Thế Việt
Writer
Elon Musk vừa trao cho Samsung Electronics một hợp đồng trị giá 16,5 tỷ USD để sản xuất thế hệ chip AI tiếp theo cho Tesla. Thương vụ khổng lồ này không chỉ là một hợp đồng sản xuất đơn thuần, mà còn được xem là một "pha giải cứu" chiến lược, mang lại một luồng sinh khí cực kỳ quan trọng cho mảng kinh doanh bán dẫn đang gặp khó khăn của Samsung và nhà máy 25 tỷ USD tại Texas.
Trong những quý gần đây, Samsung đã liên tục gây thất vọng. Gã khổng lồ Hàn Quốc đã bị tụt lại phía sau trong cuộc đua về bộ nhớ băng thông cao (HBM), nhường sân cho đối thủ đồng hương SK Hynix. Nghiêm trọng hơn, trong lĩnh vực sản xuất chip theo hợp đồng (foundry), họ dường như chỉ còn "thấp thoáng trong gương chiếu hậu" của đối thủ sừng sỏ TSMC. Theo dữ liệu mới nhất từ TrendForce, TSMC hiện chiếm tới 67,6% thị phần, bỏ xa mức 7,7% của Samsung.
Sự sụt giảm này đã tạo ra một vòng luẩn quẩn tiêu cực: ít khách hàng hơn dẫn đến tỷ lệ sản phẩm đạt chuẩn thấp hơn, lợi nhuận giảm sút và ít tiền hơn để tái đầu tư. Đặc biệt, nhà máy mới trị giá hàng chục tỷ USD của Samsung tại Taylor, Texas, dù được hưởng lợi từ Đạo luật Chip của Mỹ, đang đứng trước nguy cơ trở thành một "con voi trắng" – một dự án khổng lồ nhưng kém hiệu quả do không tìm được khách hàng lớn.
Chính vì vậy, hợp đồng trị giá 16,5 tỷ USD trong vòng 8 năm với Tesla được xem là một cú hích cực kỳ quan trọng, một "pha giải cứu" đúng lúc cho tham vọng của Samsung.
Dù đây là một thương vụ lớn, nhưng xét trên quy mô của Samsung, nó chỉ tương đương khoảng 3 ngày doanh số của tập đoàn. Vậy tại sao Elon Musk lại quyết định đặt cược vào Samsung, thay vì tiếp tục với đối tác TSMC vốn đang có công nghệ vượt trội hơn?
Có một số lý do chiến lược. Thứ nhất, Musk, vốn bị giới hạn trong một số ít các nhà cung ứng chip tiên tiến, có thể đang muốn giữ cho các đối tác của mình phải "luôn cảnh giác" bằng cách đa dạng hóa chuỗi cung ứng. Thứ hai, và quan trọng hơn, Samsung chắc chắn có động lực rất lớn để đưa ra một mức giá hấp dẫn nhằm lấp đầy công suất dư thừa tại nhà máy Texas của họ, một điều mà TSMC, vốn đang rất bận rộn, không có lý do gì để làm.
Thực tế, ngay cả khi không phải là một thương vụ "lãi khủng", Tesla vẫn mang lại cho Samsung những lợi ích khác. Việc có được một "thương hiệu hạng A" như Tesla sẽ giúp nhà máy Texas thu hút thêm các khách hàng lớn khác.
Một trong những chi tiết thú vị nhất của thương vụ này là sự tham gia trực tiếp của chính Elon Musk. Ông chủ Tesla đã viết trên mạng xã hội X rằng "nhà máy khổng lồ mới của Samsung tại Texas sẽ được dành riêng để sản xuất chip AI thế hệ tiếp theo của Tesla".
Ông còn cho biết thêm rằng Samsung đã đồng ý cho phép Tesla "hỗ trợ tối đa hóa hiệu quả sản xuất", và ông sẽ "đích thân đi giám sát dây chuyền để đẩy nhanh tiến độ". Sự tham gia sâu sắc này cho thấy tầm quan trọng chiến lược của việc tự chủ sản xuất chip trên đất Mỹ đối với Tesla.
Dù hợp đồng này chưa đủ để ngay lập tức vực dậy toàn bộ mảng kinh doanh bán dẫn của Samsung, nhưng nó là một bước đi cực kỳ quan trọng. Nó không chỉ mang lại một nguồn doanh thu ổn định và một khách hàng tầm cỡ cho nhà máy Texas, mà còn là một sự công nhận quý giá về năng lực công nghệ, giúp Samsung có thêm tự tin để quay trở lại cuộc đua với TSMC.
