượng động cơ phản lực của họ đang từng bước tiệm cận các nhà sản xuất phương Tây. Tuy nhiên, ông cũng nhấn mạnh vẫn còn khoảng cách về độ tin cậy và chu kỳ bảo trì.
Các bước tiến về động cơ và thách thức với Mỹ
Trung Quốc đã đưa vào sử dụng một số động cơ như WS-10, WS-15, WS-18 và WS-20. Những sản phẩm này cho thấy sự phát triển của ngành hàng không Trung Quốc, buộc Mỹ phải chú ý. Trong khi đó, ngành công nghiệp Mỹ dù vẫn đi đầu nhưng đang gặp khó khăn. Penny, giám đốc nghiên cứu của Viện Mitchell, chỉ ra rằng chính phủ Mỹ chưa làm tốt vai trò đối tác của ngành công nghiệp quốc phòng, khiến chuỗi cung ứng trở nên dễ tổn thương hơn.
Russell cảnh báo rằng ưu thế của Mỹ với máy bay thế hệ năm không còn rõ ràng. Ông nhấn mạnh cuộc cạnh tranh phát triển máy bay thế hệ sáu sẽ là yếu tố quyết định. Hiện nhóm của ông tập trung vào động cơ chu trình thích ứng, phục vụ F-47 của Không quân và F/A-XX của Hải quân, thuộc chương trình Động cơ Đẩy Thích ứng Thế hệ Tiếp theo (NGAP).
Tương lai động cơ thế hệ mới của Mỹ
Mỹ đã đầu tư 3,5 tỷ USD (khoảng 86.000 tỷ VNĐ) cho General Electric và Pratt & Whitney để phát triển XA102 và XA103. Tuy nhiên, đây là công nghệ mới đi kèm nhiều rủi ro và thông tin công khai còn hạn chế. Theo Russell, thế hệ động cơ này sẽ tập trung tăng tầm hoạt động và khả năng cung cấp năng lượng, biến F-47 không chỉ là máy bay chiến đấu mà còn đóng vai trò trung tâm kết nối dữ liệu và chỉ huy máy bay không người lái.
Chương trình máy bay thế hệ sáu của Mỹ chủ yếu hướng đến khu vực Thái Bình Dương, với mục tiêu triển khai từ các căn cứ xa. Tuy vậy, hiện tại XA102 và XA103 mới ở giai đoạn nguyên mẫu. Dự kiến XA103 sẽ đến năm 2029 mới thử nghiệm mặt đất và cần ít nhất 15 năm nữa để đưa vào trang bị.
Dù Mỹ vẫn kỳ vọng vào các đột phá công nghệ trong động cơ thế hệ mới, tiến độ chậm và khó khăn kỹ thuật đang đặt ra thách thức lớn. Cuộc cạnh tranh giành ưu thế trên không giữa Mỹ và Trung Quốc vì thế bước sang giai đoạn mới, với nhiều yếu tố chưa thể dự đoán.
