Hoàng Khang
Writer
Sau thảm kịch hàng không Jeju Air Flight 7C 2216 vào cuối năm 2024, một vấn đề nhức nhối về an toàn hàng không đã được đặt ra: làm thế nào để ngăn chặn máy bay khi chúng trượt khỏi đường băng? Giờ đây, các nhà khoa học Trung Quốc tin rằng họ đã có câu trả lời với một loại vật liệu đột phá: một dạng "bê tông dẻo" có khả năng hấp thụ lực tác động và vỡ vụn, hứa hẹn sẽ cứu sống nhiều sinh mạng trong tương lai.
Tai nạn máy bay trượt khỏi đường băng là một trong những sự cố nguy hiểm nhất trong ngành hàng không. Vụ tai nạn của Jeju Air vào cuối năm 2024, khi chiếc Boeing 737-800 va chạm mạnh với một bệ bê tông cứng ở cuối đường băng, đã gây ra một thảm kịch kinh hoàng và gióng lên hồi chuông cảnh báo.
Theo tiêu chuẩn của Tổ chức Hàng không Dân dụng Quốc tế (ICAO), khu vực cuối đường băng phải được trang bị các rào chắn cuối đường băng (RESA). Những rào chắn này phải có tính "dễ vỡ" (frangible), nghĩa là chúng phải được thiết kế để có thể bị phá hủy một cách có kiểm soát khi va chạm, nhằm mục đích làm giảm tốc độ của máy bay một cách an toàn mà không gây ra hư hỏng thảm khốc cho thân máy bay. Vụ tai nạn của Jeju Air đã cho thấy sự cấp thiết của việc tìm ra những vật liệu tốt hơn cho các rào chắn này.
Đáp lại thách thức đó, các nhà khoa học Trung Quốc đã mang đến một giải pháp đầy hứa hẹn. Một loại vật liệu mới, được gọi là "bê tông dẻo" hay bê tông bọt, đã được phát triển bởi Học viện Vật liệu Xây dựng Trung Quốc (CBMA).
Không giống như bê tông thông thường, vật liệu này có cấu trúc bọt siêu nhẹ, xốp hơn tới 80% và chỉ nặng bằng một phần mười. Kỹ sư nghiên cứu Fang Jun của CBMA giải thích rằng quá trình sản xuất về cơ bản là "thổi bong bóng" vào hỗn hợp bê tông. Để tạo ra những bong bóng khí nhỏ và ổn định, họ sử dụng một chất phụ gia thân thiện với môi trường. Kết quả là một loại vật liệu trông có vẻ chắc chắn nhưng lại được thiết kế để "vỡ vụn khi va chạm, giúp giảm tốc độ máy bay một cách nhẹ nhàng".
Điều đặc biệt là cường độ của loại bê tông này phải được tính toán cực kỳ chính xác. Để có thể hãm lại một chiếc máy bay khổng lồ như Boeing 747 một cách an toàn, cường độ của bê tông bọt phải nằm trong một phạm vi rất hẹp, từ 0,30 đến 0,35 megapascal – một yêu cầu cường độ thấp hơn nhiều so với bê tông thông thường.
Sự phát triển này đã giành được giải nhì về sáng tạo từ Liên đoàn Vật liệu xây dựng Trung Quốc. Để chứng minh tính hiệu quả và độ bền, nhóm nghiên cứu đã tiến hành thử nghiệm vật liệu này tại 14 sân bay ở Trung Quốc trong suốt một năm qua. Các cuộc theo dõi lâu dài, đặc biệt là tại một sân bay có khí hậu khắc nghiệt ở Tây Tạng, đã cho thấy kết quả vượt trội.
Với những ưu điểm về khả năng hấp thụ lực, độ bền và tính an toàn, "bê tông dẻo" của Trung Quốc đang có tiềm năng trở thành một giải pháp lý tưởng để xây dựng các thế hệ rào chắn sân bay an toàn hơn. Công nghệ này hứa hẹn sẽ góp phần đáng kể vào việc nâng cao an toàn hàng không toàn cầu, ngăn chặn những thảm kịch tương tự trong tương lai và mang lại sự an tâm cho hàng triệu hành khách trên khắp thế giới.