Cú hích cần thiết cho một gã khổng lồ đang chật vật
Trong những quý gần đây, Samsung đã liên tục gây thất vọng. Gã khổng lồ Hàn Quốc đã bị tụt lại phía sau trong cuộc đua về bộ nhớ băng thông cao (HBM), nhường sân cho đối thủ đồng hương SK Hynix. Nghiêm trọng hơn, trong lĩnh vực sản xuất chip theo hợp đồng (foundry), họ dường như chỉ còn "thấp thoáng trong gương chiếu hậu" của đối thủ sừng sỏ TSMC. Theo dữ liệu mới nhất từ TrendForce, TSMC hiện chiếm tới 67,6% thị phần, bỏ xa mức 7,7% của Samsung.
Sự sụt giảm này đã tạo ra một vòng luẩn quẩn tiêu cực: ít khách hàng hơn dẫn đến tỷ lệ sản phẩm đạt chuẩn thấp hơn, lợi nhuận giảm sút và ít tiền hơn để tái đầu tư. Đặc biệt, nhà máy mới trị giá hàng chục tỷ USD của Samsung tại Taylor, Texas, dù được hưởng lợi từ Đạo luật Chip của Mỹ, đang đứng trước nguy cơ trở thành một "con voi trắng" – một dự án khổng lồ nhưng kém hiệu quả do không tìm được khách hàng lớn.
Chính vì vậy, hợp đồng trị giá 16,5 tỷ USD trong vòng 8 năm với Tesla được xem là một cú hích cực kỳ quan trọng, một "pha giải cứu" đúng lúc cho tham vọng của Samsung.
Nước cờ của Elon Musk và lợi ích của Tesla
Dù đây là một thương vụ lớn, nhưng xét trên quy mô của Samsung, nó chỉ tương đương khoảng 3 ngày doanh số của tập đoàn. Vậy tại sao Elon Musk lại quyết định đặt cược vào Samsung, thay vì tiếp tục với đối tác TSMC vốn đang có công nghệ vượt trội hơn?
Có một số lý do chiến lược. Thứ nhất, Musk, vốn bị giới hạn trong một số ít các nhà cung ứng chip tiên tiến, có thể đang muốn giữ cho các đối tác của mình phải "luôn cảnh giác" bằng cách đa dạng hóa chuỗi cung ứng. Thứ hai, và quan trọng hơn, Samsung chắc chắn có động lực rất lớn để đưa ra một mức giá hấp dẫn nhằm lấp đầy công suất dư thừa tại nhà máy Texas của họ, một điều mà TSMC, vốn đang rất bận rộn, không có lý do gì để làm.
Thực tế, ngay cả khi không phải là một thương vụ "lãi khủng", Tesla vẫn mang lại cho Samsung những lợi ích khác. Việc có được một "thương hiệu hạng A" như Tesla sẽ giúp nhà máy Texas thu hút thêm các khách hàng lớn khác.
Sự tham gia trực tiếp của Elon Musk
Một trong những chi tiết thú vị nhất của thương vụ này là sự tham gia trực tiếp của chính Elon Musk. Ông chủ Tesla đã viết trên mạng xã hội X rằng "nhà máy khổng lồ mới của Samsung tại Texas sẽ được dành riêng để sản xuất chip AI thế hệ tiếp theo của Tesla".
Ông còn cho biết thêm rằng Samsung đã đồng ý cho phép Tesla "hỗ trợ tối đa hóa hiệu quả sản xuất", và ông sẽ "đích thân đi giám sát dây chuyền để đẩy nhanh tiến độ". Sự tham gia sâu sắc này cho thấy tầm quan trọng chiến lược của việc tự chủ sản xuất chip trên đất Mỹ đối với Tesla.
Dù hợp đồng này chưa đủ để ngay lập tức vực dậy toàn bộ mảng kinh doanh bán dẫn của Samsung, nhưng nó là một bước đi cực kỳ quan trọng. Nó không chỉ mang lại một nguồn doanh thu ổn định và một khách hàng tầm cỡ cho nhà máy Texas, mà còn là một sự công nhận quý giá về năng lực công nghệ, giúp Samsung có thêm tự tin để quay trở lại cuộc đua với TSMC.
