Làm thế nào để biết vắc xin mà bạn được tiêm có hiệu quả hay không?

[thuha19051234]

Xét nghiệm giá trị hiệu giá giúp ước tính số lượng kháng thể trong cơ thể cụ thể đối với một loại mầm bệnh. Do đó, nó gián tiếp đưa ra ý tưởng về tác động và hiệu quả của việc tiêm chủng.
Bạn có biết rằng những mũi vắc xin bạn đã tiêm trong suốt cuộc đời có hoạt động hiệu quả hay không? Chúng ta đã thực hiện những lần tiêm phòng quan trọng và sau đó vẫn tiếp tục cuộc sống của mình. Tuy nhiên, nếu không có bất kỳ tác dụng phụ nào và không hề đề cập đến căn bệnh này, thì làm sao bạn biết vắc xin không chỉ là nước hay giả dược? Và điều gì sẽ xảy ra nếu bạn không thể nhớ liệu mình đã tiêm vắc xin phòng bệnh ngay từ đầu hay chưa?
Tuy nhiên nhờ công nghệ hiện đại, giờ đây chúng ta hoàn toàn có thể giải đáp được những câu hỏi này. Chỉ cần thực hiện một “bài kiểm tra giá trị bậc nhất” để tìm ra tất cả các câu trả lời. Nhưng trước hết, chúng ta sẽ tìm hiểu sơ qua về cách thức hoạt động của hệ thống miễn dịch trong cơ thể.

Phản ứng kháng nguyên-kháng thể​

Kháng nguyên là một chất lạ khi xâm nhập vào cơ thể sẽ tạo ra phản ứng miễn dịch. Nó chính là một vị khách không mong muốn đến với cơ thể, vì vậy cơ thể sẽ làm mọi cách để loại bỏ nó càng sớm càng tốt. Vi khuẩn, virus và các độc tố chỉ là một vài ví dụ về kháng nguyên. Một khi kháng nguyên xâm nhập vào cơ thể, các tế bào cụ thể được gọi là tế bào lympho (một loại tế bào bạch cầu chịu trách nhiệm về khả năng miễn dịch của cơ thể) sẽ được kích hoạt và chiến đấu chống lại kháng nguyên. Các tế bào lympho sớm bắt đầu sản xuất và tiết ra các phân tử protein được gọi là kháng thể.
Sau đó, kháng thể sẽ di chuyển và liên kết với kháng nguyên, giúp bảo vệ cơ thể chống lại tác động của kháng nguyên. Sẽ có những kháng thể cụ thể cho từng loại kháng nguyên được giải phóng. Đó cũng là nguyên tắc đằng sau của việc tiêm chủng ngừa bệnh. Một lượng nhỏ kháng nguyên, ở dạng mầm bệnh đã chết hoặc suy yếu, được tiêm vào cơ thể. Điều này tạo ra phản ứng miễn dịch từ cơ thể, bắt đầu sản xuất các kháng thể chống lại nó, thường là trong vòng 14 ngày.

Cùng với việc sản xuất các kháng thể, các tế bào được gọi là tế bào T ghi nhớ - một dạng của tế bào lympho sẽ giữ lại 'bộ nhớ' của kháng nguyên. Nếu cùng một mầm bệnh hoặc một mầm bệnh tương tự xâm nhập vào cơ thể, phản ứng của cơ thể chống lại nó sẽ nhanh hơn và hiệu quả hơn, còn các kháng thể đã được hình thành trước (từ việc tiêm phòng) chống lại mầm bệnh.

Bài kiểm tra các giá trị tiêu chuẩn​

Xét nghiệm giá trị hiệu giá là một xét nghiệm đơn giản trong phòng thí nghiệm có thể xác định xem một người đã được chủng ngừa mầm bệnh hay chưa. Ngoài ra, một xét nghiệm như vậy có thể trả lời liệu vắc xin đã được sử dụng có hoạt động hiệu quả hay không. Nhưng làm thế nào để làm được điều đó? Câu trả lời rất đơn giản: ước tính số lượng kháng thể có trong máu.
Một lượng máu nhỏ sẽ được lấy ra bằng ống tiêm, sau đó, các mẫu được gửi đến phòng thí nghiệm để đánh giá sự hiện diện của các kháng thể đặc hiệu chống lại mầm bệnh. Còn lượng kháng thể trong mẫu máu tương ứng với tổng lượng máu trong cơ thể chúng ta.
Tồn tại một bộ và giá trị tiêu chuẩn cho số lượng của mỗi loại kháng thể. Nếu nồng độ kháng thể trong mẫu máu chúng ta vượt quá giá trị đó thì có sự thay đổi trong đó. Nếu báo cáo là dương tính, bạn được coi là đã tiêm phòng và việc tiêm phòng của bạn đang hoạt động hiệu quả. Nếu báo cáo là âm tính, bạn có thể muốn tự mình đi tiêm phòng càng sớm càng tốt. Một trường hợp nữa là có thể kết quả của báo cáo là không chuẩn, có nghĩa là không có đủ khả năng miễn dịch và kể cả lúc đó, chúng ta cũng nên đi tiêm vắc xin.

