Giải Nobel Y học 2022 gọi tên người Thụy Điển, có gì đặc biệt ở công trình nghiên cứu này?

[thuha19051234]

Nhà khoa học Svante Paabo của Thụy Điển đã giành được Giải thưởng danh giá này vì đóng góp của mình trong việc giải trình tự bộ gen của người Neanderthal.
Hội đồng Nobel tại Viện Karolinska đã công bố giải Nobel Y học hoặc Sinh lý học năm 2022 và công nhận công trình tiên phong của Svante Paabo, ông không chỉ đã giải mã mã di truyền của họ hàng gần của chúng ta, người Neanderthal, mà còn tìm ra một loài họ hàng hoàn toàn mới ở Denisovan.
Giải thưởng này, được cho là danh giá nhất trong giới khoa học, và có trị giá 10 triệu krona Thụy Điển (tương đương 900.357 USD)
Có gì đặc biệt ở công trình nghiên cứu giành giải Nobel này?

Làm rõ sự tiến hóa của con người thông qua phân tích DNA​

Năm 1990 đánh dấu kỷ nguyên mới trong y học, khi các nhà khoa học bắt đầu nghiên cứu mã di truyền của con người, và dự án bộ gen người đã hoàn thành. Svante Paabo muốn sử dụng công cụ này để tìm hiểu nguồn gốc của sự tiến hóa của loài người, ông muốn nghiên cứu DNA và mã di truyền của người Neanderthal để hiểu xem họ có khác nhau về mặt di truyền hay không.
Paabo sớm phát hiện ra rằng việc nghiên cứu người Neanderthal sẽ rất khó khăn vì DNA trong các mẫu của người Neanderthal bị phân hủy thành các đoạn ngắn và không thể nghiên cứu bằng các kỹ thuật tương tự. Vì thế, ông đã bắt đầu nghĩ đến các kỹ thuật thay thế khác.

Hình ảnh mô phỏng người Neanderthal
Ông đã hướng sự chú ý của mình đến ti thể - dạng bào quan cung cấp năng lượng cho tế bào nhưng cũng được trang bị chuỗi DNA của riêng chúng. Khi so sánh với DNA trong nhân tế bào, DNA ti thể nhỏ hơn nhiều và chứa ít thông tin hơn. Tuy nhiên, sự phong phú của ti thể trong tế bào có nghĩa là cơ hội thành công sẽ tăng lên.
Các phương pháp của Paabo mang lại hiệu quả khi ông giải mã trình tự DNA ty thể từ một mẩu xương 40.000 năm tuổi và chúng ta đã có bằng chứng đầu tiên cho thấy người Neanderthal khác người hiện đại về mặt di truyền.
Paabo được đề nghị thành lập Viện nghiên cứu Max Plack ở Đức nhằm tăng cường những nỗ lực nghiên cứu nhằm giải trình tự bộ gen hạt nhân của người Neanderthal. Vào năm 2010, nhóm nghiên cứu của Paabo đã công bố trình tự bộ gen người Neanderthal đầu tiên, khẳng định rằng người hiện đại và người Neanderthal có một tổ tiên chung sống cách đây khoảng 800.000 năm.
Nhóm của Paabo cũng tìm thấy bằng chứng về DNA của người Neanderthal ở người hiện đại, chứng minh rằng hai nhóm này đã lai tạo và cùng tồn tại hàng nghìn năm trước khi người Neanderthal tuyệt chủng.

Tìm ra một nhánh hominin chưa từng được biết đến trước đây​

Khoảnh khắc đáng nhớ nhất của Paabo đã đến khi một chiếc xương ngón tay 40.000 năm tuổi được tìm thấy trong một hang động ở miền nam Siberia . Khi giải trình tự DNA của nó, ông nhận ra rằng đó là một sự khác biệt, không giống với DNA của Người Neanderthal hoặc của con người hiện đại. Các nhà nghiên cứu đã tìm thấy một hominin chưa từng được biết đến trước đây, sau đó được đặt tên là Denisova.

Con người từng có một lịch sử tiến hóa phức tạp
Điều thú vị nữa là con người hiện đại ở Đông Nam Á có dấu vết của DNA Denisova, chứng tỏ rằng hai nhóm người này đã tương tác trong lịch sử. Gen EPAS1, được tìm thấy ở người Tây Tạng và mang lại lợi thế sống sót ở độ cao lớn, cũng có một phiên bản Denisovan.
Ngoài công lao đưa ra ánh sáng những tương tác của con người hiện đại trên đường rời khỏi châu Phi, công việc của Paabo còn cung cấp thông tin về những khác biệt quan trọng về gen với những người họ hàng gần nhất của chúng ta và những gì khiến chúng ta trở thành con người độc nhất vô nhị.
>>>Sau 100 năm, khoa học vẫn đau đầu vì chưa giải mã hết bí ẩn trong lăng mộ Pharaoh Tutankhamun
Nguồn interesting