Những điều ít người biết về CATL - "vua pin xe điện" Trung Quốc vừa bắt tay với VinFast

[vuchau1210.01]

Vào cuối năm 2019, một nhà máy ở Arnstadt - miền trung nước Đức, trải dài gần 57 mẫu Anh (rộng bằng khoảng 100 sân bóng đá), dự án trị giá 2 tỷ USD đã được khởi công xây dựng. Đó là một nhà máy sản xuất pin quy mô lớn đầu tiên của Đức với khả năng cung cấp đủ pin cho hàng trăm nghìn ô tô điện mỗi năm.
Nhưng ít người biết rằng nhà máy này không phải do một nhà sản xuất ô tô Đức xây dựng mà nó được tài trợ bởi một công ty Trung Quốc ít tên tuổi được thành lập chỉ 8 năm trước đó (2011) tại thị trấn đánh cá miền núi phía đông Ninh Đức của Trung Quốc. Đó chính là Contemporary Amperex Technology, hay CATL, họ đã đạt được thỏa thuận về việc cung cấp p pin cho Volkswagen và BMW khi các nhà sản xuất ô tô tìm cách tự tái tạo và loại bỏ động cơ đốt trong. Ngoài ra, CATL cũng đã có thỏa thuận cung cấp pin cho xe buýt và xe tải điện của Daimler.

Một công ty châu Á đã thay đổi ngành xe điện của thế giới​

Những sự kiện lớn này xảy ra trong bối cảnh Liên minh châu Âu đang đặt ra các mục tiêu về giảm lượng khí thải carbon toàn cầu nhằm đối phó với biến đổi khí hậu. Dường như các nhà sản xuất ô tô của Đức không có lựa chọn nào khác ngoài việc hướng đến một đối tác châu Á như CATL để mua pin với số lượng lớn và nắm giữ cổ phần trong các công ty sản xuất pin của Trung Quốc.

[COLOR=rgba(0, 0, 0, 0.95)]Zeng Yuqun ký hợp đồng tại Đức[/COLOR]
Tính đến năm 2022, CATL đã cung cấp Pin cho hầu hết các nhà sản xuất ô tô điện trên thế giới, bao gồm cả Tesla và Ford, mang lại cho công ty vị thế thống trị trong quá trình chuyển đổi khỏi nhiên liệu hóa thạch. Những làm thế nào mà một công ty Trung Quốc ít người biết đến lại có thể đánh bại các nhà sản xuất ô tô Đức trong cuộc chơi của chính họ?
Trụ sở chính của CATL nằm ở rìa Ninh Đức - Trung Quốc, nhà máy khổng lồ nằm cạnh một dãy phố với các nhà hàng mì giá rẻ và các cửa hàng sửa chữa xe cộ mà công nhân nhập cư thường xuyên lui tới. Những công đoạn sản xuất pin dường như rất ít có sự tham gia của con người, các bộ phận pin di chuyển âm thầm trên các băng chuyền tự động. Ninh Đức từng là một thành phố nghèo, nhưng khá nổi tiếng ở Trung Quốc do Chủ tịch Tập Cận Bình làm Bí thư Thành ủy từ năm 1988 đến năm 1990.

Tham vọng và nỗ lực của một thành niên trẻ​

Điều ít ai biết, sự ra đời của CATL khởi nguồn từ tham vọng của một thanh niên trẻ tuổi có tố chất thông minh bẩm sinh. Zeng Yuqun sinh ra trong một gia đình nông dân ở ngôi làng nhỏ trên núi Lan Khẩu bên ngoài Ninh Đức trong thời kỳ hỗn loạn của Cách mạng Văn hóa năm 1968. Năm 17 tuổi, ông rời ghế nhà trường để theo học ngành kỹ thuật tại Đại học Giao thông Thượng Hải và sau đó nhận bằng tiến sĩ vật lý vật chất cô đặc tại Học viện Khoa học Trung Quốc ở Bắc Kinh.