Thử nghiệm này xác định điều gì?​

Ngoài việc giúp chúng ta hiểu rõ hơn về các lần tiêm phòng trước đây và kiểm tra hiệu quả của vắc xin, xét nghiệm hiệu giá kháng thể cũng có thể được sử dụng để xác định các phản ứng miễn dịch của cơ thể đối với các mô của nó. Qua đó, các bác sĩ có thể xác định được liệu cơ thể có đang sản xuất kháng thể hay không và lượng kháng thể đã được sản xuất chống lại các tế bào của chính nó.
Tình trạng này còn được gọi là bệnh tự miễn dịch, có thể gây tử vong, vì hệ thống miễn dịch của cơ thể bắt đầu nhận ra các mô của cơ thể mình là ngoại lai và tìm cách tiêu diệt chúng. Xét nghiệm còn giúp xác định xem một người mới bị nhiễm trùng hoặc đã lâu trong quá khứ. Số lượng kháng thể cao cho thấy tình trạng nhiễm trùng gần đây, trong khi số lượng thấp hơn một chút cho thấy đã từng bị nhiễm trùng trước đây.

Nếu bạn băn khoăn rằng liệu những xét nghiệm này bạn có cần đến bác sĩ hay không, thực tế bạn có thể thực hiện xét nghiệm kháng thể mà không có sự can thiệp của bác sĩ. Tuy nhiên, các bác sĩ có thể chỉ định xét nghiệm hiệu giá kháng thể để xác nhận lần tiêm phòng trước của bạn trong trường hợp bạn bị mất hồ sơ và trí nhớ của bạn không chắc chắn về điều đó.
Ngoài ra, vai trò của các bác sĩ còn được thể hiện ở chỗ, họ có thể sử dụng nó để loại trừ bất kỳ trường hợp nhiễm trùng nào hoặc kiểm tra sự hiện diện của bệnh tự miễn dịch. Những xét nghiệm này đôi khi cũng được yêu cầu nếu bạn làm việc trong lĩnh vực chăm sóc sức khỏe. Những người khám bệnh có thể xác nhận các lần tiêm phòng trước đây của bạn và hiệu quả của chúng.

Kết luận​

Nếu xét nghiệm được thực hiện để kiểm tra các kháng thể chống lại các mô của cơ thể, thì giá trị bình thường phải bằng 0 hoặc âm tính. Tuy nhiên, nếu thử nghiệm được thực hiện để xác định sự hiện diện của các kháng thể chống lại mầm bệnh, thì giá trị phải cao hơn một giá trị quy định nhất định. Giá trị quy định đó đại diện cho lượng kháng thể tối thiểu phải có trong máu để cơ thể tạo ra khả năng miễn dịch hiệu quả.
Giá trị chỉ định nhất định này thay đổi theo các kháng thể khác nhau chống lại các kháng nguyên tương ứng của chúng. Ngoài ra, nếu kết quả xét nghiệm hiệu giá thấp hơn các giá trị quy định, điều đó có nghĩa là cơ thể không có đủ kháng thể để đối phó với mầm bệnh khi nó đến, đó là lúc bạn cần đến hỗ trợ của vắc-xin. Nếu kết quả xét nghiệm là 0 hoặc âm tính, điều đó có nghĩa là cơ thể không có kháng thể chống lại mầm bệnh cụ thể đó. Ngoài việc ngụ ý không sử dụng vắc-xin, nó cũng giúp loại bỏ nghi ngờ đối với các bệnh nhiễm trùng cụ thể.

Lấy ví dụ cụ thể nếu các bác sĩ muốn kiểm tra xem một bệnh nhân có bị mắc lao hay không. Trong trường hợp xét nghiệm giá trị hiệu giá bằng 0, điều đó có nghĩa là chưa có vắc-xin nào được sử dụng để chống lại bệnh lao, nhưng cũng cho thấy người đó không có mầm bệnh lao. Còn nếu bệnh nhân bị nhiễm, trong máu của họ sẽ sản sinh một số lượng kháng thể tự nhiên.
Tóm lại, nhờ vào khoa học hiện đại và những kỹ thuật tiên tiến, bạn không cần phải lo lắng khi bị mất hồ sơ tiêm chủng, băn khoăn về hiệu quả của vắc-xin hay chẩn đoán một bệnh tự miễn dịch.

>>> Vi khuẩn lậu kháng thuốc ngày càng phổ biến.
Nguồn scienceabc