Bài học từ thảm kịch và tiêu chuẩn an toàn
Tai nạn máy bay trượt khỏi đường băng là một trong những sự cố nguy hiểm nhất trong ngành hàng không. Vụ tai nạn của Jeju Air vào cuối năm 2024, khi chiếc Boeing 737-800 va chạm mạnh với một bệ bê tông cứng ở cuối đường băng, đã gây ra một thảm kịch kinh hoàng và gióng lên hồi chuông cảnh báo.
Theo tiêu chuẩn của Tổ chức Hàng không Dân dụng Quốc tế (ICAO), khu vực cuối đường băng phải được trang bị các rào chắn cuối đường băng (RESA). Những rào chắn này phải có tính "dễ vỡ" (frangible), nghĩa là chúng phải được thiết kế để có thể bị phá hủy một cách có kiểm soát khi va chạm, nhằm mục đích làm giảm tốc độ của máy bay một cách an toàn mà không gây ra hư hỏng thảm khốc cho thân máy bay. Vụ tai nạn của Jeju Air đã cho thấy sự cấp thiết của việc tìm ra những vật liệu tốt hơn cho các rào chắn này.
"Bê tông dẻo": Thổi bong bóng để cứu máy bay
Đáp lại thách thức đó, các nhà khoa học Trung Quốc đã mang đến một giải pháp đầy hứa hẹn. Một loại vật liệu mới, được gọi là "bê tông dẻo" hay bê tông bọt, đã được phát triển bởi Học viện Vật liệu Xây dựng Trung Quốc (CBMA).
Không giống như bê tông thông thường, vật liệu này có cấu trúc bọt siêu nhẹ, xốp hơn tới 80% và chỉ nặng bằng một phần mười. Kỹ sư nghiên cứu Fang Jun của CBMA giải thích rằng quá trình sản xuất về cơ bản là "thổi bong bóng" vào hỗn hợp bê tông. Để tạo ra những bong bóng khí nhỏ và ổn định, họ sử dụng một chất phụ gia thân thiện với môi trường. Kết quả là một loại vật liệu trông có vẻ chắc chắn nhưng lại được thiết kế để "vỡ vụn khi va chạm, giúp giảm tốc độ máy bay một cách nhẹ nhàng".
Điều đặc biệt là cường độ của loại bê tông này phải được tính toán cực kỳ chính xác. Để có thể hãm lại một chiếc máy bay khổng lồ như Boeing 747 một cách an toàn, cường độ của bê tông bọt phải nằm trong một phạm vi rất hẹp, từ 0,30 đến 0,35 megapascal – một yêu cầu cường độ thấp hơn nhiều so với bê tông thông thường.
Hiệu quả thực tế và triển vọng toàn cầu
Sự phát triển này đã giành được giải nhì về sáng tạo từ Liên đoàn Vật liệu xây dựng Trung Quốc. Để chứng minh tính hiệu quả và độ bền, nhóm nghiên cứu đã tiến hành thử nghiệm vật liệu này tại 14 sân bay ở Trung Quốc trong suốt một năm qua. Các cuộc theo dõi lâu dài, đặc biệt là tại một sân bay có khí hậu khắc nghiệt ở Tây Tạng, đã cho thấy kết quả vượt trội.
Với những ưu điểm về khả năng hấp thụ lực, độ bền và tính an toàn, "bê tông dẻo" của Trung Quốc đang có tiềm năng trở thành một giải pháp lý tưởng để xây dựng các thế hệ rào chắn sân bay an toàn hơn. Công nghệ này hứa hẹn sẽ góp phần đáng kể vào việc nâng cao an toàn hàng không toàn cầu, ngăn chặn những thảm kịch tương tự trong tương lai và mang lại sự an tâm cho hàng triệu hành khách trên khắp thế giới.