Zeng ở lại thành phố Đông Quan trong 10 năm, vươn lên trở thành giám đốc duy nhất của SAE Magnetic tại Trung Quốc đại lục chuyên sản xuất đầu ghi từ tính cho ổ cứng máy tính. Cột mốc quan trọng đến vào cuối những năm 1990 khi ông bắt đầu tìm hiểu về pin và được thuyết phục thành lập một công ty pin.
Năm 1999, Zeng ra mắt cơ sở sản xuất pin cho thiết bị điện tử di động (ATL), khi doanh số bán điện thoại di động đang tăng và nhiều người kết nối với internet, đòi hỏi nhiều năng lượng di động hơn. Sự bùng nổ của pin lithium đã bắt đầu và Đông Quan nhanh chóng trở thành trung tâm sản xuất điện thoại di động, bộ sạc và phụ kiện.
Tuy nhiên, khi mới thành lập, đơn vị sản xuất pin này hầu như không có tài sản trí tuệ của riêng mình hoặc bất kỳ công nghệ đột phá nào. Thậm chí Zeng và các đồng nghiệp của mình đã chi 1 triệu đô la để mua bằng sáng chế polymer lithium từ Bell Labs ở Mỹ. Với nỗ lực nghiên cứu và tìm hiểu, cuối cùng họ đã có được pin lithium polymer hoạt động. Sau đó, họ đã cắt giảm được chi phí sản xuất - mô hình sau này được lặp lại với pin ô tô điện.
ATL đã cố gắng sản xuất pin với chi phí chỉ bằng một nửa so với các đối thủ Hàn Quốc. Pin lithium polymer của họ cũng mỏng hơn các mẫu khác và có thể được định hình theo thiết bị. Công ty đã có lãi trong vòng ba tháng kể từ khi sản xuất pin.

Chậm rãi, từ từ....trở thành nhà sản xuất pin xe điện lớn nhất thế giới​

Trung Quốc bắt đầu chuyển mình sang lĩnh vực sản xuất pin theo cách như vậy. Đây là một ngành kinh doanh gần như do Nhật Bản thống trị kể từ khi Sony thương mại hóa pin lithium-ion đầu tiên vào năm 1991. Nhà sản xuất Trung Quốc khá chậm rãi trong cuộc cách mạng này, với loại pin lithium đầu tiên được phát triển tại Viện Vật lý vào năm 1995.

CATL trở thành "người khổng lồ" trong lĩnh vực pin xe điện
Cho đến năm 2000, Nhật Bản vẫn chiếm 90% sản lượng pin lithium-ion hàng năm của thế giới với 500 triệu viên pin, còn Trung Quốc chỉ sản xuất 35 triệu viên mỗi năm. Vào năm 2001, ATL đã xuất xưởng hơn một triệu viên pin - sử dụng trong tai nghe Bluetooth và đầu đĩa DVD di động. Cùng năm đó Trung Quốc gia nhập Tổ chức Thương mại Thế giới, mở cửa cho đất nước này một lượng đầu tư nước ngoài đáng kể. ATL đã giúp Trung Quốc trở thành nhà sản xuất pin có giá trị cao.
Năm 2011, Zeng quyết định lấn sân sang lĩnh vực ắc quy ô tô và tung ra CATL. Đến năm 2017, CATL đã vượt qua Panasonic trở thành nhà sản xuất pin lithium-ion lớn nhất thế giới về doanh số bán hàng, bên cạnh việc tiết kiệm chi phí sản xuất so với các đối thủ Hàn Quốc và Nhật Bản bằng cách tăng quy mô sản xuất. Các nhà sản xuất ô tô Đức không có lựa chọn nào khác ngoài việc dựa vào Trung Quốc để đảm bảo pin EV của họ.
Không chỉ ở Đức, CATL đã cung cấp pin cho một số công ty khởi nghiệp của Trung Quốc như Nio và Xpeng đã niêm yết trên thị trường chứng khoán Mỹ. Những công ty này cũng bắt đầu xuất khẩu ô tô sang châu Âu, tạo thêm một lớp cạnh tranh khác cho người Đức. MG, công ty xe hơi của Anh thuộc sở hữu nhà nước SAIC của Trung Quốc, cũng đã bán ZS EV của mình sử dụng pin CATL ở Anh.
Tính đến thời điểm hiện tại, nhà sáng lập CATL - "người hùng nhỏ bé" Zeng đã sở hữu khối tài sản có giá trị 34,3 tỷ USD và là người giàu thứ 30 thế giới.
>>>Tỷ phú Phạm Nhật Vượng vừa xuất ngoại ký hợp tác về xe điện
Nguồn: time