Khôi Nguyên
Writer
Hãng xe Đức Volkswagen đang đưa mô hình kinh doanh đăng ký trả phí, vốn quen thuộc với các dịch vụ như Netflix hay Spotify, lên một tầm cao mới: cho phép người dùng trả tiền hàng tháng để "mở khóa" thêm sức mạnh cho chiếc xe điện của họ. Động thái này đang làm dấy lên những cuộc tranh cãi về tương lai của quyền sở hữu trong ngành công nghiệp ô tô.
Cụ thể, những người chủ sở hữu các mẫu xe điện Volkswagen ID.3 Pro và Pro S giờ đây có thể trả thêm 16,50 bảng Anh mỗi tháng (khoảng 530.000 VNĐ) hoặc 165 bảng Anh mỗi năm (khoảng 5,3 triệu VNĐ) để tăng công suất của xe từ 201 mã lực lên 228 mã lực.
Đối với những ai muốn "mua đứt", Volkswagen cũng cung cấp một gói trọn đời với giá 649 bảng Anh (khoảng 21 triệu VNĐ). Tính năng này sẽ được gắn vĩnh viễn với số VIN của xe, có nghĩa là nó sẽ vẫn được giữ lại ngay cả khi chiếc xe được bán cho chủ mới.
Theo Volkswagen, gói nâng cấp này không chỉ bổ sung thêm 27 mã lực mà còn tăng mô-men xoắn cực đại từ 265Nm lên 310Nm, giúp xe tăng tốc nhanh hơn mà không làm giảm phạm vi di chuyển. Hãng cũng cho biết, do xe đã được đăng ký với mức công suất tối đa ngay từ đầu, nên chủ xe sẽ không cần phải khai báo lại với các cơ quan chức năng.
Mô hình kinh doanh này dựa trên một nguyên tắc: các nhà sản xuất sẽ trang bị sẵn phần cứng mạnh mẽ nhất trên xe, sau đó sử dụng phần mềm để "khóa" lại một số tính năng và bán chúng cho người dùng dưới dạng các gói nâng cấp trả phí.
Volkswagen không phải là hãng xe đầu tiên thử nghiệm mô hình này. Trước đây, BMW đã từng vấp phải sự chỉ trích dữ dội khi áp dụng một gói đăng ký trả phí hàng tháng chỉ để kích hoạt tính năng sưởi ghế, một thứ vốn đã được lắp đặt sẵn trên xe. Hãng xe Polestar cũng cung cấp một gói nâng cấp hiệu suất tương tự cho mẫu Polestar 2.
Dù mô hình đăng ký trả phí có thể mang lại một nguồn doanh thu định kỳ hấp dẫn cho các nhà sản xuất, nó lại đang đặt ra những câu hỏi lớn về quyền sở hữu thực sự của người tiêu dùng. Liệu bạn có thực sự sở hữu một chiếc xe nếu bạn phải trả tiền hàng tháng để sử dụng hết các tính năng của nó?
Bên cạnh đó, nó cũng mở ra những rủi ro mới. Việc các tính năng bị khóa bằng phần mềm có thể sẽ tạo ra một "thị trường ngầm", nơi người dùng tìm cách "crack" chiếc xe của mình để có thể sử dụng phiên bản mạnh hơn mà không phải trả tiền, tương tự như việc sử dụng phần mềm lậu. Điều này có thể sẽ khiến họ phải đối mặt với nguy cơ mất bảo hành hoặc thậm chí là bị hãng xe khởi kiện.
Phản ứng của người tiêu dùng đối với những mô hình kinh doanh như thế này sẽ là yếu tố quyết định xem liệu nó có trở thành một chuẩn mực mới trong ngành công nghiệp ô tô hay không, hay sẽ chỉ là một thử nghiệm gây tranh cãi và sớm bị loại bỏ.
Gói nâng cấp công suất trả phí
Cụ thể, những người chủ sở hữu các mẫu xe điện Volkswagen ID.3 Pro và Pro S giờ đây có thể trả thêm 16,50 bảng Anh mỗi tháng (khoảng 530.000 VNĐ) hoặc 165 bảng Anh mỗi năm (khoảng 5,3 triệu VNĐ) để tăng công suất của xe từ 201 mã lực lên 228 mã lực.
Đối với những ai muốn "mua đứt", Volkswagen cũng cung cấp một gói trọn đời với giá 649 bảng Anh (khoảng 21 triệu VNĐ). Tính năng này sẽ được gắn vĩnh viễn với số VIN của xe, có nghĩa là nó sẽ vẫn được giữ lại ngay cả khi chiếc xe được bán cho chủ mới.
Theo Volkswagen, gói nâng cấp này không chỉ bổ sung thêm 27 mã lực mà còn tăng mô-men xoắn cực đại từ 265Nm lên 310Nm, giúp xe tăng tốc nhanh hơn mà không làm giảm phạm vi di chuyển. Hãng cũng cho biết, do xe đã được đăng ký với mức công suất tối đa ngay từ đầu, nên chủ xe sẽ không cần phải khai báo lại với các cơ quan chức năng.
Khi phần cứng có sẵn nhưng tính năng bị "khóa"
Mô hình kinh doanh này dựa trên một nguyên tắc: các nhà sản xuất sẽ trang bị sẵn phần cứng mạnh mẽ nhất trên xe, sau đó sử dụng phần mềm để "khóa" lại một số tính năng và bán chúng cho người dùng dưới dạng các gói nâng cấp trả phí.
Volkswagen không phải là hãng xe đầu tiên thử nghiệm mô hình này. Trước đây, BMW đã từng vấp phải sự chỉ trích dữ dội khi áp dụng một gói đăng ký trả phí hàng tháng chỉ để kích hoạt tính năng sưởi ghế, một thứ vốn đã được lắp đặt sẵn trên xe. Hãng xe Polestar cũng cung cấp một gói nâng cấp hiệu suất tương tự cho mẫu Polestar 2.
Tương lai của quyền sở hữu và những rủi ro
Dù mô hình đăng ký trả phí có thể mang lại một nguồn doanh thu định kỳ hấp dẫn cho các nhà sản xuất, nó lại đang đặt ra những câu hỏi lớn về quyền sở hữu thực sự của người tiêu dùng. Liệu bạn có thực sự sở hữu một chiếc xe nếu bạn phải trả tiền hàng tháng để sử dụng hết các tính năng của nó?
Bên cạnh đó, nó cũng mở ra những rủi ro mới. Việc các tính năng bị khóa bằng phần mềm có thể sẽ tạo ra một "thị trường ngầm", nơi người dùng tìm cách "crack" chiếc xe của mình để có thể sử dụng phiên bản mạnh hơn mà không phải trả tiền, tương tự như việc sử dụng phần mềm lậu. Điều này có thể sẽ khiến họ phải đối mặt với nguy cơ mất bảo hành hoặc thậm chí là bị hãng xe khởi kiện.
Phản ứng của người tiêu dùng đối với những mô hình kinh doanh như thế này sẽ là yếu tố quyết định xem liệu nó có trở thành một chuẩn mực mới trong ngành công nghiệp ô tô hay không, hay sẽ chỉ là một thử nghiệm gây tranh cãi và sớm bị loại bỏ.
